Tak jak różne są uwarunkowania przyrodniczo-środowiskowe, tak różne są tradycje i systemy kształtowania oraz ochrony zasobów wodnych w krajach Europy. Na mocy obowiązującej od ponad 10 lat dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, zwanej powszechnie Ramową Dyrektywą Wodną, państwa członkowskie Unii Europejskiej dążą do ujednolicenia zasad kształtowania i ochrony zasobów wodnych, a także wypracowują wspólne dokumenty planistyczne dla międzynarodowych obszarów dorzeczy. Celem cyklu jest przedstawienie podstaw prawnych, struktury organizacyjnej i systemu finansowania gospodarki wodnej w wybranych państwach Europy.Artykuł poświęcono systemowi zarządzania zasobami wodnymi w Słowenii, niewielkim, ale urokliwym kraju o urozmaiconej przyrodzie i bogatych zasobach wód powierzchniowych Tak jak różne są uwarunkowania przyrodniczo-środowiskowe, tak różne są tradycje i systemy kształtowania oraz ochrony zasobów wodnych w krajach Europy. Na mocy obowiązującej od ponad 10 lat dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE, zwanej powszechnie Ramową Dyrektywą Wodną, państwa członkowskie Unii Europejskiej dążą do ujednolicenia zasad kształtowania i ochrony zasobów wodnych, a także wypracowują wspólne dokumenty planistyczne dla międzynarodowych obszarów dorzeczy. Celem cyklu jest przedstawienie podstaw prawnych, struktury organizacyjnej i systemu finansowania gospodarki wodnej w wybranych państwach Europy. - Słowenia ■ Uwarunkowania środowiskowe Słowenia znajduje się w środkowej Europie, na pograniczu Półwyspu Bałkańskiego, Alp Wschodnich i Kotliny Panońskiej. Państwo graniczy z Węgrami, Chorwacją, Włochami i Austrią. Na niewielkim odcinku (46 km) granica państwa biegnie nad Morzem Adriatyckim. Słowenia jest państwem wyżynno-górzystym, gdzie 90% powierzchni kraju leży ponad 300 m n.p.m. Większość powierzchni Słowenii zajmują Alpy Wschodnie. Najwyższy szczyt - Grintovec - ma wysokość 2558 m n.p.m. Wschodnia, niew więcej »

Komitet Naukowo-Techniczny ds. Gospodarki Wodnej SITWM-NOT Warszawa, 17 stycznia 2011 r. Zarząd Główny Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Wodnych i Melioracyjnych powołał Komitet Naukowo-Techniczny ds. Gospodarki Wodnej SITWM na kadencję do 2013 r. pod przewodnictwem prof. Marka Jerzego Gromca. Pierwsze posiedzenie odbyło się w sali konferencyjnej HYDROPROJEKTU. - Mam pewne idee prowadzenia tego komitetu - chciałbym przygotować forum prezydenckie "Woda w gospodarce narodowej", a także drugie forum "Woda a bezpieczeństwo narodowe" - powiedział nowy przewodniczący. W skład komitetu powołano: prof. Marka Jerzego Gromca z Wyższej Szkoły Ekologii i Zarządzania (przewodniczący), mgr. inż. Andrzeja Badowskiego - wiceprzewodniczącego ZG SITWM, mgr. inż. Leszka Bagińskiego - dyrektora RZGW w Warszawie, mgr. inż. Kazimierza Borysa z SITWM, mgr. inż. Dariusza Gronka - prezesa HYDROPROJEKTU, mgr inż. Lidię Gutowską-Siwiec z IMGW, dr inż. Halinę Jankowską-Huflejt - wiceprzewodniczącą ZG SITWM, prof. Edmunda Kacę - dyrektora Instytutu Technologiczno- -Przyrodniczego w Falentach, mgr. inż. Marka Kaczmarczyka - sekretarza generalnego SITWM, dr. Leszka Karwowskiego - prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, prof. Zbigniewa Kledyńskiego z Politechniki Warszawskiej, prof. Piotra Kowalczaka - dyrektora Instytutu Środowiska Rolniczego i Leś nego Polskiej Akademii Nauk, mgr. inż. Janusza Kubia kowskiego - prezesa ZG SITWM i dyrektora Świętokrzyskiego Zarządu Melioracji i Urzą dzeń Wodnych, mgr. inż. Czesława Kwietnia - dyrektora Oddziału w Radomiu WZMiUW w Warszawie, mgr. inż. Ryszarda Lewandowskiego - wiceprezesa HYDROPROJEKTU, prof. Rafała Miłaszewskiego z Politechniki Białostockiej, prof. Waldemara Mioduszew skiego z Insty tutu Technologiczno-Przyrodniczego w Fa len więcej »

Międzynarodowe Sympozjum Wodne odbyło się w miejscowości Giardini- Naxos, leżącej w najbardziej egzotycznej części Sycylii, na północnym wybrzeżu Morza Jońskiego. Wyspa Sycylia, położona w samym sercu Morza Śródziemnego, o antycznych tradycjach zaopatrzenia w wodę, została wybrana przez organizatorów na miejsce tej imprezy.Sympozjum zorganizowano z okazji dwóch jubileuszy: 50-lecia (1960-2010) więcej »

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie możliwości, jakie niesie ze sobą wykorzystanie narzędzi GIS w procesie wyznaczania zasięgu stref zalewowych, a także pokazanie korzyści, jakie daje integracja GIS z modelami hydraulicznymi. Artykuł bazuje na doświadczeniach związanych z wykonaniem projektów pn. "Określenie zagrożenia powodziowego w zlewni Wisłoki" oraz "Określenie zagrożenia powodziowego w zlewni Wisłoka".Systemy informacji geograficznej (GIS, ang. Geographic Information System) znajdują szerokie zastosowanie w procesie podejmowania decyzji oraz rozwiązywania problemów o charakterze geograficznym, dostarczając narzędzi niezbędnych do wprowadzania, integracji, zarządzania, analizy oraz wizualizacji danych przestrzennych. Obecnie trudno wyobrazić sobie wykonywanie analiz przestrzennych bez wykorzystania możliwości GIS. Wyznaczanie zasięgu stref zalewowych (zasięgu powodzi) jest skomplikowanym zadane geodezyjne 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 0 100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000 Odległosc [m] h [m n.p.m.] dane geodezyjne NMT Rys. 2. Przekrój korytowy z pomiaru bezpośredniego na tle numerycznego modelu terenu Gospodarka Wodna nr 2/2011 59 riusze, dla których wyznaczane są strefy, powinny obejmować niskie, średnie oraz wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi (dyrektywa 2007/60/ WE). Według wytycznych zaproponowanych przez Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej do niskich prawdopodobieństw zalicza się zdarzenia występujące raz na 500 lat (Q0,2%) lub raz na 1000 lat (dla zdarzeń ekstremalnych; Q0,1%). Powodzie występujące raz na 100 lat (Q1%) oraz raz na 10 lat (Q10%) zostały w tym opracowaniu zaklasyfikowane odpowiednio jako zdarzenia o średnim oraz wysokim prawdopodobieństwie wystąpienia. Według wskazań Dyrektywy Powodziowej na potrzeby map zagrożenia oraz ryzyka powodziowego dla każdego z prawdopodobieństw należy oprócz zasięgu powodzi wyznaczyć równ więcej »

Mijając Kolonię Kostomłoty wpływamy już na teren gminy Terespol. Jesteśmy w dalszym ciągu w mezoregionie Równiny Kodeńskiej w makroregionie Polesia Zachodniego i w powiecie bialskim, na północnym wschodzie województwa lubelskiego. Kształt gminy wyciągnięty wzdłuż Bugu przypomina napięty łuk załadowany nietypowo aż czterema strzałami. Dwie skrajne są to drogi samochodowe: 68 dla TIR-ów, zaś dla samochodów osobowych most drogowy w ciągu szosy ekspresowej E-30 (w przyszłości autostrada A2). Kilkanaście kilometrów za Brześciem, mijając miasto, TIR-y szosą 68 wjeżdżają z powrotem na E-30, białoruską M1. A między mostem kolejowym i drogowym na E-30 Twierdza Brzeska twardo swoimi bastionami z kazamatami, szańcami, usadowiła się na węźle dróg lądowych i wodnych. Bo tu Muchawiec wpada do Bugu, tu jest początek wielkiej magistrali wodnej Bug-Dniepr przez Muchawiec, Kanał Królewski, Pinę i Prypeć, łączącą (z ogromnym trudem i niesłychanie rzadko) dwa olbrzymie systemy dróg żeglownych, zachodnioeuropejski, w zlewiskach Zatoki Biskajskiej, kanału la Manche, Morza Północnego, Bałtyku, Morza Śródziemnego i Morza Czarnego, z systemem wschodnioeuropejskim, w zlewiskach Morza Białego, Kaspijskiego, Azowskiego i Czarnego. Kanał Królewski (obecnie nazwa ta nie funkcjonuje po tamtej stronie), długości 92,5 km, łączy spiętrzony Muchawiec (bez śluzy!) z Piną, dopływem Prypeci. Budowa kanału zaczęła się za Stanisława Augusta w 1775 r., a wraz z modernizacją zakończyła się w 1848 r. Zanim kanał przekopano, jego obecna trasa była przewłoką, to znaczy drogą przewłóczenia jednostek za pomocą zaprzęgów wołami. Szedł tędy potężny strumień towarów z Ukrainy i Rusi Białej. I z bliższych - Polesia i Wołynia. Nic dziwnego, że książęta ruscy tutaj władający już we wczesnym średniowieczu docenili znaczenie strategiczne tego miejsca. Jest to najstarszy, najdawniej, w 1019 r., odnotowany w letopisach ruskich, gród. Za osiem lat będzie tysiąclecie! Ale zostawmy na r więcej »

Omówiono przebieg dwóch pierwszych fal powodziowych oraz ich miejsce na tle innych zjawisk tego typu, a także wyniki dawnych i współczesnych symulacji komputerowych przepływów wielkich. Przedstawiono także rezultaty pomiarów niwelacyjnych śladu pierwszej kulminacji z 22.05.2010 r. do szerokiego wykorzystania jako podstawę kalibracji modeli symulacyjnych - w 75. rocznicę istnienia czasopisma "Gospodarka Wodna" może warto powrócić do dawnej tradycji publikowania i udostępniania danych wszystkim zainteresowanym, a głównie inżynierom branży hydrotechnicznej. Powódź w maju i czerwcu 2010 r. nastąpiła w wyniku długotrwałych i obfitych opadów deszczu; ich rozmiary i przebieg zostały szczegółowo opisane w materiałach IMGW [1]. Do przyczyn, które tę powódź wywołały, należy także dodać niewątpliwy wpływ długiej i śnieżnej zimy przełomu lat 2009/2010, która spowodowała znaczne zmniejszenie zdolności retencyjnej obszarów dorzecza Wisły. W sytuacji kiedy nie prowadzi się systematycznych obserwacji stanów wód gruntowych, nie jest możliwe jednak ilościowe określenie wpływu tego czynnika. Najsłabiej udokumentowanym, m.in. pod względem przyczynowo-skutkowym, zjawiskiem związanym z początkiem tej powodzi był wybuch islandzkiego wulkanu Eyjafjoell w dniu 15 kwietnia 2010 r. Wyemitował on do atmosfery ziemskiej znaczne ilości pary wodnej powstałe ze stopionego lodowca oraz wyniósł olbrzymie chmury pyłu wulkanicznego, które przemieszczając się w stronę Europy mogły zwiększyć intensywność kondensacji pary wodnej na powierzchni jego cząstek. Pierwszą kulminację przepływu 22 maja 2010 r. w Warszawie poprzedziły przerwania wałów na Wiśle w miejscowościach: □ 18 maja w Winnicy (rejon Połańca), □ 18/19 maja w Koćmierzowie, □ 19 maja w Sandomierzu, □ 21 maja w Zastowie Polanowskim (gm. Wilków). W wyniku dużej retencji obszarów zalanych, zwłaszcza tych położonych w rejonie Sandomierza i powyżej, nastąpiło zm więcej »

Niedawno pojawiła się informacja o budowie elektrowni jądrowej w Polsce. Po przeprowadzonej analizie możliwych lokalizacji przez Energoprojekt Warszawa wybór padł na Żarnowiec, to jest miejsce, gdzie w latach 80. była już budowana pierwsza EJ w Polsce. Specjaliści twierdzą, że lokalizacja Żarnowiec jest wyborem najbardziej ekologicznym. Jednocześnie mieszkańcy gmin Gniewino i Krokowa sąsiadujący na wschód i zachód od Jeziora Żarnowieckiego są za budową tej elektrowni. Są więc wstępnie spełnione dwa podstawowe warunki budowy, tj. akceptacja społeczna i wymagania ekologiczne. Koszt budowy EJ Żarnowiec szacowany jest na ok. 3 mld euro, a czas trwania budowy na ok. 10 lat. Warto przybliżyć Czytelnikom informacje o całości działań przy poprzedniej realizacji EJ Żarnowiec, tym bardziej że miejsce to uznano za najkorzystniejsze dla pierwszej polskiej elektrowni jądrowej. ■ Krótkie kalendarium W Polsce w latach 70. wystąpił poważny brak energii elektrycznej, a szczególnie energii szczytowej. Powstała wtedy koncepcja budowy nad Jeziorem Żarnowieckim zespołu dwóch elektrowni składających się z elektrowni jądrowej (EJ) o mocy 4 x 440 MW i elektrowni szczytowo-pompowej (ESz-P) o mocy 700 MW. Elektrownia jądrowa, pracująca podstawowo, miała dostarczać energii na pompowanie wody do zbiornika górnego w godzinach nocnych, kiedy jest niskie zapotrzebowanie na energię elektryczną. Takie rozwiązanie było korzystne ze względu na małe straty na przesył energii. Elektrownia szczytowo-pompowa miała wytwarzać energię elektryczną w szczycie porannym i wieczornym. Elektrownia jądrowa miała wykorzystywać Jezioro Żarnowieckie jako zbiornik wody chłodzącej, natomiast szczytowo-pompowa wykorzystywałaby jezioro jako zbiornik dolny. Zbiornik górny elektrowni szczytowo-pompowej miał być sztuczny i usytuowany na pobliskich wzgórzach. Takie rozwiązanie miało wiele korzyści technicznych, ale stwarzało również wiele problemów ekologi więcej »

S. Naylor, J.R. Ryan (red.) New Spaces of Exploration. Geographies of Discovery in the Twentieth Century. I.B. Tauris. London, 2010. ss. 309, fot. rys. indeks.Pojęcie odkrycia geograficznego wywodzi się z okresu wczesnego poznawania świata i jego opisu przez podróżników. Ta epoka zakończyła się z początkiem XX w., a jednak mimo to do wiadomości publicznej trafiają wciąż doniesienia nazywane odkryciami geograficznymi. Czy w obecnym świecie, tak dobrze zbadanym choćby za pomocą satelitów, da się jeszcze coś odkryć? Odpowiedź na to pytanie starają się znaleźć autorzy książki, którzy spotkali się w 2005 r. na coroczne więcej »

Artykuł prezentuje analizę zmian poziomu stężeń i wielkości ładunków związków azotu w ciekach zlewiska Zatoki Puckiej. W pracy wykorzystano wyniki pomiarów jakości wody oraz przepływów wykonanych w latach hydrologicznych 2006-2008. Spośród związków azotu badano: azot amonowy, azot azotynowy, azot azotanowy oraz azot ogólny. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że stężenia badanych form azotu kształtowały się na stosunkowo niskim poziomie, za wyjątkiem najmniejszego z badanych cieków - Potoku Błądzikowskiego. Największym ładunkiem jednostkowym azotu i jego związków cechowało się natomiast dorzecze Redy, choć nie były to wartości odbiegające od poziomu obserwowanego w większości zlewni rzek Przymorza. Zatoka Pucka, szczególnie zaś jej część wewnętrzna, stanowi jeden z najcenniejszych przyrodniczo akwenów przybrzeżnych południowego Bałtyku. Jest ona miejscem gniazdowania, koncentracji podczas migracji oraz zimowania wielu rzadkich gatunków ptaków. Jest to również obszar o dużej różnorodności biotopów, oraz akwen, w którym najliczniej obserwuje się ssaki morskie. W związku z tym, na mocy Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 roku, Zatoka Pucka została włączona do sieci "Natura 2000" jako Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków (PLB220009), zaś na mocy Decyzji Komisji Europejskiej z 13 listopada 2007, jako Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk (PLH 220034). Mimo swych niewątpliwych walorów biologicznych zatoka jest jednym z najbardziej zeutrofizowanych bałtyckich akwenów przybrzeżnych. Procesy eutrofizacyjne obserwowa- Tabela I. Wybrane charakterystyki badanych cieków w latach hydrologicznych 2006-2008 Ciek Powierzchnia dorzecza [km2] Odległość profilu pomiarowego od ujścia do Zatoki Puckiej [km] Średni przepływ [m3 · s-1] Średni odpływ jednostkowy [dm3 · s-1 · km-2] rok półrocze rok półrocze zimowe letnie zimowe letnie Reda 485,5 1,00 5,207 6,171 4,244 10,7 12,7 8 więcej »

Inicjatywa powołania nowego, unikatowego kierunku studiów jest odpowiedzią na liczne sygnały ze strony administracji rządowej (KZGW, RZGW), samorządowej oraz pracodawców, o pilnej potrzebie kształcenia kadr odpowiedzialnych za realizację zadań z zakresu gospodarki wodnej wynikających z wdrożenia do prawa krajowego zapisów Ramowej Dyrektywy Wodnej. Zarządzanie i ochrona zasobów wodnych to bardzo ważny obszar gospodarki, szczególnie dla takiego kraju jak Polska, mającego jedne z najmniejszych zasobów wody w Europie. Zagadnienie to nabiera jeszcze większego znaczenia w aspekcie prognozowanych zmian klimatycznych, zapowiadających m.in. występowanie ekstremalnych zjawisk meteorologicznych - nawalnych opadów i długotrwałych okresów bezopadowych W związku z tym cztery uczelnie: SGGW w Warszawie, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu i Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, we współpracy z trzema komitetami PAN - Gospodarki Wodnej, Inżynierii Lądowej i Wodnej, Melioracji i Inżynierii Środowiska Rolniczego, podjęły inicjatywę powołania unikatowego kierunku studiów - inżynieria i gospodarka wodna - mającego za zadanie wykształcić specjalistę spełniającego wymagania przyszłego pracodawcy. Wydział Inżynierii Kształtowania Środowiska i Geodezji Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocła więcej »

XXXII Dni Wielkich Zapór (XXXII Priehradné Dni) to konferencja dla specjalistów zajmujących się projektowaniem, budową, eksploatacją i bezpieczeństwem zapór, organizowana przez naszych południowych sąsiadów co dwa lata. Konferencja tradycyjnie odbywa się na przemian w Republice Słowacji i w Republice Czeskiej. Tak było również wtedy, gdy teraz oddzielne państwa stanowiły jeden organizm państwowy. Bańska Bystrzyca była miejscem ostatniej konferencji, która odbyła się w dniach od 7 do 10 czerwca 2010 r. Organizatorami konferencji były: Słowacki Komitet Wielkich Zapór, Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki i Słowackie Przedsiębiorstwo Zarządzania Gospodarką Wodną - Oddział w Bańskiej Bystrzycy. Oficjalnymi partnerami konferencji byli m.in. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie i Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Po raz pierwszy konferencja była sponsorowana przez Międzynarodowy Fundusz Wyszehradzki. Przebieg konferencji W konferencji uczestniczyło ok. 350 osób ze Słowacji, Czech, Węgier i Polski. Podczas konferencji przedstawiono informację z 77. Rocznego Posiedzenia Komitetu Wykonawczego Międzynarodowej Komisji Wielkich Zapór (21-24 maja 2009 r.) i z 23. Kongresu Międzynarodowej Komi- Rys. 3. Stary plan zapory i zbiornika Rozgrund [1] Rys. 1. Szyb kopalniany [1] Rys. 2. Urządzenia odwadniające kopalnie [1] sji Wiel więcej »