SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

PRZEGLĄD ZBOŻOWO-MŁYNARSKI

Miesięcznik ISSN 0033-2461, e-ISSN 2449-9943 - rok powstania: 1886
Czasopismo SITSpoż. umieszczone na Liście Czasopism Punktowanych (w części B) MNiSW z liczbą punktów 6

Wybrane doniesienia z rynku zbóż i pasz

Rosja przedłuża zakaz w eksporcie zbóż Premier Rosji niespodziewanie podał do wiadomości decyzję o przedłużeniu embarga w eksporcie zbóż i mąki co najmniej do przyszłorocznych żniw. Początkowo embargo zostało wprowadzone czasowo w okresie od 15 sierpnia do końca br. i miało być ewentualnie przedłużone, jednak decyzja w tej kwestii miała zapaść dopiero pod koniec roku. Obecna zaskakująca decyzja jest najprawdopodobniej podyktowana obawami i niepokojem o przyszłoroczne zbiory. Według wstępnych ocen, pomimo opadów deszczu odnotowanych w niektórych rejonach kraju zasiewy ozimin nie przebiegają idealnie, a nie wiadomo jaka będzie sytuacja wiosną. Na razie nie ma podstaw do spodziewania się bardzo dobrych wyników produkcji w kolejnym sezonie, nie ma jednak również podstaw do roztaczania najczarniejszych scenariuszy. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters) Prognozy zbiorów zbóż i rzepaku ■ Różne prognozy (z początku września) zbiorów zbóż w Polsce Zbiory zbóż konsumpcyjnych w tym roku będą o 30-40% niższe niż w latach poprzednich, jednak nie ma zagrożenia wzrostem cen zbóż i żywności - poinformował PAP prezes Krajowej Federacji Producentów Zbóż, Rafał Mładanowicz. "Zbóż konsumpcyjnych może w tym roku zabraknąć - w tym roku zbiory zbóż konsumpcyjnych będą o 30-40% niższe niż w latach poprzednich. Głównym powodem takich strat jest słaba jakość zbóż. Te lepszej jakości zostały zakontraktowane i są sprzedawane za granicę. Jeżeli faktycznie duża część zbóż zostanie wyeksportowana to na krajowym rynku może zabraknąć zboża konsumpcyjnego" - powiedział w rozmowie z PAP Mładanowicz. Jego zdaniem, nie ma zagrożenia dalszym wzrostem cen zboża i żywności. "Nie zgadzamy się w tej chwili z szacunkami GUS dotyczącymi tegorocznych plonów. Zbiory nie są jeszcze skończone, ich wielkość stoi pod dużym znakiem zapytania, bo prognozy pogody są mało optymistyczne. My szacujemy teraz zbiory na poziomie 25 mln ton, ale ze względu na [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Czytaj za darmo! »

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 360.00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 324.00 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 255.00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 127.50 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Marketing i Public Relations w małej firmie (cz. 2)

Książka "Marketing i Public Relations w małej firmie", autorstwa Moi Ali prezentuje temat od praktycznej strony, dostarczając rozsądnych, przystępnych porad i mnóstwa praktycznych wskazówek, podpowiedzi i pomysłów. Książka jest skierowana przede wszystkim do przedsiębiorców dysponujących ograniczonymi środkami na działania marketingowe i public relations. Jednak zarządzający bardziej zasobnymi firmami także znajdą w niej wiele dla siebie. Czytając ją, dowiesz się, jak tworzyć i realizować własne programy marketingowe i public relations, aby skuteczniej docierać do klientów, a co za tym idzie, zwiększać zyski. Poniżej drukujemy kolejny fragment omawiający sposoby opracowywania publikacji promocyjnych. (red.) 13 rad, jak uatrakcyjnić materiał informacyjny bez dodatkowych nakładów! Większość małych firm nie może sobie pozwolić na aktywną promocję z powodu wysokich kosztów. Zastosuj poniższe rady, a zwiększysz swoją popularność, nie inwestując w to ani grosza. Poświęć czas. Nie szczędź czasu na planowanie. Jeżeli będziesz działał w pośpiechu, może skończyć się na tym, że zapłacisz więcej dostawcom, zabraknie ci czasu, aby napisać naprawdę dobry tekst, i sprawdzić, czy nie zawiera błędów, zaś stres związany z napiętymi terminami przyprawi cię o zawał serca - efektem będzie kiepski materiał informacyjny wyglądający tak, jakby został napisany na kolanie. Zostaw sobie margines bezpieczeństwa. Redagując materiały, bierz pod uwagę, że mogą wystąpić opóźnienia. Nie mów nikomu, ani projektantowi, ani drukarni, że termin upływa później - niech to będzie twoja polisa ubezpieczeniowa! Zawsze ustalaj terminy tak, aby móc się z nich wywiązać. W ten sposób oszczędzisz sobie nerwów i pośpiechu tuż przed upływem terminu. Nie pozwól, by drukar więcej »

Odpowiedź na polemikę z Panem Witoldem Brzezińskim

Tomasz Sitkowski

Na samym wstępie odpowiedzi na pismo Pana Witolda Brzezińskiego pragnę zaznaczyć, że moim celem przy pisaniu omawianego artykułu nie było puste krytykanctwo ani chęć umniejszenia roli instytucji takiej jak COBORU w zagadnieniu oceny odmian. Moim celem było uświadomienie potrzeb młynarstwa, które traktowane jest, przynajmniej przez część środowiska hodowców, instrumentalnie i mechanistycznie, sprowadzone bez mała do roli "przemiału w młynku do kawy". Nieporozumienie w uwagach mojego szanownego oponenta, Pana W. Brzezińskiego, wynika przede wszystkim z odmiennego stosunku do pojęcia oceny własności technologicznych odmian ziarna oraz braku rozróżnienia faktu, że tak naprawdę mówimy o zupełnie innych zagadnieniach. Dla Pana Brzezińskiego ocena odmian wiąże się wyłącznie z oceną wartości wypiekowej. Inaczej mówiąc, ocena wartości wypiekowej pszenic polega na ocenie własności mąki otrzymanej z ziarna przemielonego w młynie laboratoryjnym. Z tego punktu widzenia mój oponent ma rację w twierdzeniu, że w tym przypadku zawartość popiołu nie jest więcej »

Prawie wszystko o ziarnie gryki i jej przetworach

Rośliny zbożowe zawierają w swym składzie specyficzne substancje, które posiadają olbrzymie znaczenie w prewencji niektórych chorób. Do grupy roślin niedostatecznie dotychczas docenianych należy gryka. Klasyfikacja. Wszystkie typowe zboża - jak wiadomo - należą do rodzaju traw (Gramineae), natomiast grykę zalicza się do rodziny rdestowatych (Poligonaceae). W języku angielskim grykę zwie się buckwheat, w języku niemieckim Buchweizen, we francuskim le sarrasin, natomiast w rosyjskim grečicha. Z punktu towaroznawczego roślinę tę zalicza się do zbóż, choć klasyfikuje się ją do grupy zbóż rzekomych (Pseudocerealia). W tej grupie umieszcza się grykę zwyczajną (Fagopyrum sagittatum= F.esculentum) oraz grykę tatarkę (F. tatarcium). Rośliny rdestowate należą do grupy dwuliściennych (Dicotyledones), do których zalicza się grykę; charakteryzują się one tym, że ich zarodek w nasieniu posiada dwa liścienie - liście zarodkowe. Natomiast zboża właściwe sklasyfikowane są w klasie roślin jednoliściennych (Monocotyledones), mają tylko jeden liścień w zarodku, równoległe unerwienie liści i kwiaty nie zróżnicowane na kielich i koronę. Dlatego też, choć o gryce mówi się potocznie że jest zbożem, to jednak w istotny sposób różni się od zbóż właściwych (takich jak żyto czy pszenica), gryka należy do grupy zbóż rzekomych. Te dwa typy zbóż różnią się między sobą. Morfologia. W przypadku gryki łodyga jest nieprosta, łagodnie powyginana i pokryta trzema rodzajami liści. Na poszczególnych pędach łodygi z pochwy wyrastają pędy kwiatowe - kwiatostany mające kształt grona lub tarczy czy baldachimu; wyróżnia się pęd główny i pędy boczne - gałązki. Łodyga gryki ma barwę purpurowo-czerwoną. Na takiej łodydze znajdują się liście trójkątno-okrągławe, sercowato-strzałowate; dolne liście są z ogonkami, a górne bez ogonków. Łodyga zakończa się kwiatostanem o barwie białej lub różowej; w fazie dojrzewania łodyga staje się intensywniej czerwona (owocem gryki jest więcej »

Produkcja skrobi pszennej

Bohdan Achremowicz Jarosław Korus

Ziarno pszenicy składa się z mączystego bielma, zarodka, warstwy komórek aleuronowych i łuski. Udział bielma w ziarnie wynosi około 83%, zarodka 2%, łuski 7,5%. Pszenica ma jeszcze jedną frakcję o udziale 7,5%, którą stanowią komórki aleuronowe. Bielmo mączyste zawiera głównie skrobię w ilości 80,4% w przeliczeniu na suchą masę. Białko pszenicy jest w dużej części zmagazynowane w bielmie i warstwie aleuronowej. Łuska zbudowana jest z celulozy, czyli błonnika. Skrobia jest polisacharydem, chemicznie określanym jako α-glukan, zbudowanym z dwóch frakcji: liniowej amylozy i charakteryzującej się rozgałęzionym łańcuchem amylopektyny. W obu frakcjach łańcuch glikozowy składa się z reszt α-D-glukopiranozy, powiązanych α-1,4-glukozydowymi wiązaniami. W amylopektynie rozgałęzienia tworzone są z udziałem wiązań α-1,6-glukozydowych. Obie frakcje występują wspólnie w bielmie, tworząc struktury nadcząsteczkowe w postaci niewielkich, o różnej średnicy, kulistych ziarenek, w których amyloza stanowi ok. 25%, a amylopektyna ok. 75% [Gąsiorowski, 2004]. Ziarna skrobi są semikrystaliczne, mają gęstość właściwą 1,5-1,6 g/cm3 i wykazują podwójne załamanie światła. Ich wielkość kształtuje się zależnie od gatunku, u pszenicy waha się w granicach 10- 24 μm. Są one otoczone cienką warstwą lipoproteinową, dlatego krochmal pszenny zawiera ok. 85% czystej skrobi, ok. 14% wody, 0,1% lipidów, 0,8-1% białka i 0,2% składników mineralnych. Między innymi dlatego ziarna skrobi są odporne na bezpośrednią hydrolizę enzymatyczną. Są one nierozpuszczalne w zimnej wodzie, jednak w tych warunkach pęcznieją i w określonej temperaturze (charakterystycznej dla poszczególnych zbóż) ulegają kleikowaniu, co wiąże się z utratą ich struktury ziarnistej. Efektem jest rozpad makrocząsteczki i powstanie jednorodnego kleiku zdolnego do żelowania w odpowiednim stężeniu. Ziarno pszenicy przed wydzieleniem skrobi musi być poddane przemiałowi, w trakcie któ więcej »

Przemysł makaronowy w Polsce: kilka uwag na temat możliwości wytwarzania produktów o poszukiwanych cechach smakowych i żywieniowych

Wik tor Obuchowski

Ostatnie dziesięciolecia są okresem niepokojącej tendencji zmniejszania się spożycia produktów zbożowych w naszym kraju. Jest to między innymi spowodowane tym, że poza wzrostem zamożności społeczeństwa prowadzącym do większego spożycia produktów pochodzenia zwierzęcego, zmianą stylu żywienia, wynikającą z przemian społecznych i zawodowych, produkty zbożowe postrzega się przede wszystkim jako źródło wysokoenergetycznych polisacharydów, mało wartościowego białka, a przy tym często podkreśla się zagrożenia wynikające z nadmiernego skażenia różnego rodzaju chorobami grzybowymi bądź chemicznego i mikrobiologicznego jakie mogą mieć miejsce podczas wegetacji zbóż, długotrwałego przechowywania w nieodpowiednich warunkach i niewłaściwego ich przetwarzania. Paradoksalnie, pewnym zagrożeniem może być także wprowadzanie do hodowli nowych, coraz plenniejszych odmian zbóż oraz postęp w zakresie agrotechniki. Doprowadziły one do osiągnięcia przez nasze rolnictwo nadprodukcji zbóż w stosunku do istniejącego zapotrzebowania. Szybko zapomnieliśmy o imporcie pszenicy, jaki miał miejsce w latach wcześniejszych i kosztach, z jakimi było to związane. Sprawiło to także, że ziarno zbóż postrzegane jest w gospodarce, a także przez producentów żywności jako powszechny, a tym samym mało cenny surowiec, którego nadmiar nie cieszy, a sprawia coraz częściej kłopoty związane z koniecznością przechowywania lub nawet przetworzenia na cele nieżywnościowe. Efektem tego jest chociażby zerowa opcja skupu kukurydzy w ramach skupu interwencyjnego i niezmienne od kilku już lat ceny w skupie interwencyjnym więcej »

Pszenica orkisz - wartość żywieniowa i wypiekowa oraz możliwości wykorzystania przetworów

Roman Jurga

Orkisz był bardzo rozpowszechniony w starożytności. Hildegarda z Bingen (XI-wieczna mniszka) zalecała spożywanie orkiszu w każdym posiłku. W XX wieku uprawa orkiszu praktycznie zanikła, a niektóre z obecnie uprawianych w Polsce odmian musiały być odtwarzane z nasion z banku genów. W ostatnich kilku latach rośnie w Polsce zainteresowanie dawniej uprawianymi przez człowieka zbożami (przyczyniają się do tego również media, jak również pewna moda, która kilka lat temu kreowała np. produkty z amarantusa). W Polsce sieje się głównie orkisz ozimy. Obecnie w świecie na bardzo niewielkim areale (poza pszenicą makaronową Triticum durum) uprawia się również inne pszenice niż pszenica zwyczajna. Na szczególną uwagę zasługują tu samopsza (Einkorn), płaskurka (Emmer), Kamut i orkisz. Zboża te, choć mniej plenne, posiadają wiele walorów użytkowych, szczególnie związanych z wartością żywieniową i prozdrowotną ziarna i jego przetworów. Wzrost zainteresowania orkiszem wynika z jego unikatowych walorów smakowych, żywieniowych, dietetycznych, a nawet prozdrowotnych.Orkisz jest starą odmianą pszenicy. Znany już przed 5000 lat, był uprawiany w południowej części Azji. Popularny w E uropie od stuleci, został wyparty w XIX wieku przez coraz intensywniej uprawianą pszenicę zwyczajną. Brak zainteresowania orkiszem spowodowany był masową produkcją pszenicy zwyczajnej (Triticum vulgare), która ma przede wszystkim większe plony. Dzięki temu orkisz nie został zmodyfikowany i zachował swoje pierwotne cechy. Pszenica orkisz jest zbożem mało wymagającym, a więc jest odporna na warunki pogodowe i glebowe. Ziarno chronione jest przed wysuszeniem, zawilgoceniem i zanieczyszczeniami środowiska dzięki szczelnemu zamknięciu w plewie. Skład chemiczny ziarna orkiszu Rosnące zainteresowanie żywieniowców i konsumentów orkiszem wynika z korzystnego składu chemicznego jego ziarna w porównaniu z innymi zbożami. W oplewionym ziarnie orkiszu zawartość białka może kszta więcej »

Trudne żniwa za nami, wyższe ceny pieczywa przed nami

Żniwa praktycznie dobiegły końca - nadszedł czas, by dokonać pierwszych ocen jakości zebranego zboża i rzepaku. Miejscem, gdzie od wielu lat rolnicy dostarczają zakontraktowane ilości zebranych płodów rolnych w woj. łódzkim, jest elewator w R ogowie, w pobliżu Brzezin. W biurze firmy spotykam się z Bogdanem Marciniakiem, Dyrektorem zakładu, którego opinię podaję poniżej.  Nasz elewator zbożowy ma pojemność 26,5 tys. ton, w tym 40 komór o pojemności 250 ton każda, 16 komór o pojemności 1 000 ton każda, 4 gwiazdki o pojemności ok. 220 ton każda oraz młyn żytni o wydajności 50 ton na dobę - mówi Marciniak. Możemy przyjąć transportem kołowym ok. 1,600 ton i transportem kolejowym ok. 1200 ton zbóż i rzepaku na dobę.  W szczycie sezonu r więcej »

W świecie nauki

Stężenie rtęci w mięsie tuńczyków i robionym z niego sushi bywa różne, a zależy przede wszystkim od tego, do jakiego gatunku należy ryba. Odkrycie to pozwala miłośnikom japońskiej potrawy unikać pochłaniania zbyt dużych ilości szkodliwego pierwiastka - informuje pismo "Biology Letters". Rtęć trafia do organizmów przede wszystkim przez układ oddechowy i pokarmowy, np. wraz ze skażonym pokarmem. Szczególnie dużo bywa jej w tuńczykach, krabach i ślimakach oraz dzikich ptakach żyjących na terenach, gdzie stosuje się środki grzybobójcze. Z biegiem czasu rtęć odkłada się w tkankach, a w dużych stężeniach może spowodować w organizmie wielkie spustoszenie, m.in. uszkodzić układ nerwowy i doprowadzić do śmierci. Powiązanie różnych stężeń rtęci z różnymi gatunkami ryb odkryli eksperci z Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej i R utger więcej »

Wartość odżywcza i wykorzystanie prosa

Dorota Czerwińska

Proso należy do roślin jednorocznych z rodziny wiechlinowatych. Gatunkiem typowym jest Panicum miliaceum L. Jest jednym z najdłużej znanych ludzkości zbóż. Wzmianki o jego uprawie pochodzą z czasów starożytnych Chin. W E uropie uprawiano je powszechnie przed drugą wojną światową. Teraz zaś uprawy są rzadziej spotykane. Proso uprawia się najczęściej w R osji, Azji oraz w I ndiach, Chinach i Japonii. W Polsce proso jest zbożem mało popularnym, najwięcej prosa uprawia się w województwach świętokrzyskim i lubuskim. Warto rozpowszechniać uprawianie prosa, gdyż istnieje możliwość jego uprawy na glebach lekkich, na których inne zboża plonują gorzej. Poza tym proso ma krótki okres wegetacji, można więc uprawiać je w formie plonu wtórnego, jako poplonu ścierniskowego i po wymarzniętych i przeoranych oziminach. Zależnie od budowy kwiatostanów (luźnej lub bardziej zwartej) wyróżniamy proso rozpierzchłe oraz proso skupione. Jak dotychczas są zarejestrowane są dwie odmiany prosa - Gierczyckie i Jagna. Proso Gierczyckie ma wiechę rozpierzchłą W odróżnieniu od niego, proso odmiany Jagna posiada zwartą wiechę, a rośliny są nieco wyższe od odmiany Gierczyckie i odporne na wyleganie. Ziarna prosa są małe, a ich wielkość z więcej »

Wpływ twardości ziarna pszenicy na wartość przemiałową ziarna i wartość technologiczną mąki

Roman Jurga

Twardość ziarna określa szczególna mikrostruktura bielma. Wzorcem twardości może być pszenica durum, w której bielmo wypełnione jest granulami skrobi, ściśle scementowanymi białkową matrycą. W ziarnach twardych pszenicy T. vulgare (miękkiej) mikrostruktura bielma jest bardzo podobna, podczas gdy w ziarnach miękkich tej pszenicy granule skrobiowe niezupełnie pokryte są matrycami białkowymi. W efekcie przemiału ziarna twarde są rozdrabniane na styku całych komórek - dając w efekcie cząsteczki mąki o grubszej granulacji, a granule skrobiowe mogą ulegać częściowemu uszkodzeniu. W ziarnach o miękkiej strukturze skrobia ulega mniejszemu uszkodzeniu, gdyż jej granule są słabo związane z matrycą białkową. W efekcie przemiału ziarna miękkiego otrzymuje się mąkę o drobnej granulacji, trudniej przesiewającą się przez sita, o podwyższonej adhezji cząstek łatwo się zlepiających. Własności wypiekowe mąki z ziarna miękkiego (MZ ) są gorsze niż mąki z ziarna twardego (TZ ). Na rys. 1 pokazano skład granulometryczny mąki z przemiału tych dwóch rodzajów ziarna. Dla mąki z MZ główna frakcja tego ziarna. I tak przyjmuje się, że różnicuje te mąki średnia wielkość cząstek 30 μm, gdyż: dla mąki z ziarna miękkiego udział w niej tych cząstek wynosi ok. 64,4 %, a dla mąki z ziarna twardego ok. 34,7 % (wyniki tych danych uzyskano z analizy mąki z wielu rosyjskich młynów). Następną różnicą jest zdolność przesiewania tych dwóch typów mąki; więcej »

Zawartość popiołu nie jest wyróżnikiem jakości mąki

Witold Brzeziński

W kwietniowym "Przeglądzie Zbożowo-Młynarskim" ukazał się artykuł autorstwa Tomasza Sitkowskiego o ocenie wartości przemiałowej ziarna pszenicy. Autor z całą mocą podkreślał, jaka to ważna cecha - wartość przemiałowa pszenicy. Ta cecha bez wątpienia jest dla młynarzy ważna, ale żeby zaraz potępiać wszystko, co tej cechy należycie nie eksponuje.... Wydaje się, że Autor nadmiernie się w swojej krytyce rozpędził i bezpodstawnie próbował przełożyć jej znaczenie na skutki hodowlane. Hodowcy pszenicy do tej pory nie prowadzą selekcji na podniesienie wartości przemiałowej swoich odmian. Hodowca musi brać pod uwagę dziesiątki cech, a wartość przemiałowa i zawartość popiołu plasują się na szarym końcu ich ważności. Trzeba z pokorą pogodzić się z faktem, że młynarstwo jest tylko mechanicznym ogniwem systemu jakościowego. Ono nie tworzy jakości. Trzeba p więcej »

Zmiany w możliwościach ochrony rzepaku

Ewa Matyjaszczyk

Na początku 2010 roku w Polsce były dopuszczone do obrotu 863 środki ochrony roślin1/, czyli więcej niż rok i dwa lata wcześniej. Jest to skutek znacznego przyspieszenia prac nad ich rejestracją przez Ministerstwo Rolnictwa i R ozwoju Wsi, a także efekt bardzo sprawnego działania Komisji do Spraw Środków Ochrony Roślin działającej przy Ministrze Rolnictwa i podejmującej decyzje dotyczące rejestracji. Niestety, jednak wzrostowi liczby dostępnych środków ochrony roślin nie towarzyszy wzrost liczby dostępnych substancji aktywnych, co wpływa na wzrost zagrożenia występowaniem odporności u organizmów szkodliwych. Przyczynami zmian na liście środków ochrony roślin dopus więcej »