W pracy przedstawiono charakterystykę procesów wytwarzania żywności opartych na wykorzystaniu zjawiska fluidyzacji i jego modyfikacji. Celem badań było wykazanie możliwości podniesienia atrakcyjności procesu jako metody obróbki żywności. Wykazano, że dokonywana modyfikacja klasycznej fluidyzacji zaowocowała opanowaniem nowych, pokrewnych procesów, których wprowadzenie do przetwórstwa rolno-spożywczego prowadzi do uzyskania m.in. większej wydajności obróbki przy znacznie niższym zapotrzebowaniu energii elektrycznej. Dodatkową zaletą nowych metod jest możliwość ich skutecznego stosowania także w produkcji dań gotowych i w innych dziedzinach. CHARACTERISTICS OF FLUIDIZATION AND RELATED PROCESSES APPLICATIONS IN FOOD MANUFACTURING WITH PARTICULAR CONSIDERATION OF REFRIGERATION TECHNOLOGY The practical use of fluidization and it’s modification in food production is presented. The aim of research was to discuss the possibility of increasing the attractiveness of the process as the method of food treatment. It is shown, that the modification of fluidization resulted in introducing of new related processes, which in agricultural and food industry leads to growth of effectiveness and product quality with limitation of energy needs. The advantage of new methods may be also successful treatment of ready meals and can be used in other disciplines. It concerns especially the methods of impingement and impingement jet fluidization. logicznych czynników roboczych takich jak powietrze czy ciekły azot. W obszarze przetwórstwa rolno-spożywczego zjawisko fluidyzacji znalazło zastosowanie przede wszystkim w chłodnictwie i suszarnictwie. Ze względu na chęć rozszerzenia zakresu stosowalności zjawiska fluidyzacji w procesach przetwórczych, podjęto próby jego modyfikacji. Wieloletnie badania dały początek nowym rozwiązaniom procesu, określanym jako pokrewne fluidyzacji. Podstawową wielkością dającą przewagę tym procesom nad klasyczną fluidyza [...]