- Naukowcy mogą się spierać, w jakim stopniu człowiek wpływa na zmiany klimatyczne, ale my już teraz musimy się do nich jak najlepiej przygotować - mówi Andrzej Kassenberg z Instytutu na rzecz Ekorozwoju. Razem z Senacką Komisją Środowiska InE przygotował konferencję "Ochrona klimatu szansą dla gospodarki i społeczeństwa". Jaka powinna być aktywna i odpowiedzialna polityka klimatyczna uwzględniająca zmiany klimatu? Winna stawiać na modernizację gospodarki, wzrost konkurencyjności Polski na rynku międzynarodowym, sensowne korzystanie z zasobów naturalnych, tworzenie nowych zielonych miejsc pracy, poprawę jakości i efektywności usług energetycznych, wdrażanie i więcej »

Pojęcia alergia użył po raz pierwszy austriacki immunolog Clemens von Pirquet w roku 1906, dla określenia swoistej reakcji organizmu, wrodzonej lub nabytej, na pewne związki chemiczne o typie białek, glikoproteidów lub wielocukrów, wprowadzone do ustroju drogą pozajelitową lub wchłonięte przez nieprawidłowo działający nabłonek jelit lub dróg oddechowych. Ciała te, noszące nazwę alergenów, znajdują się w pyłkach kwiatów różnych roślin, w kurzu, pierzu, ulicznym pyle i in. Mogą to być także drobnoustroje chorobotwórcze oraz produkty przemiany materii organizmu. Alergia jest przyczyną licznych chorób, takich jak dychawica oskrzelowa, czyli astma, katar sienny, egzema, pokrzywka. Mechanizm tych chorób polega na zaburzeniach przemian biochemicznych w kom więcej »

Ważna dla konsumentów jest świeżość ryb, gdyż należą do produktów szybko psujących się. Wiedziano o tym już w starożytności, dlatego król Aleksander Wielki zakazał spożywania ryb swoim wojskom ze względu na ich szybki rozkład i częste zatrucia żołnierzy, a tym samym niesprawność bojową. Zanim kupimy ryby, powinniśmy je dokładnie obejrzeć. Świeża ryba pachnie morzem czy rzeką, ma charakterystyczny zapach dla swojego gatunku, nigdy nie śmierdzi. Oczy powinna mieć wypukłe i przejrzyste, skrzela jasnoczerwone, bez śladu śluzu, nie sklejone, przylegającą do skóry lśniącą łuskę. Mięso świeżej ryby powinno być jasnoróżowe, lśniące, bez przebarwień na krawędziach, a po lekkim naciśnięciu wgłębienie szybko znika. Świeża ryba po wrzuceniu do wody opada na dno, natomiast szybko zachodzące procesy gnilne powodują, że nieświeża wypływa na powierzchnię. Problemem jest sprawdzenie świeżości ryby mrożonej lub fi letów pokrytych glazurą. Po rozmrożeniu tak glazurowanych fi letów otrzymujemy dużo wody. Według norm ilość glazury nie powinna przekraczać 20%, a nasze badania wykazują, że ilość tej wody może dochodzić do 35- 38%, na przykład w fi letach pangi (to można sprawdzić samemu, bez badań naukowych, rozmrażając takie fi lety). W tym przypadku inaczej wygląda atrakcyjność cenowa takiego produktu. Przy promocyjnej cenie np. 10 zł za kg fi leta, 3,50-3,80 zł płacimy za 350 ml wody, najczęściej azjatyckiego pochodzenia. Na stoisku obok kupimy polską wodę o jakości i czystości nie podlegającej dyskusji, z ujęć głębinowych, w cenie kilkakrotnie niższej. Włączając ryby do diety, warto zwracać uwagę na sposób ich obróbki kulinarnej. Zalecany sposób przygotowania to przede wszystkim: pieczenie w piekarniku (bez dodatku tłuszczu) np. w foli aluminiowej i gotowanie na parze. Ryby są produktem, który 6/2010 27 sortowania, osiąganie pełni dojrzałości konsumpcyjnej przed dojrzałością płciową. Od wielu lat produkcja karpia kształtowała więcej »

Kapadocja to region w Turcji, położony w środkowej części Wyżyny Anatolijskiej; zajmuje obszar ok. 600 km2. Swą sławę zawdzięcza występowaniu fantastycznych form skalnych - iglic, maczug i grzybów uformowanych przez naturę z miękkich tufów wulkanicznych. Powstały one przed 60 milionami lat podczas trzeciorzędowych fałdowań skorupy ziemskiej, w których wyniku nastąpiło wypiętrzenie gór Taurus. Podczas zachodzących wówczas erupcji na powierzchnię wydobywały się strumienie lawy, które utworzyły samotne stożki wulkanów: Erciyes Dağı - 3917 m n.p.m., Melendiz Dağı i Göllü Dağ. W trakcie wybuchów popiół wulkaw tych czasach tworzyły się w więcej »

Firmy produkujące surowce do kosmetyków ekologicznych, czyli naturalnych, organicznych, podkreślają swoją odmienność od producentów posługujących się technologiami wielkiej syntezy. Często właścicielami takich fi rm są pasjonaci biologii, botaniki. Skupiają wokół siebie podobnych entuzjastów, zakładają fi rmy produkujące w sposób przyjazny naturze. Czynią tak wobec nieustannego zagrożenia przyrody, stawiając sobie za cel zachowanie i ochronę jej dziedzictwa. Prawdziwym miłośnikom natury zależy na jej poznaniu, by czerpać z niej to, co ma w sobie najcenniejsze i najbardziej niezwykłe. Począwszy od morskich głębin, gdzie narodziło się życie, aż po szczyty gór, na których walczy o przetrwanie. Od granic pustyni, gdzie życie stawia opór wszechobecnym piaskom, aż po serce amazońskiej dżungli, w której bujnie rozkwita, wszędzie tam eksperci poszukują, a następnie wyodrębniają pełne sił witalnych substancje czynne. Przy całkowitym poszanowaniu natury wydoby wa się ich naturalną moc, by skutecznie działać na skórę. Dzięki opanowaniu technologii naukowcy w produktach pielęgnacyjnych zamykają siłę naturalnych substancji czynnych. Naturalne substancje czynne od zarania dziejów znane są ze swej wyjątkowej mocy. Począwszy od oleju arganowego, wytłaczanego z owoców endemicznej w Maroku arganii żelaznej, która od tysięcy lat walczy z pustynnieniem kraju, a skończywszy na niebieskich algach słodkowodnych, które pojawiły się na Ziemi 3,5 miliarda lat temu, stając się zalążkiem życia na naszej planecie. Dzięki fachowej wiedzy dermatologicznej i umiejętnościom farmaceutycznym można wyodrębnić naturalne substancje czynne oraz wyekstrahować z nich najbardziej aktywną cząsteczkę w taki sposób, by gwarantowały skuteczność, zachowując jednocześnie tolerancję dla skóry. Ludzie związani z produkcją kosmetyków naturalnych często angażują się w działalność edukacyjną, przybliżając wiedzę młodzieży na warsztatach dydaktycznych, w dni b więcej »

22 KWIETNIA - ŚWIATOWY DZIEŃ ZIEMI. W naszym kraju tegoroczny fi nał obchodów z udziałem prof. Andrzeja Kraszewskiego, ministra środowiska, odbył się 25 kwietnia w Warszawie na Polach Mokotowskich, gdzie ok. 40 tys. osób świętowało pod hasłem "Różnorodność biologiczna w nas, różnorodność biologiczna wokół nas" (w nawiązaniu do trwającego obecnie Międzynarodowego Roku Różnorodności Biologicznej). Jak co roku Ministerstwo Środowiska zorganizowało różne atrakcyjne formy edukacyjne, których celem było zachęcenie dzieci, młodzieży, a także dorosłych do zmiany stylu życia na ekologiczny. Dla najmłodszych zorganizowano więcej »

W pierwszym roku ukazywania się AURY pisaliśmy, że za kilkadziesiąt lat naturalne źródła energii będą na wyczerpaniu. Dlatego od wielu lat prowadzi się badania mające na celu poszukiwanie źródeł zastępczych. Jednym z takich perspektywicznych źródeł energii mają być ogniwa paliwowe, używające jako paliwa wodoru. Będą one mieć tę przewagę nad źródłami tradycyjnymi, że nie zanieczyszczają środowiska. Niektóre ich rodzaje, ogniwa niskotemperaturowe, znalazły zastosowanie w technice kosmicznej. Ogniwa wysokotemperaturowe, pracujące w temperaturach powyżej 250°C, są przedmiotem dalszych badań. W zakończeniu tej informacji ("Ogniwa paliwowe" AURA 7/8 1973) wyraziliśmy nadzieję, że wykorzystanie wysokotemperaturowych ogniw paliwowych, jako źródła energii nie zanieczyszczającego środowiska, jest ty więcej »

Owego kwietniowego dnia uwaga całego świata, skupiona na smoleńskiej katastrofi e i katyńskiej zbrodni, zwróciła się nagle ku Islandii, "Ziemi lodu", trudnego do wyobrażenia sąsiedztwa lodowców i wulkanów, lodu i ognia. Co o niej wiemy, co powinniśmy wiedzieć, skoro wierzymy, że od jutra hasło wulkan Eyjafjoell znajdzie się w leksykonach nie tylko geologicznych, ale i historycznych. Jeden z pierwszych opisów Islandii i jej wulkanów został wydrukowany po polsku. Jest to książka wydana w Lesznie w roku 1638 pt. Islandia albo Krotkie opisanie wyspy Islandii. Autorem jest czeski podróżnik Daniel Strejc, zwany też Vetter albo Vetterus, drukarz; mieszkał jakiś czas w Wielkopolsce. Na Islandii był w 1613 roku. Po czesku dzieło Strejca ukazało się dopiero w roku 1673. Islandia z geologicznego punktu wid więcej »

Ochrona środowiska i ochrona przyrody - główne dziedziny, którymi zajmuje się, a przynajmniej powinno zajmować się Ministerstwo Środowiska, są w złej kondycji. Po 2001 roku nie utworzono żadnego nowego parku narodowego. Po radosnym okresie 1989-1996, kiedy utworzono 8 nowych parków, a wiele starych znacznie rozszerzono, nadeszły chude lata. Jest wiele przyczyn tego stanu rzeczy. Główna przyczyna to niefortunna ustawa o ochronie przyrody z 2004 r. Według jej zapisów nie można utworzyć nowego parku czy rozszerzyć istniejącego bez zgody zainteresowanych gmin. W przypadku tak wyjątkowego miejsca, jak Puszcza Białowieska, interes kilku lokalnych mieszkańców jest ważniejszy niż ratowanie puszczy przed dewastacją. To jest naruszenie nie tylko zdrowego rozsądku, jest naruszeniem Konstytucji, która jasno określa nadrzędność interesów narodowych i ochrony środowiska Polski jako całości. Jest oczywiste, że gdyby ta ustawa więcej »

O poszukiwaniu nowych paliw, mogących zastąpić ropę naftową, rozmawiają prof. Wiesław Ciechanowicz, przewodniczący Konsorcjum "Bioenergia na Rzecz Rozwoju Wsi", i Edward Garścia, redaktor naczelny AURY.EDWARD GARŚCIA: - Panie Profesorze, w poprzednim numerze AURY przytoczyliśmy korespondencję Andrzeja Wesołowskiego z Kanady, w której informuje naszych czytelników, że w Vancouver oddano do normalnej eksploatacji 20 autobusów napędzanych ogniwami paliwowymi zasilanymi wodorem. WIESŁAW CIECHANOWICZ: - To nie jedyny przypadek, ale znamienne jest to, że zrobiono to z okazji Olimpiady Zimowej, a więc zademonstrowano wobec całego świata, że takie rozwiązania ekologiczne są możliwe, bo przecież Olimpiadę oglądała większość mieszkańców naszego globu. W wielu miastach na świecie krążą po drogach takie autobusy. Można stwierdzić, że wchodzimy szybkim krokiem w okres nowoczesnej cywilizacji. Co należy rozumieć przez nowoczesność cywilizacji? Nowoczesność cywilizacji w skali globalnej to rozwój ekonomiczny świata przez stosowanie energii innej, aniżeli pochodząca ze spalania, a więc stosowanie generatorów energii określanych mianem ogniw paliwowych. Czerpią one bezpośrednio elektrony z atomów wodoru, tworząc w ten sposób prąd elektryczny. Wykorzystują najprostszy pierwiastek, jakim jest atom wodoru, zbudowany z jednego elektronu, jako ładunku ujemnego, i jednego protonu, jako ładunku dodatniego. Które kraje są najbardziej zaawansowane w marszu do tej cywilizacji? Prawie wszystkie państwa wysoko uprzemysłowione. Na wstępie podam, co w tej dziedzinie dzieje się w Stanach Zjednoczonych. Już w 2005 roku prezydent Bush podpisał ustawę "Energy Policy Act 2005 in Law", obejmującą ramowy program polityki energetycznej planowanej na więcej »

PYTANIE: Czy łowczy koła łowieckiego, wydając myśliwym zezwolenia na odstrzał zwierzyny w liczbie przekraczającej liczbę sztuk przewidzianych do odstrzału w planie pozyskania zwierzyny, popełnia przestępstwo? Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego we Wrocławiu ODPOWIEDŹ: Przedstawiony problem prawny wymaga starannego rozważenia w świetle przepisów ustawy z 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (DzU z 2005 r. nr 127, poz. 1066 ze zm.) oraz przepisów wykonawczych do niej. Według art. 8 ust. 3 Prawa łowieckiego gospodarka łowiecka jest prowadzona na zasadach określonych w ustawie, w oparciu o roczne plany łowieckie i wieloletnie łowieckie plany hodowlane oraz rozporządzenie Ministra Środowiska z 13 listopada 2007 r. (DzU nr 221, poz. 1646) Roczne plany łowieckie są sporządzane przez dzierżawców obwodów łowieckich, po zasięgnięciu opinii wójta (burmistrza, prezydenta miasta) i zatwierdzane przez właściwego nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa L więcej »

Pytania dotyczące zdrowia pojawiają się nie tylko w badaniach społecznych czy też podczas wizyty u lekarza, ale także w codziennych rozmowach każdego z nas. Zdrowie jak i medycyna stanowią fundamentalny element każdej organizacji społecznej, ponadto spora część środków fi nansowych oraz zasobów ludzkich przypada w udziale instytucjom promującym zdrowie jak i zajmującym się leczeniem. Autorka książki, Mildred Blaxter, jest znanym i cenionym profesorem na Wydziale Medycyny Społecznej University of Bristol, a także w Szkole Medycyny na University of East Anglia w Wielkiej Brytanii. W prezentowanej książce wprowadza czytelnika w tajemnice i zawiłości dyskusji dotyczącej pojęcia zdrowia. Rozpoczyna od wyjaśnienia defi nicji tego pojęcia, tłumaczy jak jest ono konstruowane, doświadczane oraz odgrywane we współczesnym wyspecjalizowanym i progresywnym społeczeństwie. Podsumowuje badania oraz współczesne koncepcje dotyczące zdr więcej »

W 24. rocznicę katastrofy w elektrowni atomowej w Czarnobylu na Ukrainie (26 kwietnia br.) w Centrum Kultury "Nowy Wspaniały Świat" w Warszawie miała miejsce debata publiczna "Energia jądrowa i energie alternatywne, mity i rzeczywistość." To część dwuletnich działań promujących udział społeczeństwa w monitorowaniu decyzji dotyczących energetyki jądrowej. Projekt - fi nansowany przez Fundację im. Stefana Batorego - realizuje Społeczny Instytut Ekologiczny w partnerstwie z białoruskim stowarzyszeniem "Lekarze dla Środowiska" z Mohylewa. Celem projektu jest p więcej »

Powszechnie uważa się, że nauka jest obiektywna, pozbawiona uprzedzeń, emocji i wolna od zależności politycznych i ekonomicznych. Przekonanie to jest wspierane przez społeczność naukową, której przedstawiciele często uważają, iż jest ono słuszne. Jednakże, bliższe obcowanie z tą dziedziną aktywności społecznej wskazuje, że mniemanie to nie jest do końca prawdziwe. Ujawnione niedawno informacje dotyczące manipulacji danymi klimatycznymi, a także spór dotyczący ukrywania wyników badań laboratoryjnych nad roślinami genetycznie zmodyfi kowanymi wskazują, iż naukowcy nie zawsze postępują etycznie i zgodnie z niepisanym kodeksem, będącym też maksymą naszego najstarszego uniwersytetu - plus ratio quam vis - traktując ową vis również jako siłę emocji i uprzedzeń czyli "siłę nieczystą". Warto pokreślić, że ludzie zajmujący się etyką nauki mają często bardzo krytyczne zdanie na ten temat. Do takich uczonych należy między innymi znakomity polski fi lozof Henryk Skolimowski, postrzegający współczesną naukę i edukację na poziomi więcej »

Krajowy rynek gazu liczony według zużycia za 2007 rok to 12,7 mld m3 tego nośnika energii [1]. Udział gazu w rynku nośników energii w Polsce wynosi około 13%, co stanowi znacznie mniej niż w krajach Unii Europejskiej, gdzie udział ten szacowany jest na 25%. Stosunkowo niski udział wynika z dużego zużycia w Polsce węgla kamiennego i brunatnego jako podstawowego źródła energii. Strukturę bilansu energii pierwotnej w krajach UE oraz w Polsce przedstawia tabela 1. Głównym powodem skłaniającym do importu skroplonego gazu ziemnego jest zapewnienie ciągłości dostaw przy wzroście zapotrzebowania na paliwo gazowe. Ponadto realizacja projektu poprawi bezpieczeństwo energetyczne kraju wskutek dywersyfi - kacji źródeł pozyskania gazu. Dodatkowymi czynnikami wpływającymi na decyzję o realizacji projektu są: 􀁺 uelastycznienie dostaw gazu, 􀁺 poprawienie technicznych możliwości dostaw gazu, 􀁺 równoważenie obciążenia krajowej sieci przesyłowej przez dodatkowe źródło zasilania z kierunku północnego. paliwo czyste i przyjazne środowisku, wywołały potrzebę intensywniejszego niż kiedykolwiek poszukiwania naturalnych złóż tego surowca. Relatywnie duże odległości między punktami wydobycia gazu i rynkami zbytu oraz trudności i koszty związane z rozbudową infrastruktury sieciowej w miejscach trudnodostępnych coraz częściej powodują, że tradycyjne gazociągi stają się zbyt drogą inwestycją dla, mimo wszystko, o więcej »

Reprezentanci 12 państw, których terytoria pokrywają się z zasięgiem wędrówek wodniczki (Acrocephalus paludicola) gratulują Ogólnopolskiemu Towarzystwu Ochrony Ptaków (OTOP) oraz Biebrzańskiemu Parkowi Narodowemu olbrzymiego sukcesu w obronie przyrody biebrzańskich bagien, jakim jest skuteczne wcielenie projektu ochrony gatunkowej wodniczki - największego skarbu ornitologicznego Polski, niewielkiego ptaka z rodziny trzciniaków, zimującego w środkowej Afryce. Przedstawiciele rządów spotkali się z blisko stoma polskimi oraz zagranicznymi przyrodnikami więcej »

Opłaty ekologiczne nakładane na jednostkę naruszenia środowiska są przez ekonomistów uzasadniane jako tzw. podatki Pigou (zob. AURA 6/2009). Stawka takiej opłaty powinna odpowiadać szkodom, jakie powoduje naruszenie środowiska w sytuacji, gdy owo naruszenie zostało sprowadzone do społecznie uzasadnionego poziomu. Poziom ten, z kolei, wynika z porównania korzyści i kosztów ochrony i osiągnięty jest wówczas, gdy ewentualne dalsze zaostrzenie ochrony kosztowałoby więcej, niż warte są z jej tytułu korzyści. Jeśli więc obliczono społecznie uzasadniony poziom emisji tlenków azotu, to można podać, jaką statystycznie szkodę wywoływałaby ostatnia tona (z defi - nicji społecznie uzasadnionego poziomu powinna to być kwota równa jednostkowemu kosztowi redukcji emisji o tę tonę) i taką właśnie ustalić stawkę opłaty. Zauważmy, że wyznaczona w ten sposób opłata będzie motywować potencjalnych emitentów do redukcji emisji, jeśli koszt tej redukcji jest niższy, zaś w przeciwnym razie spowoduje obciążenie opłatą. I tak właśnie powinno być. Emisja, której uniknięcie je więcej »

Przeszkodą w rozwoju ogniw słonecznych są wysokie koszty produkcji, związane z wykorzystaniem m.in. tlenku indowo-cynowego. Naukowcy z Uniwersytetu Princeton znaleźli sposób na produkcję półprzezroczystego, ciągliwego i przede wszystkim przewodzącego prąd plastiku. Dotychczas przewodzące polimery traciły właściwości po uformowaniu z nich pożądanych kształtów. Przyczyną tego zjawiska jest sztywna struktura materiału. Naukowcy z Princeton poddali uformowany już plastik działaniu kwasu, co przywróciło przewodnictwo elektryczne. W rezultacie zbudowano w pełni plastikowy tranzystor - podstawę urządzeń elektronicznych. Plastik jest nadrukowywany na wybraną powierzchnię. M więcej »

W Polsce granica między wodami zwykłymi i mineralnymi została przyjęta dla mineralizacji 1 g/dm3 (1000 mg/l). Występowanie wód mineralnych w opracowaniach kartografi cznych przedstawiane jest w różny sposób. Najczęściej stosowany sposób przestrzennego występowania wód mineralnych na obszarze Polski opiera się na regionalnym podziale na jednostki geologiczne i typy hydrochemiczne wód [1, 2, 3, 4]. Nieco bardziej szczegółowy podział zaproponował Stanisław Węcławik [5] dla części regionu karpackiego, obejmującego tylko część wschodnią omawianego obszaru (rys. 1), gdzie mapa typów chemicznych wód zawiera wydzielone strefy A, B i C. Strefa centralna (A) to głównie liczne przypowierzchniowe występowania szczaw zwykłych (tzn. pozbawionych podwyższonych stężeń chlorków, bromków i jodków). Strefa przejściowa (B) to przypowierzchniowe występowanie w Polsce szczaw chlorkowych (tzn. szczaw mających podwyższone stężenia chlorków, bromków i jodków, wskazujące na obecność wody pochodzenia ku występowania CO2 pochodzenia wgłębnego nie zachodzi szybki wzrost mineralizacji wód. Niektóre wody termalne niecki podhalańskiej wchodzą w zakres defi nicji wód mineralnych, ale ze względu na sposób ich wykorzystywania nie zostały tutaj omówione. Szczególnie obfi te i zróżnicowane występowanie wód mineralnych obserwuje się na całym obszarze Karpat zewnętrznych. W podłożu fl iszu są to solanki występujące w piaskach pylastych i piaskowcach badenu i w skrasowiałych wapieniach dewonu. Na większych głębokościach, w kompleksach piaskowcowołupkowych fl iszu, występują wody słone i solanki, które wykorzystując strefy uskokowe mogą ascensyjnie dopływać do powierzchni, gdzie na skutek mieszania się z wodami infi ltracyjnymi ulegają rozcieńczeniu. Liczne strefy uskokowe, będące rezultatem fałdowania i wypiętrzania Karpat fl iszowych, stwarzają także warunki dla tworzenia się szczaw w kompleksach piaskowcowo-łupkowych w przypadkach dopływu wgłę więcej »

Mało kto by wiedział o Domaniowie, Wólce Domaniowskiej, Konarach, Kaleniu i Bródnowie na Wyżynie Mazowieckiej, gdyby nie wybudowano tam na Radomce zbiornika wodnego, który w roku 2010 będzie miał pierwsze dziesięciolecie funkcjonowania. Teraz w każdym sezonie letnim przyjeżdżają tu tysiące turystów z całego kraju, żeby wypoczywać nad wodą zbiornika, korzystać z kąpieli, uprawiać sporty wodne i zachwycać się widokami rozległego lustra wody w wydmowym terenie polodowcowym, porośniętym suchymi borami sosnowymi. Inicjatorem i autorem koncepcji budowy zbiornika koło Domaniowa był mgr inż. Czesław Kwiecień, dyrektor oddziału WZMiUW w Radomiu, któremu dolina Radomki na tym odcinku wydawała się idealnym miejscem na zbiornik wodny. Zdawał sobie też sprawę, jakie korzyści przyniesie utworzenie zbiornika wodnego w tym suchym, jałowym i biednym terenie. Jakie korzyści odniesie przede wszystkim rolnictwo oraz gospodarka stawowa poniżej zapory przez możliwość regulacji przepływu wody w korycie Radomki, szczególnie w okresach niżówkowych, co uprawy rolnii średniej głębokości 1,6 m - tzw. pojemność martwa [2]. Wraz z wielkością napełnienia różne są też długości i szerokości zalewów wody w zbiorniku. Przy najwyższym spiętrzeniu wody w zbiorniku jej długość wynosi 6,5 km, a szerokość średnio 1,05 km. Przy średnim - 5,65 km, szerokość 0,92 km, a przy napełnieniu minimalnym zalew ma długość 3,3 km i średnią szerokość tylko 0,73 km. Ponieważ średnie spiętrzenia wód utrzymują się w zbiorniku przez najdłuższy czas, to one w głównej mierze oddziaływać będą w największym stopniu na środowisko przyrodnicze otoczenia zbiornika i jego fi tocenozy. W ekspertyzach przedprojektowych, dotyczących oddziaływania zbiornika na środowisko przyjęto 0,5 km odległość od wód zbiornika przy najwyższych spiętrzeniach, oraz ok. 0,4 km przy średnich, co znajduje potwierdzenie w badaniach prowadzonych przez autorów [3]. Zbiornik oddziałuje na otaczając więcej »

Być może dla niektórych czytelników ten tytuł brzmi abstrakcyjnie, jednakże zarówno zrównoważony rozwój naszej planety, jak i nasza dalsza egzystencja były i są zależne od Słońca. Wiadomo już, że Słońce w ciągu godziny dostarcza Ziemi więcej energii niż ludzkość zużywa jej przez cały rok [1]. Warto podkreślić, że wszystkie istotne, niekonwencjonalne źródła energii poza elektrowniami atomowymi, jak energia hydroelektryczna, biomasa, energia wiatru - istnieją dzięki Słońcu. Należy być przekonanym, że w najbliższym czasie bezpośrednie przetwarzanie energii promieniowania słonecznego przez ogniwa fotowoltaniczne oraz ich udoskonalane odpowiedniki, zajmą istotne miejsce wśród nowoczesnych technologii jeszcze przed 2025 rokiem. Ich moc ok. 1 terawata (tj. 1012 ) wata) - optymiści twierdzą, że ok 2 terawatów - umożliwi wytwarzanie takiej ilości energii z promieniowania słonecznego, która spowoduje radykalny spadek emisji z konwencjonalnych elektrowni cieplnych. Niestety protokół kończący szczyt przywódców państw świata w Kopenhadze nie podaje wyżej wspomnianych faktów (umożliwiających więcej »