SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

ELEKTRONIKA - KONSTRUKCJE, TECHNOLOGIE, ZASTOSOWANIA

Miesięcznik ISSN 0033-2089, e-ISSN 2449-9528 - rok powstania: 1960
Czasopismo Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP) wydawane przy współpracy Komitetu Elektronikii Telekomunikacji PAN

Modelowanie automatów synchronicznych w języku VHDL pod kątem efektywnego wykorzystania niezależnych narzędzi syntezy

ROBERT CZERWIŃSKI JÓZEF KULISZ

Ewolucja układów programowalnych doprowadziła do wyraźnego wyodrębnienia się dwóch głównych rodzajów architektur tych układów: - CPLD (ang. Complex Programmable Logic Devices), - FPGA (ang. Field Programmable Gate Array). Klasyczna architektura układów CPLD zawiera zestaw bloków logicznych połączonych ze sobą za pomocą jednopoziomowej centralnej matrycy połączeniowej. Struktura bloków logicznych przypomina budowę prostych układów PLD: zawiera programowalną matrycę iloczynów, blok rozprowadzania iloczynów, programowalną komórkę logiczną z elementem pamięci oraz blok wyjściowy. Najważniejszą strukturą, służącą do implementacji funkcji kombinacyjnych w układach CPLD jest programowalna matryca iloczynów. Stąd też układy tego typu często nazywa się układami matrycowymi. Podobnie [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Czytaj za darmo! »

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 519,00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 467,10 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 450,00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 225,00 zł
prenumerata papierowa kwartalna - 112,50 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Analiza algorytmu sterowania energetycznym filtrem aktywnym z wykorzystaniem pakietu PSpice

DAWID BUŁA MARCIN MACIĄŻEK MARIAN PASKO

Dynamiczny rozwój nowoczesnych technologii spowodował pojawienie się na rynku bardzo dużej liczby odbiorników nieliniowych tj. zasilaczy komputerów (przebiegi napięcia i prądu pokazano na rys. 1), ładowarek telefonów komórkowych, świetlówek energooszczędnych itd. Są to urządzenia o stosunkowo niewielkiej mocy ale skumulowanie ich w tak dużych ilościach (szczególnie jeżeli układy te pozbawione są dodatkowych układów PFC) powoduje poważne i stale powiększające się pogorszenie jakości energii elektrycznej. Ma to swoje negatywne skutki ekonomiczne, przepływ wyższych harmonicznych w sieci zasilającej powoduje nie tylko pogorszenie jakości energii, ale także jest przyczyną: - przeciążenia sieci spowodowanego wzrostem wartości skutecznej prądu, a tym samym wzrost strat w elementach więcej »

Błędy odwzorowania rastrów w cyfrowej przygotowalni offsetowej

WOJCIECH NOWAKOWSKI ROMAN CZAJKOWSKI PAWEŁ MALIK

W porzednim artykule [14] zaprezentowano matematyczny opis oraz różne kształty punktu rastrowego używane w procesie cyfrowego naświetlania form drukowych CTP (ang. Computer To Plate). Przedstawiono wyniki analizy błędów odwzorowania wybranych rastrów oraz pomiarów tych błędów. Analiza błędów odwzorowania wybranych rastrów Do oszacowania wartości błędów odwzorowania rastra w naświetlarkach posłużymy się przedstawioną metodą analitycznej symulacji błędów. Zapewniając naturalne warunki odwzorowania podczas analizy, założymy rozdzielczość urządzenia odwzorowującego R = 2540 dpi. Rozpatrujemy zakres liniatur L z przedziału <5,R/5>. Dolna granica wynika z ograniczeń języka postscript, a górna - z możliwości druku offsetowego. Analizie zostaną poddane wybrane rastry reprezentatywne więcej »

Conductance at InAs, InGaAs and GaAs MBE Epi - layers

ANDRZEJ WOLKENBERG TOMASZ PRZESŁAWSKI JANUSZ KANIEWSKI

Structural inaccuracy, especially in layered structures, is one factor that affects how the magnitude of a magnetic field influences measured charge transport properties [1]. Gold and Nelson [2], while studying transport properties of HgCdTe layers, reported on the influence of different charge carriers using Hall characterization. An exhaustive review concerning these phenomena was undertaken by Meyer et all [3]. Such disorder was first described and interpreted by the so-called mobility spectrum by Beck and Anderson [4] and many papers have focused on this problem [5-10]. For proper characterization of a multi-carrier conduction system, the number of independent measurements must match the number of desired physical quantities. In actuality, complete characterization of mult więcej »

Dostrajanie nastaw regulatora sterującego układem o dużych stałych czasowych opóźnienia

KRZYSZTOF KULA

W układach regulacji automatycznej często występują opóźnienia czasowe wynikające z właściwości procesu, opóźnień transportowych czy obróbki sygnałów. Gdy opóźnienia te osiągają większe wartości, następuje spadek jakości sterowania. Dzieje się tak m.in. dlatego, że efektywność większości spośród licznych metod doboru nastaw regulatorów maleje wraz ze wzrostem stosunku stałej czasowej opóźnienia do wypadkowej stałej czasowej inercji To/T. Wzrost stałej czasowej opóźnienia wywołuje szybki wzrost kąta opóźnienia fazowego. Wymogi zachowania bezpiecznego zapasu stabilności wymuszają zmniejszenie pulsacji odcięcia, co w efekcie spowalnia pracę takiego układu. Efektywnym narzędziem do sterowania stabilnymi układami o dużych opóźnieniach transportowych jest predyktor Smitha [1] i jego więcej »

Drgania chaotyczne w układzie z energooszczędnym źródłem światła

RADOSŁAW BASIŃSKI

Według przewidywań wielu znakomitych ekspertów zużycie energii na świecie w 2020 r. zwiększy się o 40% w stosunku do stanu obecnego. Wyjście naprzeciw narastającym potrzebom energetycznym upatrywane jest w zwiększeniu udziału odnawialnych źródeł energii w produkcji energii elektrycznej. Implikuje to potrzebę rozwoju szczegółowych prac badawczych, włączając w nie dociekania odnoszące się do zwiększenia efektywności przetwarzania energii pierwotnej na użyteczną, jak też do minimalizacji jego szkodliwego oddziaływania na ludzi i środowisko naturalne. Z drugiej strony bardzo często wskazuje się odbiorcom energii elektrycznej na możliwości bardziej racjonalnego jej zużywania przez wdrożenie odpowiednich sposobów, zarówno sterowania urządzeniami przetwarzającymi poszczególne nośniki więcej »

Failure frequency of repairable monotone multi-state systems. Part 2.Application of dual number algebra

EDWARD KORCZAK

In part 1 of this paper [8], general formulae and conversion rules for calculating steady state failure frequency of repairable monotone multi-state systems (MMS) were presented. According to these conversion rules, the calculation of failure frequency is performed in two stages. In the first stage, an expression for steady state availability is obtained. In the second stage, the steady state failure frequency is calculated by applying the conversion rules to availability expression. Although the conversion rules are very simple, the main disadvantage of this two-stage procedure is that the availability should be given in symbolic algebraic expression. Therefore, it is difficult and/or impractical to implement this two-stage procedure using the Universal Generating Function (UG więcej »

Kluczowym elementem szeregu stosowanych obecnie technologii w technice LTCC

DOMINIK JURKÓW

Technologię niskotemperaturowej ceramiki współwypalanej (Low Temperature Cofired Ceramics - LTCC) wykorzystuje się od co najmniej 20 lat. Pierwotnie używano jej do produkcji układów wielowarstwowych (MCM-C - Multichip Ceramic Module) [1-3]. Obecnie jest ona stosowana w technice mikrosystemów fluidycznych [4-6], składających się z: kanałów, reaktorów chemicznych [7,8], czujników temperatury i przepływu itp. Najpopularniejszą techniką wyznaczania przepływu płynów, w mikroskali, jest metoda termiczna [9-12]. Najprostszy termoprzepływomierz składa się, z umieszczonego w kanale płynowym grzejnika i termometru (elementu termoczułego, termistora). Dostarczając do grzejnika stałą moc elektryczną podnoszona jest jego temperatura, która jest mierzona termometrem. Temperatura elementu t więcej »

Mechanizm powstawania oraz skutki zjawiska wielodrogowości w horyzontowych liniach radiowych

JAN BOGUCKI

Stale rosnące zapotrzebowanie na transmisję danych wymaga od operatorów zastosowania rozwiązań, spełniających odpowiednie wymagania pod względem możliwości rozbudowy, dostarczania usług oraz zabezpieczenia zasobów sieci, umożliwiających bezawaryjną pracę. Obecnie struktura teleinformatyczna zmieniła się głównie dzięki środkom łączności bezprzewodowej.Wiąże się to z gwałtownym wzrostem ruchu internetowego oraz dalszym rozwojem sieci telekomunikacyjnej PSTN (Public Switched Telephone Network) i cyfrowej PLMN (Public Land Mobile Network), a także z umiarkowanym sukcesem sieci wąskopasmowej ISDN (Integrated Services Digital Network) zapewniając użytkownikowi możliwości transmisji cyfrowej od końca do końca Bardzo ważną rolę odgrywa poza tym konwergencja mediów, telekomunikacji i więcej »

Modelowanie układów analogowo-cyfrowych w programie SPICE przy uwzględnieniu samonagrzewania*

KRZYSZTOF GÓRECKI JANUSZ ZARĘBSKI JERZY KRUPA

Obecnie dużomiejsca w literaturze poświęca sięmonolitycznym układom scalonym, realizującym jednocześnie funkcje układów sterujących oraz wykonawczych, np. [1,2].Wrozważanej klasie układówmożna wyróżnić układy cyfrowe zawierające bramki logiczne oraz analogowe układy wykonawcze, z tranzystorami o dużej wartości dopuszczalnego prądu oraz napięcia wyjściowego, umożliwiające sterowanie urządzeniami zewnętrznymi. Jednym z czynników wpływających w istotny sposób na charakterystyki i parametry robocze elementów półprzewodnikowych jest zjawisko samonagrzewania. Zjawisko to powoduje wzrost temperatury wnętrza Tj elementu ponad temperaturę otoczenia Ta na skutek pobierania przez ten element energii elektrycznej i zamiany jej na ciepło przy nieidealnym chłodzeniu badanego elementu. Na sk więcej »

Prosty model fotoluminescencji dla potrzeb grafiki komputerowej

ŁUKASZ STELMACH DARIUSZ SAWICKI

Celem realistycznej grafiki komputerowej jest uzyskanie obrazów jak najbardziej zgodnych z rzeczywistością.Wymaga to uwzględnienia wszystkich (o ile jest to możliwe) zjawisk świetlnych. Zjawiska odbicia światła od powierzchni przedmiotu decydują o jego wyglądzie - a tym samym o ocenie realności obrazu. Najczęściej do opisu zjawiska odbicia światła stosuje się funkcję rozkładu współczynnika odbicia dwukierunkowego (BRDF - Bidirectional Reflectance Distribution Function) [1]. Dla uproszczenia, nawet w zaawansowanych rozważaniach, najczęściej pomija się zależności pomiędzy długościami fali światła padającego i odbitego, przyjmując założenie, że nie ma to wpływu na wygląd rysowanego przedmiotu [2]. Oznacza to brak możliwości uwzględnienia zjawisk typu luminescencji, które wprawdzi więcej »

Symulacje komputerowe procesu selektywnego zobrazowania przestrzeni z uwzględnieniem różnych warunków atmosferycznych i klimatycznych

MAREK PISZCZEK KRZYSZTOF RUTYNA

Kluczowym elementem szeregu stosowanych obecnie technologii związanych z obrazowaniem są tzw. parametry charakterystyczne metody. To one w głównej mierze decydują o możliwościach pomiarowych i potencjalnym przeznaczeniu metody pomiarowej. Optoelektroniczny system obserwacyjny z aktywnym podświetleniem to nowatorska metoda akwizycji informacji obrazowej [1-6]. Umożliwia ona rejestrację obrazów z zachowaniem selektywności przestrzennej i czasowej przy jednoczesnej poprawie jakości uzyskiwanych zobrazowań. W artykule przedstawiono ogólnie ideę wraz z opisem modelu procesu rejestracji obrazów metodą fotografii laserowej. Zaprezentowano także wstępne wyniki komputerowego modelowania procesu obrazowania przestrzeni z uwzględnieniem różnych parametrów: oświetlacza, czasu migawki reje więcej »

Szkło nieliniowe dla fotoniki. Część 6. Nieliniowe szkło rezonansowe

RYSZARD ROMANIUK

Szkła złożone, w których dochodzi do zjawisk międzypasmowych, przejść energetycznych i tworzenia znacznej populacji nośników w stanie wzbudzonym, spowodowanych oddziaływaniem optycznym lub innym oddziaływaniem polowym, nazywamy szkłami rezonansowymi. Grupa tych szkieł obejmuje szkła domieszkowane metalami, półprzewodnikami wąsko- i szerokopasmowymi, jonami ziem rzadkich, jonami metali przejściowych, ale także nanocząstkami i mikrokrystalitami o rezonansowych właściwościach optycznych w sensie absorpcji lub emisji, a także o rezonansowych właściwościach elektrycznych lub optomechanicznych (fononowych). Szkło rezonansowe, złożone ze szkła gospodarza i domieszki rezonansowej, wykazuje silne właściwości nieliniowe o odmiennych cechach w stosunku do szkieł nierezonansowych. Wspóln więcej »

Tensometryczne i termowizyjne pomiary zmian właściwości fizycznych falowodów prostokątnych oraz ich wpływ na pomiary szumów fazowych

BARTOSZ IDŹKOWSKI

Ważnym zagadnieniem metrologicznym jest możliwość oszacowania wszystkich efektów niepożądanych mających wpływ na ostateczny wynik pomiarów dla dowolnego systemu pomiarowego. System do pomiarów szumów fazowych generatorów mikrofalowych pracujących w paśmie X, który został poddany analizie metrologicznej, powinien cechować się wysoką stabilnością parametrów mechanicznych i elektromagnetycznych, które nie powinny mieć wpływu na dokonywany pomiar szumowy.Wtym celu zostały przeprowadzone nowatorskie pomiary narażeń mechanicznych mających wpływ na całość tego systemu. Pierwszym etapem było dokonanie pomiarów akcelerometrycznych falowodowej linii opóźniającej, z których można było określić jej częstotliwość rezonansową oraz oszacować jej wpływ na wynik pomiarów. Kolejnym krokiem, w więcej »

Właściwości akustycznych modów płytowych w niobianie litu o orientacji YX

WALDEMAR SOLUCH MAGDALENA ŁYSAKOWSKA

Pierwsze obliczenia widma akustycznych modów płytowych (AMP) w niobianie litu (LiNbO3) o orientacji YX przedstawiono w pracy [1]. Z obliczeń tych wynika, że dla niektórych AMP współczynniki sprzężenia elektromechanicznego powinny być większe niż dla akustycznej fali powierzchniowej (AFP). W artykule przedstawiono wyniki obliczeń widma i rozkła - dów przemieszczeń mechanicznych, oraz wyniki pomiarów widma i wpływu lepkości cieczy na właściwości AMP. Wyniki obliczeń Obliczenia wykonano przy pomocy programu komputerowego opracowanego w ITME [2]. Dla cięcia YX, osie falowego (x1,x2,x3) i krystalograficznego (XYZ) układu współrzędnych (rys. 1) są zorientowane w taki sposób, że x1||X, x2||Z i x3||Y. Podobnie jak w przypadku orientacji YZ [3], do obliczeń wybrano h/λ = 9, gdzie więcej »

Właściwości dynamiczne nieliniowych przetworników pomiarowych

MAREK DURNAŚ

Zasada działania nieliniowych przetworników pomiarowych wielkości nieelektrycznych polega na przekształceniu wielkości mierzonej x(t) na inną wielkość fizyczną y(t) związaną z nią zależnością y(t) = f1(x(t)). Wielkość y(t) jest najczęściej z sygnałem elektrycznym, który po przekształceniu wzorcuje się w jednostkach wielkości mierzonej x(t), a więc podlega on przekształceniu x(t) = f2(y(t)), przy czym w większości przetworników funkcja f2(y(t)) jest funkcją odwrotną f1 -1(x(t)) do f1(x(t)) tj. f2(x) = f1 -1(x). Dotyczy to również przetworników wielkości elektrycznych (n.p. przyrządów do pomiaru wartości skutecznych). Wniektórych rozwiązaniach konstrukcyjnych, pomiarowych przetworników wielkości nieelektrycznych, przekształcenia f1(.) i f2(.) mogą składać się z kilku przekszta więcej »

Wywiad z dyrektorem IMM, dr inż. Markiem Hołyńskim

Objął Pan funkcję Dyrektora IMM w końcu ubiegłego roku, po trudnym dla Instytutu Maszyn Matematycznych okresie, pełnym szybkich, po części zaskakujących dla zespołu pracowniczego zmian personalnych. Jak Pan ocenia obecny stan Instytutu, zarówno pod względem naukowym jak i ekonomicznym? Instytut Maszyn Matematycznych ma bogatą historię - była to kiedyś wiodąca placówka krajowej informatyki. Tu powstawały pierwsze polskie komputery, a kadra naukowa liczyła się na arenie międzynarodowej. Wtedy jednak zewnętrzne uwarunkowania były inne - ze względu na zachodnie embargo na produkty informatyczne, wiele z nich trzeba było wytwarzać samemu. Obecnie takiej konieczności nie ma. Sprzęt i oprogramowanie można kupić na wolnym rynku w dowolnej konfiguracji za umiarkowaną cenę. To oczywiśc więcej »

Zastosowanie elektromagnetycznego promieniowania do badania elektronowej struktury ciał stałych.Promieniowanie synchrotronowe

BOŻENA SEROCZYŃSKA WŁODZIMIERZ L. WOJAS

Przedział długości fal stosowanego w fizyce i technice promieniowania elektromagnetycznego rozciąga się od najdłuższych fal radiowych (λ ~100 km) do wiązek promieniowania γ. Porządkując zakresy tych fal według coraz krótszych λ, po falach milimetrowych występuje podczerwień, potem obszar widzialny i nadfiolet. Ten ostatni dzieli się na zakresy bliskiego i średniego nadfioletu oraz nadfiolet daleki (próżniowy). Krótsze fale ma promieniowanie rentgenowskie, od 50 nm do ułamków nanometrów. Największe energie (λ < 0,01 nm) wykazuje promieniowanie γ, którego źródłami są przestrzeń kosmiczna i przemiany jądrowe. Do badań właściwości optycznych i elektronowych ciał stałych bardzo użyteczne, lecz trudno dostępne jest promieniowanie o energiach 10...~10 więcej »

Zastosowanie rezonatora kwarcowego z akustyczną falą powierzchniową i warstwy azotku tytanu do wykrywania amoniaku

WALDEMAR SOLUCH JOLANTA SADURA MARIAN TEODORCZYK

Pierwsze badania możliwości wykrywania amoniaku (NH3) za pomocą warstwy z azotku tytanu (TiN) prowadzono z wykorzystaniem zmian pracy wyjścia w tej warstwie pod wpływem amoniaku [1]. Stwierdzono, że oddziaływanie to ma charakter odwracalny, występuje w pokojowej temperaturze, zmiany pracy wyjścia są wystarczające do wykrywania amoniaku w układzie tranzystora polowego, a wpływ wilgotności powietrza i innych gazów jest niewielki. W tej publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu warstwy TiN na parametry rezonatora kwarcowego z akustyczną falą powierzchniową (AFP) i wstępne wyniki wykrywania amoniaku. Wpływ warstwy TiN na parametry rezonatora kwarcowego z AFP Do badań zastosowano rezonator kwarcowy z AFP na częstotliwość około 197 MHz [2]. Warstwa TiN o grubości około 0,1 &mi więcej »