SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

AURA OCHRONA ŚRODOWISKA

miesięcznik ISSN 0137-3668, e-ISSN 2449-9927 - rok powstania: 1973
FSNT-NOT

Budownictwo drogowe schodzi pod ziemię

KAZIMIERZ BUJAKOWSKI JERZY CHWASTEK JERZY MIKOŁAJCZAK

Uciążliwości miejskiej komunikacji samochodowej to głównie emisja spalin i hałasu oraz zajmowanie terenu pod trasy komunikacyjne, ulice i parkingi. Kierowcy szczególnie narzekają na kongestię, czyli na przegęszczenie pojazdów na ulicach, i tworzące się korki. Tereny w sąsiedztwie tras komunikacyjnych tracą na wartości jako grunty pod zabudowę mieszkaniową, a drogi nie przepuszczają wód opadowych i ograniczają przestrzeń, która powinna być przeznaczona dla człowieka. Mając świadomość tych uciążliwości, mimo wszystko dajemy pierwszeństwo transportowi indywidualnemu przed transportem zbiorowym, oczekując nadto od władz miejskich Krakowa inwestycji drogowych gwarantujących nam większe bezpieczeństwo i szybsze, bezkolizyjne poruszanie się po mieście. Ograniczona dostępność d [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Czytaj za darmo! »

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 420.00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 378.00 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 330.00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 165.00 zł
prenumerata papierowa kwartalna - 82.50 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Bezinwazyjny pomiar wytrzymałości pnia i stabilności drzewa

MAREK SIEWNIAK MARGARITA SIEWNIAK WOJCIECH BOBEK

Prawo czyni właściciela drzewa odpowiedzialnym za szkody. Z uznawaniem wysokiej wartości drzew rozgorzała w Europie w latach 70. ubiegłego wieku zrozumiała dyskusja jurystyczna i merytoryczna nad zagrożeniem otoczenia przez drzewa. Dotyczyła głównie zagrożenia ruchu samochodowego i odpowiedzialności za szkody. Drzewo, cenny składnik krajobrazu kulturowego, zwłaszcza zespołu przyrodniczo- kulturowego, może wywoływać konflikty kompozycyjne, kolizje, a nawet zagrożenia. W niektórych sytuacjach powstają swoiste "ekologiczno-konserwatorskie dylematy". Zdrowy rozsądek nakazuje zmierzenie się z konfliktem i rozwiązanie go. Dotychczas drzewa w wielkim zróżnicowaniu ich postaci, zależnej m.in. od: gatunku, odmiany, wieku, stanu zdrowot-nego, deformacji konstrukcji, siedliska mod więcej »

COP 14 - nowe spojrzenie na politykę energetyczną

JOLANTA ZIENTEK-VARGA

O wpływie COP 14 na przyszłość polityki energetycznej mówiono podczas konferencji "Europejska polityka energetyczna i klimatyczna a strategie dla Polski", którą zorganizowało Centrum Stosunków Międzynarodowych w partnerstwie z Fundacją Konrada Adenauera. Podczas konferencji poruszono m.in. kwestie polityki energetycznej i klimatycznej, konieczności nowego spojrzenia na sposoby wykorzystania energii, ukazano, że niezbędne jest jak najszybsze podjęcie działań ograniczających wpływ człowieka na klimat. Warto podkreślić, że dzień po konferencji, czyli 17 grudnia ub. r., po jedenastu miesiącach intensywnych negocjacji Parlament Europejski poparł pakiet projektów legislacyjnych, które umożliwią osiągnięcie ogólnych celów w zakresie przeciwdziałania zmianom klimatycznym. Uni więcej »

Czyste środowisko wodne - szansa dla wszystkich

ELŻBIETA TYRALSKA-WOJTYCZA

Zarys mego toku rozumowania na temat wody przedstawiłam w postaci mapy mentalnej, a przecież trzeba mieć świadomość, że nie ujmuje on szeregu zagadnień szczegółowych. Jeśli temat wody postrzegać przez pryzmat zbiorników wodnych, na przykład rzeki, to zaraz uświadamiamy sobie, że rzeka nierozerwalnie związana jest z doliną rzeczną, a ta również zachęca do realizacji kolejnych tematów, odpowiedzi na ważne pytania, jak na przykład: życie w dolinie rzeki i u jej brzegów, rzeka i jej dolina w literaturze, kulturze, obrzędach, zwyczajach, przyczyny zmian biegu rzeki, przemiany naturalne i antropogeniczne doliny rzecznej, co zagraża dolinie rzecznej?, co możemy zrobić dla jej ochrony?, jak rzeka wykorzystuje energię? Woda to także zagrożenie, zwłaszcza jeśli człowiek wykorzyst więcej »

Efektywność energetyczna

EDWARD GARŚCIA

Dwa wydarzenia, które należy odnotować, to Szczyt Klimatyczny, który miał miejsce w Poznaniu w dniach 1-14 grudnia ub. r., i również w tym samym miesiącu obrady przywódców krajów Unii Europejskiej w Brukseli nad pakietem klimatyczno-energetycznym. Międzynarodowe spotkanie delegacji ze 190 krajów i organizacji pozarządowych oraz kierownictwa ONZ; około 10 tysięcy osób zapisze się na pewno na dłuższy czas w kronikach naszego kraju. Imprezę tę poprzedziły wielomiesięczne przygotowania organizacyjne i merytoryczne, którymi zajmował się resort ochrony środowiska. Według powszechnej opinii wypadły one bardzo dobrze, do czego przyczynił się gospodarz i przewodniczący Szczytu, profesor Maciej Nowicki, minister środowiska, i jego współpracownicy. Same obrady były na pewno dalszym krok więcej »

Kanał Ostródzko-Elbląski

TADEUSZ PETER

We wrześniu 2008 roku minęło 60 lat od uruchomienia najatrakcyjniejszego szlaku na Mazurach - Kanału Ostródzko-Elbląskiego po II wojnie światowej. Jest to jedyny tego typu na świecie kanał, od 148 lat wykorzystywany dla żeglugi śródlądowej, gdzie siła spadku wody z kanału powoduje wyciąg statku na pochylnie. Tego typu urządzeń nie ma już czynnych. Ta atrakcja turystyczna jest coraz powszechniej odwiedzana przez tysiące gości z różnych krajów. W sezonie 2008 roku Żegluga Ostródzko-Elbląska przewiozła ponad 50 tysięcy pasażerów, w tym ponad 60% gości z zagranicy. Kanał Ostródzko-Elbląski jest największą atrakcją turystyczną Mazur Zachodnich. Na jego trasie są dwie śluzy, Zielona i Miłomłyn, które łącznie spiętrzają wody kanału o 4,2 metra, oraz pięć pochylni (Buczyniec, więcej »

Konkurs "Ambasador Zrównoważonego Rozwoju"

Zakończyła się kolejna edycja konkursu "Ambasador Zrównoważonego Rozwoju", organizowanego prze firmę Bayer oraz Wydział Chemiczny Politechniki Warszawskiej. Międzyuczelniane jury oceniło kilkadziesiąt nadesłanych prac licencjackich i inżynierskich. Nagrodę Grand Prix i 5 tys. złotych oraz udział w międzynarodowych warsztatach w laboratoriach Bayera w Leverkusen otrzymała Marta Lach za pracę dotyczącą ekologicznej metody oczyszczania wód ze szkodliwych odpadów chemicznych. Praca pt. "Fotosensybilizowane utlenianie butyloparabenu i 4-tert-oktylofenolu w homogenicznym roztworze wodnym" została przygotowana w Katedrze Inżynierii Bioprocesowej Wydziału Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej, gdzie podjęto badania dotyczące możliwości wykorzystania więcej »

Mięso egzotyczne

WŁADYSŁAW MIGDAŁ

Wróżnych częściach świata mięso egzotycznych zwierząt i ich narządy są traktowane jako lek na potencję i gwarancję długowieczności lub panaceum na wszelkie zauroczenia. Pazury niedźwiedzia, którymi sprzedawcy tybetańscy handlują nawet na ulicach Pekinu, stosowane są jako lekarstwo na artretyzm, impotencję i choroby kości. Mięso pangolina - owadożernego kuzyna pancernika, uważa się za skuteczny lek na astmę. Narządy tego zwierzęcia, a nawet mocz, wykorzystywane są do leczenia hemofilii i raka prostaty. Penis tygrysa uchodzi za cudowny afrodyzjak, a jego kości namoczone w spirytusie wykorzystuje się jako lek na wzmocnienie. Wewnętrzne organy tygrysa mają tysiące zastosowań. "Z powodu tych cudownych właściwości" w dżungli północnych Chin przy życiu pozostało zaledwie kilka więcej »

Perspektywy agroturystyki

RYSZARD KOSTUCH

Człowiek od zarania dziejów wykazywał chęci do przemieszczania się w terenie. Powody tego były różnorodne. Poszukiwanie korzystnych warunków do życia, chęć poznawania świata, pielgrzymki, wyprawy wojenne, nomadyzm, poszukiwanie partnerów życiowych, studia, poszukiwanie rynków zbytu, skarbów (gorączka złota), epidemie, katastrofy przyrodnicze (zalewy, wulkany, trzęsienia ziemi, długotrwałe susze, wyjałowienie gleby itp.). Wiele wymienionych przyczyn migracji ludzi aktualnych jest do dziś, przy czym na pierwsze miejsce wysuwają się emigracje: zarobkowa i polityczna. Potrzeba okresowego przemieszczania się ludzi powodowana jest dziś także rozwojem aglomeracji miejsko-przemysłowych, któremu towarzyszy niesprzyjająca dla zdrowia mieszkańców degradacja środowiska przyrodniczeg więcej »

Powtórka z ołowiu

KRYSTYNA BONENBERG

Ołów przenika do organizmu głównie z pokarmem, następnie przez wdychanie i w niewielkiej ilości przez skórę. U małych dzieci resorbuje się z przewodu pokarmowego do 50% ołowiu zawartego w treści pokarmowej, podczas gdy u dorosłych jest znacznie większa resorpcja przez drogi oddechowe. W zależności od rozmiaru poszczególnych drobin i rodzaju pyłu ołowiowego odkłada się go w płucach 20-60%. Resorpcja z przewodu pokarmowego jest uzależniona od towarzyszących składników pokarmowych. Jony wapnia i żelaza działają tu ochronnie. Po przeniknięciu do organizmu Pb dostaje się w stanie niezmienionym do krwiobiegu, gdzie może działać toksycznie. Z krwią ołów rozprowadzany jest do narządów miąższowych, centralnego układu nerwowego, układu mięśniowego, kostnego i do skóry. W kościach więcej »

Prądnik w świetle Ramowej Dyrektywy Wodnej

KRYSTYNA BONENBERG

Wgrudniu 2008 r. rozpoczął się półroczny okres konsultowania planów gospodarowania wodami zawierających programy zadań koniecznych do osiągnięcia dobrego stanu wód w roku 2015. Programy działań, zwane naprawczymi, stanowią najważniejsze dokumenty procesu planowania i są odrębne dla każdego wydzielonego dla potrzeb tego planowania obszaru. Na terenie regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Krakowie są 132 takie obszary. Jednym z nich jest zlewnia Prądnika, na której terenie leży kilka gmin, między innymi gmina Zielonki, w której w 1997 i 2001 r. wystąpiła niszcząca powódź, powtórzona w 2003 r. i w połowie ubiegłego 2007 roku. Nawalne ulewy i długotrwałe, intensywne deszcze (37m3/ km2) przyniosły znaczne szkody spowodowane brakiem swobodnego odpływu na Białusze- Prą więcej »

Pszczoły

WOJCIECH RADECKI

Jakie środki prawne przysługują uniwersytetowi mającemu poletka doświadczalne zlokalizowane w bezpośrednim sąsiedztwie prywatnej nieruchomości, której właściciel prowadzi pasiekę, co powoduje, że uniwersytet nie tylko musi zaopatrywać się w drogie środki ochrony roślin nieszkodliwe dla pszczół, lecz także jego pracownicy i studenci są narażeni na użądlenia? Wydział Rolniczy Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu Katedra Ogólnej Uprawy Roli i Roślin ODPOWIEDŹ: Przedstawione zagadnienie prawne należy rozstrzygać na podstawie przepisów kodeksu cywilnego (k.c.) oraz trzech ustaw: z 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (DzU nr 133, poz. 921), z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (DzU z 2005 r. nr 236, więcej »

RECENZJE

Leksykon alpinizmu.Alpinizm? Słowo to pierwszy raz znalazło się w słowniku Nouveau Larousse Illustré w roku 1891. Dotyczyło działalności wspinaczkowej we wszystkich górach. A kiedy się narodził? Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Bo... przed rokiem 1780 wejście na góry miało charakter religijny bądź poznawczy - nie mający nic wspólnego z dzisiejszą działalnością sportową, rekreacyjną ani z osiąganiem szczytów dla podziwiania pięknych krajobrazów. Nie ulega jednak wątpliwości, że alpinizm narodził się jako sport i zjawisko społeczne. Przed paru miesiącami ukazała się polska wersja francuskiego leksykonu Dictionnaire de la montagne, opracowanego przez znanych alpinistów, dziennikarzy, pisarzy - Sylvaina Jouty i Huberta Odiera. W zamyśle autorów miało to być uniwersaln więcej »

Rodzaje wód butelkowanych

TADEUSZ WOJTASZEK

pośród tak wielu wód butelkowanych, jakie dostępne są w handlu, trudno niezorientowanemu konsumentowi wybrać tę, która najbardziej odpowiadałaby jego oczekiwaniom. A do zakupu kuszą coraz bardziej wymyślne reklamy, obiecujące wyimaginowane walory, które mają przysporzyć siły, zdrowia i urody. Nie są to nierealne możliwości tego szlachetnego napoju. Szkopuł w tym, że nie każda woda może sprostać temu zadaniu. Bo woda wodzie nie jest równa, a jej wartość zdrowotna zależy od poziomu jej czystości i zawartości składników mineralnych. Powszechnie wiadomo, że woda nie powinna zawierać zanieczyszczeń chemicznych i bakteriologicznych, które mogłyby spowodować groźne dla zdrowia skutki, ale mniejszą wagę przywiązuje się do jej składu mineralnego, który ma ogromne znaczenie dla j więcej »

Scenariusze edukacji ekologicznej podczas lekcji wychowawczych w gimnazjum

Temat: Hałas jest wszechobecny i zanieczyszcza środowisko Cel ogólny: Uświadomienie uczniom zagrożeń związanych z hałasem. Środki dydaktyczne: duże arkusze papieru, mazaki, rebus, magnetofon, taśma magnetofonowa z nagraniami różnego rodzaju hałasu, magnetowid, kasety z filmami ukazującymi problemy hałasu, plansza - skutki oddziaływania hałasu na organizm człowieka, audiogram osoby dobrze i słabo słyszącej, alfabet migowy, skala dźwięku - odbitki ksero i foliogram, słuchawki. Metody: metoda poszukująco-naprowadzająca, podająca, oglądowa, burza mózgów, ćwiczeniowa. Przebieg zajęć I. Wstęp 1. Część organizacyjno-porządkowa. 2. Nawiązanie do tematu: - Rozwiązanie zadania wstępnego przez uczniów (praca indywidualna) - Rebus Scenariusze edukacji ekologicznej podczas lekcji więcej »

Schizofrenia klimatyczna

TOMASZ ŻYLICZ

Światowa konferencja klimatyczna w Poznaniu 1-12 grudnia 2008 r. (COP 14) zgromadziła tysiące ludzi zatroskanych o przyszłość planety. Rozmach tego wydarzenia był imponujący. Delegacje rządowe ze 190 krajów ONZ; setki organizacji ekologicznych; setki dziennikarzy; ogromna wystawa nowoczesnych technologii oszczędzających energię. Można by wyjechać z przeświadczeniem, że idzie ku lepszemu, gdyby nie to, że większość wypowiedzi zdradzała osobliwą schizofrenię. Z jednej strony niemal wszyscy wieszczyli katastrofę i wylewali łzy nad krajami słabo rozwiniętymi, które najwięcej ucierpią. Z drugiej jednak - zdawano się nie dostrzegać prostego faktu, iż uratować klimat może tylko ograniczenie globalnych emisji dwutlenku węgla. Podkreślam: globalnych, a nie pochodzących z krajów więcej »

Szeroko pojęta biologia

EDWARD GARŚCIA

Nakładem Wydawnictwa Szkolnego PWN ukazała się w ub. r. cenna pozycja pt. "Biologia" ze znamiennym podtytułem: "Jedność i różnorodność". Ten podtytuł wskazuje na sposób zredagowania tego podręcznika, który przedstawia jedność łączącą wszystkie formy życia na tle ich wielkiego zróżnicowania. W ten sposób zachowano idee profesora Jerzego Duszyńskiego, pomysłodawcy pięciotomowej serii podręcznikowej, poświęconej biologii. Redaktorzy podręcznika, liczącego 1128 stron, zamieścili w nim opracowania 14 wybitnych naukowców wielu dyscyplin reprezentujących m. in. geologię, antropologię, biochemię, etologię i socjobiologię, botanikę, paleontologię, zoologię, fizjologię roślin i fizjologię zwierząt. Bo też na książkę składa się 9 części, które opisują organizację życia na Ziemi, genetykę, więcej »

Świat ptaków - gniazda, jaja i pisklęta

ARTUR SAWICKI

Zajęcia przeznaczone są dla uczniów V-VI klasy szkoły podstawowej. Cel ogólny: rozpoznawanie gatunków ptaków gniazdujących w Polsce, ich różnorodności, kształtowanie zainteresowań przyrodniczych oraz właściwych postaw wobec przyrody. Metody pracy: zajęcia terenowe w grupach 4-5 osobowych o charakterze edukacyjnym oraz zespołach wykonujących swe zadania w pracowni biologicznej. Podsumowaniem zajęć jest forma quizów. Środki dydaktyczne: plan terenu z zaznaczonymi punktami pracy poszczególnych zespołów, klucze do oznaczania gatunków ptaków, gniazd i jaj, karty pracy do szczegółowych notatek i zapisu wyników obserwacji itp. Zadania do realizacji dla poszczególnych zespołów: Szukamy ptasich jaj - znajdź w lesie 5 ukrytych jaj, zanotuj miejsce, w którym były złożone (na z więcej »

Wielofunkcyjność rolnictwa i obszarów wiejskich w jednoczącej się Europie

JÓZEF KANIA

Podstawowym sposobem oceny miejsca i roli rolnictwa, z punktu widzenia ekonomicznego, jest jego udział w produkcie krajowym brutto (PKB) oraz udział zatrudnionych w rolnictwie w ogólnej liczbie zatrudnionych. Udział rolnictwa w PKB w Polsce w 1950 r. wynosił około 30%, a udział zatrudnionych w rolnictwie w ogólnej liczbie pracujących 50%. Uprzemysłowienie po wojnie w naszym kraju doprowadziło w 2006 r. do spadku udziału rolnictwa w PKB do 4,2% i udziału zatrudnionych w rolnictwie do 16,2%. W krajach wysoko rozwiniętych, jak np. w USA, wskaźniki te w 2001 r. wynosiły poniżej 1%, a w 15 krajach Unii Europejskiej (UE) kolejno 1-3% i 2-5%. Powstaje zatem pytanie, czy te wskaźniki rzeczywiście świadczą o zmniejszeniu znaczenia rolnictwa? Według wielu ekonomistów rolnych, a więcej »

Zabrze miastem turystyki przemysłowej

JOANNA FĄFARA

Chciałabym zachęcić ludzi do odwiedzenia mojego rodzinnego Zabrza. Uważam, że tutaj każdy człowiek znajdzie coś dla siebie. Zabrze jest miastem w województwie śląskim, leżącym w zachodniej części Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego, sąsiaduje z Bytomiem, Rudą Śląską, Gierałtowicami, Gliwicami i Zbrosławicami. W Zabrzu bardzo dobrze rozwinięta jest komunikacja miejska, gdyż przynależy do KZK GOP. Dzięki ciągłemu rozwojowi miasto staje się przyjazne dla inwestorów. Do najważniejszych inwestycji należy projekt "Poprawa gospodarki wodno-ściekowej na terenie Gminy Zabrze", budowa Akademickiego Centrum Medycznego. Ludzi, których interesuje nauka, zaciekawią instytuty naukowe, których w Zabrzu jest pięć, oraz trzy uczelnie wyższe oraz biblioteki miejskie. Zabrze ma bardzo ciek więcej »

Zanieczyszczenie i ochrona powietrza atmosferycznego w Polsce

KAZIMIERZ GÓRKA

Przez zanieczyszczenie powietrza rozumie się emitowanie do atmosfery substancji stałych, ciekłych i gazowych w ilościach, które mogą zagrozić zdrowiu człowieka, ujemnie wpływać na klimat, przyrodę żywą, glebę i wodę oraz powodować inne szkody w środowisku naturalnym i gospodarce (np. przyspieszać korozję maszyn i urządzeń oraz substancji budowlanej). Źródłem emisji są zakłady przemysłowe - zwłaszcza energetyczne - kotłownie komunalne, paleniska domowe, środki transportu, a także zjawiska naturalne, jak pożary lasów i burze pyłowe. W Polsce bilans paliwowo-energetyczny opiera się głównie na węglu, którego spalanie powoduje większą emisję toksycznych zanieczyszczeń niż w przypadku innych paliw. Wielkość i dynamikę zużycia podstawowych paliw przedstawia tabela 1, natomias więcej »

Zimowe niespodzianki

MARIA ROJEK

Ćwiczenie: czerpiemy energię drzew (dla wszystkich, zwłaszcza cierpiących na schorzenia układu oddechowego, nawracające infekcje). Zimą drzewa liściaste odpoczywają, toteż należy czerpać energię drzew iglastych. Podczas silnych mrozów odwiedźmy sosny. Pogłaszczmy ciepłą w dotyku korę tego drzewa, przytulmy się, poprośmy o pomoc w zwalczaniu przeziębień. Dzieci (i dorośli) cierpiący na kaszel czy astmę powinni zaprzyjaźnić się ze świerkiem. Odwiedźmy je w dniu odwilży. Czasem trudno jest objąć to drzewo, bo gałęzie porastają je do samego dołu. W tym przypadku chwytamy w dłonie gałęzie świerka rosnące na wysokości naszej twarzy i opuszczamy je tak, aby pień drzewa, pochwycone gałęzie, nasze ręce, tułów i nogi- tworzyły zarys litery M. W tym przypadku energię drzewa stymul więcej »