SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

PRZEGLĄD TECHNICZNY. GAZETA INŻYNIERSKA

Dwutygodnik ISSN 0137-8783, e-ISSN 1689-1724 - rok powstania: 1866
Czasopismo Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT (FSNT NOT)

Polacy motoryzują Brytanię

Jan Tarczyński

Polski udział w militarnych zmaganiach II wojny światowej jest już powszechnie znany i udokumentowany. Białą plamą w świadomości społecznej - zarówno w kraju jak i w świecie - pozostaje natomiast bogaty wkład naukowo-techniczny naszych Rodaków w zwycięstwo nad niemiecką III Rzeszą, a także wpływ tych dokonań na późniejszy rozwój intelektualno-techniczny Europy i świata. Wykorzystane tu zostały zarówno przedwojenne polskie osiągnięcia naukowe, wynalazki oraz konstrukcje wojskowe, jak i dokonania Polaków poza krajem w służbie sojuszników. Dla techniki aliantów W Wojskowym Instytucie Technicznym Polskich Sił Zbrojnych (WIT) w Wielkiej Brytanii oraz w alianckich i polskich instytucjach doświadczalnych, biurach projektowych oraz przemyśle wojennym pracowało prawie 70% naszych konstruktorów, technologów i organizatorów produkcji, spośród 5,5 tysiąca inżynierów i techników, którzy w wyniku Kampanii Wrześniowej znaleźli się na ziemi brytyjskiej. Warto tu wspomnieć, że tylko w 1943 roku, z samego tylko WIT-u oddelegowano do instytucji brytyjskich 121 oficerów i 14 podoficerów z inżynierskim lub średnim wykształceniem technicznym, co stworzyło możliwość realnego działania Polaków na rzecz wysiłku zbrojnego aliantów. Ci technicy oraz delegowani wcześniej i później ich koledzy uzyskiwali znakomite opinie brytyjskich przełożonych. Wojskowy Instytut Techniczny, utworzony rozkazem Naczelnego Wodza z 27 listopada 1940 roku, był największą placówką technicznego zaplecza naukowobadawczego, niezbędną nie tylko armii, ale pracującą także na rzecz przyszłych działań pr [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Metoda płatności: Płatności elektroniczne (karta kredytowa, przelew elektroniczny)
Dostęp do publikacji (format pdf): 6.00 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 1h: 24.60 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 4h: 43.05 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma (format swf) - 12h: 73.80 zł	DO KOSZYKA

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 432.00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 388.80 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 344.00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 172.00 zł
prenumerata papierowa kwartalna - 79.38 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Ach te obietnice

Henryk Piekut

Zdaniem większości ekonomistów polska gospodarka ma się dobrze. Mało kto przewiduje jednak, że będzie dobrze się mieć za rok, a tym bardziej za dwa. Powszechnie prognozowane jest światowe spowolnienie, a to oznacza niemiłe konsekwencje także u nas. Oby nie była to samospełniająca się prognoza, co w przypadku złych przewidywań jest regułą. Władze starają się oddalić te trudne dla gospodarki chwile, ale nie zapobiegają im. Takim przykładowym posunięciem była specjalna ustawa zapobiegająca "przedwyborczym" podwy więcej »

Całkiem błaha przyczyna globalnego ocieplenia

Józef Szudrow

Niezbędna i konieczna jest zasadnicza korekta dotychczasowej diagnozy i przyjętych do realizacji sposobów zapobiegania globalnemu ociepleniu. Ostatnia taka próba- pod koniec 2018 r. miała miejsce na COP 24 w Katowicach, gdzie uzgodniono sporo wspólnych postanowień, które miałyby zapobiegać niekorzystnym wzrostom temperatury na powierzchni Globu. Pomimo ogromu kosztownych poczynań, nie przyniosą one jednak spodziewanych korzyści, bowiem nie uwzględniono tam przyczyny najważniejszej, a mianowicie; ciągłego dogrzewania atmosfery ziemskiej, dokonywanego przez naszą cywilizację, wykorzystującą egoistycznie niewielką tylko część energii zawartej w zużywanych, a wydartych Ziemi surowcach energetycznych. Podstawą wyrażonych przekonań są przedstawione wyliczenia dowodzące z grubsza spore prawdopodobieństwo dalszego trwania obserwowanych trendów. Już w końcu XVI w. utwierdzał się powoli w cywilizowanym świecie nowy naukowy pogląd dotyczący budowy i funkcjonowania układu słonecznego. Kolejne osiągnięcia badawcze wielkich uczonych XVII, XVIII i XIX wieku potwierdzały stopniowo dalekowzroczną wizję polskiego kanonika z Fromborka, aż w końcu XX w. pierwsze loty kosmiczne ostatecznie i naocznie dowi więcej »

CO PISZĄ INNI efekty-defekty

rok bieżący, zanim się zaczął na dobre, już zaprezentował całkiem odmienne, niż miniony, oblicze. O ile w poprzednim mieliśmy oczy, z uwagi na 100 rocznice odzyskania niepodległości, skierowane w przeszłość, o tyle (już w grudniu) , nastąpił radykalny zwrot. Z przeszłości przenieśliśmy wzrok na przyszłość, z pierwszych stron gazet zeszli Piłsudski z Dmowskim, a ich miejsce zajęli Biedroń ze Śmieszkiem- jak anonsowała prasa: - " dwóch takich, co chcą zmienić Polskę." tygodnik Angora (przedruk za WP) podaje jaką górę wymagań muszą przekopać ko więcej »

Czyje będą Rzeczypospolite

Początek nowego roku stymuluje zazwyczaj bieg naszych myśli ku przyszłości, stawia nieodmiennie pytanie ograne, acz cięgle od nowa aktualne- jakie będą Rzeczypospolite, na które pamięć nam podsuwa równie ograną odpowiedź Wielkiego Hetmana: - " takie, jakie ich młodzieży chowanie". W istocie jest to prawda mocno przeterminowana. "Chowanie" stało się dziś bardziej żywiołem niż procesem nad którym można zapanować. Oczywiście próby czynione są bez przerwy i obecnie dla przykładu nie ustające marsze przebierańców, uroczystości ku czci albo ku pamięci są najbardziej widocznym znakiem próby wzi więcej »

Czysty węgiel?

Maciej Kamyk

Istnieją długoterminowe plany walki ze zmianami klimatycznymi i powstrzymania od ocieplenia świata o więcej niż 2 st. C, powszechnie akceptowanego limitu, zanim efekty klimatyczne staną się katastrofalne. Lecz prawie żaden z nich nie twierdzi, że można wykonać to zadanie tylko przez ograniczenie emisji ze spalania paliw kopalnych i inwestowanie w energię odnawialną. Prawie każdy potencjalny plan opiera się na strategii zwanej wychwytywaniem i składowaniem dwutlenku węgla, carbon capture and storage (CCS). Problem jest to, że CCS od niedawna istnieje jako realna technologia. CCS, ogólnie rzecz biorąc, to pewna metoda gromadzenia CO2 i umieszczania go w takim miejscu, aby nie przyczyniał się do zmian klimatycznych. Teoretycznie, przy odpowiedniej liczbie systemów CCS możliwe byłoby uzyskanie ujemnej emisji CO2, nawet wtedy jeśli nadal będą spalane paliwa kopalne. Szybkie wprowadzenie CCS może zapobiec większości szkód spowodowanych zmianami klimatycznymi bez konieczności konwersji większości elektrowni i pojazdów napędzanych paliwami kopalnymi na czystsze źródła energii. Jednak w praktyce CCS znajduje się dopiero na wczesnym e więcej »

Dom ożywiany przyciskiem

Rok 2019 ma należeć do sztucznej inteligencji, która w coraz większym stopniu wkracza w codzienność firm i konsumentów, natomiast na rynek pracy wpłynie robotyzacja i rozwój urządzeń z zakresu Internetu rzeczy. Jednak zanim AI i IoT się upowszechnią, warto podnieść IQ domu mniej skomplikowanymi udogodnieniami. Pokazuje je na światowych targach, jak CES w Las Vegas i IFA w Berlinie. System FIBARO w ciągu zaledwie kilku lat, zadomowił się na wszystkich kontynentach, w przeszło 100 krajach, stając się jednym z najbardziej zaawansowanych, bezprzewodowych systemów inteligentnego domu na świecie. Jest w całości stworzony, rozwijany i produkowany w Polsce - zarówno siedziba, jak i fabryka zatrudniającej niemal 350 pracowników firmy są w Poz więcej »

Elektryczny TIR już w Berlinie

Erwin Halentz

Mercedes Benz zaprezentował swą pierwszą ciężarówkę z napędem elektrycznym eActros. Przekazał go na okres roku do jazd próbnych firmie EDEKA. Ciężarówka jest chłodnią, o ładowności 10 t, dostarczająca codziennie świeże towary z centrum dystrybucyjnego położonego na przedmieściach Berlina do sklep więcej »

Fałszywy wizerunek józefa hermana osińskiego

Jerzy Sawicki Andrzej Kajetan Wróblewski

Od roku obserwujemy nasilenie występowania fałszywego portretu Józefa Hermana Osińskiego w różnego rodzaju publikacjach. Wydaje się, że nikt z publikujących rzekomy portret Osińskiego nie zdaje sobie sprawy z karygodnego błędu jaki popełnia. Czas najwyższy tę sprawę wyjaśnić i oczekiwać naprawy wyrządzonych szkód. Józef Herman Osiński (1738-1802 odznaczył się w polskiej nauce i szkolnictwie. Był autorem ważnego, jednego z pierwszych w Polsce, podręcznika fizyki zatytułowanego Fizyka doświadczeniami potwierdzona (1777), który miał jeszcze dwa dalsze wydania, oraz prac z innych dziedzin, m.in.: Nauka o gatunkach i szukaniu rudy żelazney (1782), Gatunki powietrza odmiennego od tego, w ktorem żyjemy, krodko zebrane etc. (1783), Robota machiny powietrznej pana Mongolfier (1784) oraz Sposob ubespieczający życie y maiątek od piorunów (1784). Miał zatem w swoim dorobku wiele cennych publikacji, ale własnego portretu nie miał. Przynajmniej do pewnego czasu. Ten zasłużony uczony, z racji opracowania pierwszego polskiego podręcznika o instalacji piorunochronów na wysokich budowlach i 280 rocznicy urodzin, wolą środowisk polskich elektryków stał się patronem roku 2018. Informacje o dokonaniach Józefa Osińskiego Stowarzyszenie Elek więcej »

Gazownictwo w 100-lecie odzyskania niepodległości

Polskie gazownictwo ma bogate tradycje sięgające czasu zaborów. Chcąc przypomnieć jego wkład w budowę państwa, środowisko gazowników organizuje 39 Zjazd Gazowników 14-15 marca w Warszawie. Wydarzenie korzeniami sięga 1919 r., kiedy to 23-25 kwietnia w Warszawie odbył się I Zjazd Gazowników Polskich. Podczas tego Zjazdu utworzono samodzielną organizację techniczną pod nazwą Zrzeszenie Gazowników Polskich, kt więcej »

Główne kierunki rozwoju produkcji masowej wyrobów spiekanych

Mariusz Rosiak

Wprowadzenie Wytwarzanie metodą spiekania jest jedną z najstarszych technologii stosowanych przez człowieka do produkcji wyrobów [1,2]. Bardzo intensywny rozwój technologii nastąpił po II Wojnie Światowej, szczególnie w obszarze produkcji części na potrzeby przemysłu motoryzacyjnego oraz narzędzi dla przemysłu obróbczego [3]. Obecnie główne kierunki wytwarzania spieków skupione są na produkcji: wyrobów porowatych (o przewidywalnej porowatości, gwarantujących wymagane własności do pracy w warunkach eksploatacyjnych), części pracujących w warunkach ciernych, materiałów na elementy składowe narzędzi skrawających, materiałów na elementy magnetyczne i mających zastosowanie w elektrotechnice. Główne aspekty związane z dużym zainteresowaniem wyrobami spiekanymi wymuszone są przez potrzeby rynku, na materiały i wyroby niemożliwe do wytworzenia innymi technikami oraz rachunek ekonomiczny, który sprowadza się do wysokiej konkurencyjności jakościowej i cenowej (w produkcji seryjnej i wyższej) w stosunku do wyrobów z materiałów litych. 1. Możliwości i ograniczenia wytwarzania wyrobów w technice spiekania Technologia wytwarzania części i z proszków metali (czasem proszków metali z niemetalami) jest w obszarze dużego zainteresowania wytwórców m.in., gdyż posiada wiele zalet w zakresie możliwości kształtowania lub osiągania unikalnych własności wyrobów, jak również pozwala na wydajniejsze wykorzystanie surowca, czy zmniejszenie ilości etapów wytwarzania. Wśród podstawowych zalet technologii wyrobów spiekanych wymienić należy: - możliwość wytwarzania wyrobów, tzw. "na gotowo" o wysokiej dokładności wymiarowej, szczególnie w przypadku materiałów trudno topliwych, drogocennych, czy trudno obrabialnych, bez stosowania dodatkowych operacji innych technik wytwarzania, np.: przeróbki plastycznej, obróbki skrawaniem, - umożliwia komponowanie w szerokim za więcej »

Implant w polu

Irena Fober

Pacjenci Światowego Centrum Słuchu Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu (IFPS) po raz pierwszy w Polsce otrzymali implant słuchowy nowej generacji. Urządzenie, które pozwala bezpiecznie wykonywać u pacjenta badanie metodą rezonansu magnetycznego, wszczepiane jest tylko w najlepszych ośrodkach na świecie: w Stanach Zjednoczonych, w Niemczech oraz w podwarszawskich Kajetanach. Postęp, jaki dokonał się w chirurgii i technice medycznej sprawił, że dzisiaj można pomóc prawie każdemu pacjentowi z niedosłuchem, niezależnie od tego, co jest przyczyną choroby - uszkodzenia ucha zewnętrznego, środkowego czy wewnętrznego. To ważne, bowiem problemy ze słuchem to już prawdziwa epidemia, która narasta wraz z wiekiem. zgranie w mri Statystyki pokazują, że po 70. roku życia aż 75% osób cierpi na niedosłuch różnego stopnia, jednak nie wszyscy zdają sobie sprawę, w jak ogromnym stopniu wpływa to na codzienne funkcjonowanie, utrzymywanie sprawności i samodzielność starszych osób. Zaburzenia słuchu w wieku senioralnym ograniczają zdolność porozumiewania się z otoczeniem, a w skrajnych przypadkach mogą prowadzić nawet do społecznego wykluczenia. Z badań przeprowadzonych przez francuskich naukowców wynika, że łagodne formy demencji występują o wiele częściej u osób powyżej 65. roku więcej »

Inżynierowie antyrakowych broni

Na ubiegłorocznej Międzynarodowej Wystawie Wynalazków IENA 2018 w Norymberdze przypomniała o sobie medycyna. Doceniono wiele rozwiązań z tej dziedziny, choć w sumie wystawiono aż 800 rozmaitych wynalazków z 30 krajów. Sukces odniósł Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu zdobywając trzy złote medale. Jest to po części sukces Centrum Innowacji i Transferu Technologii Uniwersytetu Medycznego, w skład którego wchodzą specjaliści o dużym doświadczeniu w relacjach z biznesem. Wynalazki mają więc tym większą szansę na komercjalizację. Tym bardziej zasługuje to na uwagę, że przeczy regule jakoby znacznie lepiej w kontaktach z przemysłem radziły sobie uczelnie te więcej »

Już naddźwiękowe lat

Maciej Kamyk

Ludzie mieszkający w pobliżu londyńskiego lotniska Heathrow, czy paryskiego Le Bourget byli budzeni każdego poranka rykiem silników startującego naddźwiękowego samolotu pasażerskiego Concorde. Te naddźwiękowe loty z pasażerami skończyły się w 2003 r. Hałas ten powodowany był przez dodatkowe wtryski paliwa do dysz wylotowych czterech silników (tzw. dopalaniem), co zapewniało, potrzebną do startu, siłę ciągu. Po pewnym czasie i na odpowiedniej wysokości, pilot ponownie włączał dopalanie - tym razem, aby utrzymywać naddźwiękową prędkość podczas trzy- i półgodzinnej podróży do Nowego Jorku. Co po Concorde? Jednym z powodów rezygnacji była katastrofa francuskiego Concorde, ale były też inne przyczyny, jak silniki z dopalaczami Rolls-Royce / Snecma Olympus, , które pożerały zbyt dużo paliwa, aby jego loty były opłacalnymi propozycjami. Drugą była fala uderzeniowa, która generowała podczas lotu z prędkością ponaddźwiękową, dokuczliwy dla ludzi hałas, grom dźwiękowy. Oznaczało to, że odcinki trasy nad zamieszkałym przez ludzi lądem musiały być wykonywane z prędkością mniejszą od naddźwiękowej. Brak możliwości zoptymalizowania silnika Olympus pod kątem podróżowania daleko ponad barierą dźwięku, było jego komercyjną śmiercią. Jak więcej »

Między rękopisem...a komputerem

Wszyscy już powoli zapominają o światowym szczycie COP 24 w Katowicach, którego efektem jest tzw. "Pakiet katowicki" - tzn. mapa drogowa uzgodnionych wcześniej w Paryżu działań dla zatrzymania globalnego ocieplenia na poziomie dwóch st. Celsjusza - a w razie możliwości jedynie 1, więcej »

Najlepsze technika w kraju

Janusz M. Kowalski

W styczniu podsumowano XXI Ranking Liceów i Techników organizowany przez Fundację Edukacyjną i miesięcznik "Perspektywy". Na wyniki tego rankingu czekają nie tylko sami zainteresowani: szkoły i nauczyciele, ale także władze oświatowe i samorządy, które odpowiadają za edukację na swoim terenie. Z niecierpliwością jego wyników oczekują uczniowie i rodzice. Rodzice może nawet bardziej - zainteresowani wyborem najlepszej ścieżki rozwoju dla swoich pociech. Dobre liceum i dobre technikum daje taką szansę swym poziomem, kadrą i programem nauczania. Nas w środowisku technicznym najbardziej interesuje ranking techników. Z więcej »

Nie zachowaliśmy należytej staranności...

Piotr Szymczak

Wyjaśnienie SEP w sprawie wizerunku ks. Józefa Hermana Osińskiego.Jednym z ważniejszych celów Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP) - pozarządowej organizacji społecznej, jest popularyzacja osób szczególnie zasłużonych dla upowszechnienia i rozwoju szeroko rozumianej elektryki w Polsce. Działania te prowadzimy od lat, jednak przed rokiem 2019 nabrały one przyspieszenia. Bowiem w tym roku SEP obchodzi 100-lecie działalności. Dla uczczenia tej rocznicy zaplanowaliśmy (na szczeblu centralnym i oddziałowym) wiele różnych inicjatyw, m.in. okolicznościowe wydawnictwa. Jest to zadanie trudne, ponieważ zbierana od początku powołania Stowarzyszenia dokumentacja i inne zbiory uległy w czasie II wojny światowej całkowitemu zniszczeniu, wraz ze spaleniem Pałacu Kronenbergów w Warszawie, gdzie mieściła się przedwojenna siedziba SEP, jego archiwum i biblioteka. Podjęte zadanie przypomnienia początków Stowarzyszenia wymaga dotarcia do gdzieś cudem zac więcej »

Parlament 500 milionów

Przeciętny konsument w ciągu roku spożywa ponad dwa kilogramy różnych dodatków do żywności, konserwantów, przeciwutleniaczy, emulgatorów, stabilizatorów czy wzmacniaczy smaku. Obecnie dopuszczonych jest ponad 330 dodatków, które w produktach spożywczych mogą pełnić 27 różnych funkcji technologicznych. Pozwalają na to bardzo liberalne w tym zakresie przepisy polskiego i unijnego prawa.Sałatka z wielu "e".Europosłowie przegłosowali nowe przepisy dotyczące bezpieczeństwa żywności (427 za, 172 przeciw, 67 wstrzymujących się), aby zwiększyć przejrzystość oceny ryzyka dokonywanej przez Europejski Urząd ds. Bez więcej »

POLSKA I ŚWIAT - Wydarzenia

Przetarg na przekop.1 grudnia 2018 roku Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej ogłosiło przetarg na pierwszą z trzech części budowy kanału przez Mierzeję Wiślaną. Przetarg ma być rozstrzygnięty w ciągu 3 miesięcy. Koszt budowy całości to ok. 880 mln zł, ale cena ta może wzrosnąć ze względu na szybki wzrost cen w budownictwie. Kanał o 1,3 km długości i 5 m głębokości ma umożliwić wpływanie do portu w Elblągu jednostek o z więcej »

PORADNIK Wino dla inżyniera (213) Winne przekręty (1)

winny maniak

Natura ludzka jest ułomna - a jednym z przejawów tej ułomności jest wykazywana przez człowieka od zarania dziejów skłonność do oszustw. Niestety, dotknęła ona również wina i winiarstwa. Z zachowanych dokumentów i wiarygodnych historycznych przekazów wynika jednoznacznie, że wino fałszowano od samego początku jego " wynalezienia". Kto mógł to robić i dlaczego? Ano, po pierwsze sam winiarz - taki, któremu nie wystarczało umiejętności ani staranności potrzebnej do tego, żeby wyprodukować dobre wino. Ów partacz próbował potem poprawiać efekty swej pracy, na ogół dodając do wina rozmaite ingrediencje, nie zawsze z więcej »

Poznańskie święto wsi

Waldemar Sztukiewicz

Międzynarodowe Targi Poznańskie były miejscem specjalnego wydarzenia z okazji 100-lecia Niepodległości. Inicjatorem i organizatorem przedsięwzięcia było Ministerstwo Rolnictwa. Narodową Wystawę Rolniczą otworzył Prezydent RP-Andrzej Duda.Na tle historycznym przedstawiono wieś wraz z jej różnorodnością i perspektywami rozwoju. Swój dorobek zaprezentowało ponad 200 wystawców (producenci i przetwórcy rolni, organizacje branżowe i gospodarstwa agroturystyczne, koła gospodyń wiejskich, szkoły rolnicze, muzea, instytuty badawcze, a także uniwersytety przyrodnicze). Wieś dla wszystkich Przygotowano również pokazy rzemiosła i rękodzielnictwa, warsztaty i pokazy kulinarne, degustacje wiejskich przysmaków. Szczególnym zaintereso więcej »

Romera bój wersalski

Marek Bielski

Prezydent USA na czworakach w salonie nad wielką mapą rozłożoną na podłodze, inni mężowie stanu w podobnej pozycji, jeden z nich czołga się, jak niedźwiedź, by mieć lepszy widok... Tak zaskakującą i malowniczą scenę z rokowań w Wersalu w 1918 r. kreśli w swoich wspomnieniach jeden z uczestników tychże wydarzeń Ch.Seymour, przypominając nie tylko klimat konferencji pokojowej w Paryżu po zakończeniu I wojny światowej, ale i zwracając uwagę na rolę jaką w nich odegrała ...kartografia. Odwołanie się przez polityków do dorobku naukowego z dziedziny geografii, antropogeografii oraz kartografii podczas debat o powołaniu do nowego samodzielnego bytu naszej ojczyzny jest ciekawym przyczynkiem do pełniejszego zrozumienia decyzji przełomowych dla współczesnej Europy i świata. Dotyczy to przede wszystkim dorobku i działalności naukowej jednego człowieka - geografa, profesora uniwersytetów we Lwowie i Krakowie, Eugeniusza Mikołaja Romera. Ród zasłużony Eugeniusz Mikołaj Romer (1871-1954), pochodzący z rodziny o bogatych tradycjach niepodległościowych, młodszy brat Jana Edwarda Romera, dowódcy artylerii Legionów Polskich, generała dywizji i szefa Naczelnej Kontroli Wojskowej Wojska Polskiego w II RP. E.M.Romer już w l. 1891- 1905 opublikował w "Kosmosie" pierwszą pełną bibliografię geograficzną ziem polskich. W l. 1905-7 p więcej »

Ryba z niebieskim certyfikatem

Elżbieta Tomaszewska

Czy wystarczy ryb dla przyszłych pokoleń? Obserwując oceany pokryte pływającymi śmieciami, wyciekającym paliwem z tankowców czy skażeniem substancjami radioaktywnymi mamy już nie tylko wątpliwości, ale pewność. To wiadomości, które bulwersują i, jak większość osób myśli, drastycznie wpływają na zmniejszającą się liczbę ryb. Prawda jest gorsza. Przez stulecia ludziom wydawało się, że morza i oceany stanową niewyczerpane źródło ryb i owoców morza, ale to nie bajkowa "bułka odrostka". Najnowszy Raport Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) pokazuje, że ludzie na świecie jedzą coraz więcej ryb i owoców morza. Tempo wzrostu światowej konsumpcji tych produktów przewyższa już tempo wzrostu liczby ludzi na świecie. Ryb i owoców morza nie starczy, jeśli nie wprowadzi się połowów zrównoważonych ( rybołówstwa zrównoważonego). To już nie tylko kwestia ekologii, ale problem dotyczący wyeliminowania głodu i zapewnienia wszystkim ludziom dostępu do ważnego źródła białka. Co dziewiąta osoba na świecie cierpi z niedożywienia, czyli 795 mln ludzi. Ryby i owoce morza stanowią ważne źródło białka dla ponad 3 miliardów ludzi, a zapewniają byt prawie 60 milionom ludzi związanych z ryboł więcej »

Serwo

Zygmunt Jazukiewicz

Takie pojęcia jak "serwomechanizm" czy "serwomotor" należą do elementarza automatyki. Dziedzina ta, definiowana jest jako praktyczna, zajmująca się konstruowaniem urządzeń sterujących obiektami technicznymi bez udziału człowieka. Jest też przykładem dyscypliny, która choć służy działalności praktycznej, wykształciła własny język i teorię dość hermetyczną z punktu widzenia niespecjalisty. Automatyka współczesna jest najlepszym przykładem rewolucji, jaka nastąpiła w naukach technicznych w XX w. Intuicyjna i oparta na metodzie prób i błędów praca więcej »

SYGNAŁY O TECHNICE

13-kanałowy soundbar.Technologia MultiBeam Surround Sound i automatyczna kalibracja Automatic MultiBeam Calibration (AMC) zapewniają niezwykłą jakość dźwięku przestrzennego bez zastosowania dodatkowych głośników. 10 głośników niskotonowych i 3 wysokotonowe emitują dźwięk z mocą 120 W (maksymalna - 240 W), w paśmie 71 Hz - 20 kHz. Bluetooth 4.2 pozwala bezprzewodowo przesyłać muzykę ze smartfona lub tabletu, a funkcja Google Chromecast zapewnia odtwarzanie muzyki w wysokiej jakości z ponad 200 serwisów streamingowych za pomocą sieci Wi-Fi. Zgodny z najnowszą technologią 4K i HDR10 Soundbar Harman Kardon Enchant 1300 um więcej »

Tak było na InnoTrans 2018...

Wodącą w świecie wystawę technik komunikacji InnoTrans 2018 w Berlinie odwiedziło prawie 160 000 fachowców ze 110 krajów. Ten InnoTrans to wielu nowych wystawców, rekord odwiedzin specjalistów, większa ich kompetencja, wiele podpisanych konkretnych umów, ponad 400 innowacji, 155 premier światowych i 155 pojazdów pokazanych na torach oraz placach parkingowych, a także na Bus Displayu. Na sukces pracowało 3062 wystawców branżowych i instytutów z 61 państw - w tym także z Polski. InnoTrans była wystawą bard więcej »

Uranowa szansa Polski?

Marek Bielski

Przeciwdziałanie zmianom klimatu staje się jednym z najpoważniejszych wyzwań, przed jakimi stoi obecnie ludzkość. Cieszę się, że w trakcie COP24 jest miejsce również na dyskusję na temat energetyki jądrowej i jej roli w systemach energetycznych przyszłości - napisał minister energii Krzysztof Tchórzewski w liście skierowanym do uczestników panelu o energetyce jądrowej (Katowice 6.12. 2018 r.). Ministerstwo energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. ujęło najważniejsze wyzwania stojące przed krajową energetyką w najbliższych dziesięcioleciach. Zapisano w niej inwestycje w energetykę jądrową. Pierwszy blok (o mocy ok. 1-1,5 GW) zostanie uruchomiony do 2033 r., a kolejnych pięć, co dwa lata (do 2043 r.) Polski uran Jeśli energia jądrowa ma być kluczem do trwałego rozwoju Polski, zasadne jest pytanie: na jak długo wystarczy nam uranowego paliwa? W l. 1948-1972 w Polsce pracowało pięć kopalni wydobywających rudę uranową. Cztery z nich zlokalizowane były w Sudetach, a jedna w Górach Świętokrzyskic więcej »

Walcząc o czystsze powietrze

Z dr. inż. Aleksandrem Sobolewskim, Dyrektorem Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu rozmawia Zygmunt Jazukiewicz.Według założeń programowych Centrum Czystych Technologii Węglowych jest wspólną infrastrukturą badawczą dla Głównego Instytutu Górnictwa oraz ICHPW. Łącznie jest to więc potencjał, od którego można wiele oczekiwać. Widzimy jednak, że przeważają tu projekty badawcze i analityczne oraz logistyczne, a nie wdrożeniowe. Czy takie prace mogą przyczynić się do istotnego przełomu technologicznego w ograniczaniu emisyjności przemysłu, ciepłownictwa i energetyki?  Jest rzeczą oczywistą, że w pracach prowadzonych w CCTW przeważają działania badawcze. To właśnie w tym celu powołano Centrum. Prace badawcze nie mogą być utożsamiane wyłącznie z tzw. "badaniami podstawowymi". W Centrum prowadzi się głównie prace o charakterze aplikacyjnym, których wyniki są następnie oferowane partnerom przemysłowym do wdrażania. Osobnym zagadnieniem jest chłonność polskiej gospodarki na innowacje, w tym zwłaszcza przemysłów ciężkich. Po prostu nie da się wymusić wdrożenia nawet najlepszego innowacyjnego rozwiązania w sytuacji, gdy przemysł nie jest tym zainteresowany. Proszę, na przykład, przeanalizować losy wdrożenia tzw. "Błękitnego węgla" w sytuacji ogłaszanych regularnie alarmów smogowych w wielu miastach Polski. Konieczność wdrożenia wydaje się oczywista, a realia gospodarcze wskazują inaczej. W dobie gospodarki rynkowej przedsiębiorca jest nastawiony głównie na szybki zysk przy małym ryzyku. Taka postawa nie sprzyja wdrażaniu innowacji. Kolejnym problemem jest czas wdrożenia, który dla przemysłów wielkotonażowych liczony jest w latach, a ilość przełomowych rozwiązań w te więcej »

Wielkie inwestycje II RP (2) Polityka przemysłowa rządu polskiego (c.d.)

W nowym cyklu artykułów "Z dawnych roczników Przeglądu Technicznego" w poprzednim numerze przytoczyliśmy (z "PT" nr 29-32 z 1919 r.) wybrane fragmenty z odczytu inż. S. K. Drewnowskiego wygłoszonego 30 czerwca 1919 r. w Stowarzyszeniu Techników w Warszawie pt. "Polityka przemysłowa rządu polskiego". Poniżej przytaczamy kolejne fragmenty z tego odczytu, zachowując oryginalną pisownię. Mówiąc przed wami, Sz. koledzy, uważam za rzecz zupełnie zbyteczną udowadniać, czem jest przemysł dla naszego kraju: wszyscy rozumiemy to bardzo dobrze i dlatego wysilać się na dowodzenie, jak wielką ma dla Polski doniosłość przemysł fabryczny, byłoby to włamywać się w drzwi otwarte. Ograniczę się więc w tej sprawie do stwierdzenia tylko, że: 1) przemysł jest jedyną ochroną dla ludności naszej przed emigracyą, naturalny bowiem przyrost ludności, nawet przy najbardziej zgodnem z żądaniami lewicy sejmowej rozwiązaniu sprawy rolnej, nie pozwoli na osadzenie tego przyrostu na ziemi; 2) tylko przemysł dać nam może niezależność ekonomiczną, bez której niezależność polityczna jest fikcyą. Z powyższego wynika, więcej »

Zgodnie z gustami konsumentów

Henryk Piekut

Czasy, gdy władze chwaliły się rosnącą konsumpcją mięsa i jego przetworów dawno minęły, ale niekoniecznie bezpowrotnie. Obecnie promowany jest nie tylko zdrowy styl życia, ale także mało szkodliwe dla zdrowia potrawy. Wręcz modne stało się bycie wegetarianinem, a najlepiej weganinem. Znam jednak babcie, które modlą się o to, aby ich wnukom nie zabraniali rodzice jeść mięsa, bo nie urosną i wspieram ich w tej modlitwie. Zastanawiałem się jednak jak w tej sytuacji radzi sobie firma "żyjąca" z produkcji i sprzedaży maszyn dla przetwórstwa mięsnego? Czy musi ograniczać zatrudnienie, czy zamyka hale produkcyjne itp.? Mając to na uwadze odwiedziłem firmę METALBUD obok Rawy Mazowieckiej, którą założył w latach 70. minioneg więcej »

Ziemskie ciepło dobre i złe

Geotermia to temat na czasie, cieszy więc każda pozycja książkowa poświęcona temu zagadnieniu. Właśnie otrzymaliśmy zwartą i fachową książkę pod redakcją Stanisława Downarowicza "Aktualne problemy geotermiczne Polski". Redaktor jest prezesem oddziału lubelskiego Towarzystw więcej »

Złoty Inżynier 2019

Tadeusz Pałko.Prof. dr hab. inż., światowej klasy specjalista w zakresie inżynierii biomedycznej, Konsultant Krajowy Ministerstwa Zdrowia w dziedzinie Inżynierii Medycznej. Absolwent Politechniki Warszawskiej (Wydział Łączności, 1965). W latach 1991-2012 był dyrektorem Instytutu Metrologii i Inżynierii Biomedycznej Politechniki Warszawskiej, pełnił również funkcję konsultanta naukowego Instytutu Techniki i Aparatury Medycznej w Zabrzu. Prof. T. Pałko zajmuje się technikami odbioru i przetwarzania sygnałów, budową elektronicznej aparatury medycznej do monitorowania rytmu serca, oznaczenia parametrów hemody więcej »