SIGMA-NOT - PORTAL INFORMACJI TECHNICZNEJ - Największa baza artykułów technicznych online

WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE

Miesięcznik ISSN 0043-5112, e-ISSN 2449-9560 - rok powstania: 1933
Czasopismo Stowarzyszenia Elektryków Polskich (SEP)

Badanie palności tworzyw sztucznych stosowanych w aparatach elektrycznych na przykładzie rozłączników bezpiecznikowych listwowych izolacyjnych niskiego napięcia
(ang. Flammability testing of plastics used in electrical apparatus on the example of low voltage switches-disconnectors-fuses)

DOI:10.15199/74.2018.8.4
Mirosław Schwann

Streszczenie
Przedstawiono procedurę i sposób badania tworzyw sztucznych stosowanych w aparatach elektrycznych niskiego napięcia.
Słowa kluczowe: tworzywa sztuczne, aparaty elektryczne, niskie napięcia, badania palności, normy
Abstract
The procedure and method of testing plastics are presented.
Keywords: tworzywa sztuczne, aparaty elektryczne, niskie napięcia, badania palności, normy
Infrastruktura techniczna, zapewniająca dostawę energii elektrycznej, umieszczona w przestrzeni publicznej, rozumianej jako obszar o szczególnym znaczeniu dla zaspokajania potrzeb mieszkańców, poprawy jakości ich życia i sprzyjający nawiązywaniu kontaktów społecznych ze względu na jego położenie oraz cechy funkcjonalno-przestrzenne [4], nie może pogorszyć bezpieczeństwa osób postronnych i pracowników wykonujących pracę przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych. Kluczowe dla bezpieczeństwa jest wyznaczenie odpowiednich stref i odpowiedni dobór materiałów zapewniających bezpieczeństwo w tych strefach. Producenci i dostawcy elementów infrastruktury technicznej przed ich dostawą badają je we własnych ale też i w niezależnych, często akredytowanych, laboratoriach. Zakres badań reprezentatywnych odwzorowujących warunki rzeczywiste jest określony w normach przedmiotowych, traktowanych jako jeden z ważniejszych elementów zasad wiedzy technicznej, na którą powołuje się Prawo budowlane [5]. W rozdzielnicach elektrycznych niskiego napięcia (nn) do rozdziału energii elektrycznej od kilkunastu lat stosowane są rozłączniki bezpiecznikowe listwowe izolacyjne. Spośród wszystkich badań, którym poddawane są kablowe rozdzielnice szafowe niskiego napięcia ważną próbą dla oceny bezpieczeństwa osób postronnych i pracowników wykonujących pracę przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych, jest badanie w warunkach wyładowania łukowego, powstałego w wyniku zwarcia wewnętrznego [2]. Niemniej jednak ostatnio uwaga zamawiających i producentów rozdzielnic niskiego napięcia i ich wyposażenia została skupiona na kategorii palności tworzyw, z których wykonano rozłączniki bezpiecznikowe listwowe izolacyjne niskiego napięcia. Programy normatywne do określania palności tworzyw sztucznych stosowanych jako materiały elektroizolacyjne Najwcześniej stosowanym w Polsce programem normatywnym do badania własności cieplnych tworzyw sztucznych, [...]

ZAKUP JEDNORAZOWY I DOSTĘP DO WIRTUALNEJ CZYTELNI
PRENUMERATA PAPIEROWA

Metoda płatności: Płatności elektroniczne (karta kredytowa, przelew elektroniczny)
Dostęp do publikacji - jednorazowy (płatność elektroniczna) - tylko 6,00 zł (płacisz 45% mniej niż przy płatności SMS)	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 1h tylko 24.60 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 4h tylko 43.05 zł	DO KOSZYKA
Dostęp do Wirtualnej Czytelni - archiwalne e-zeszyty czasopisma - 12h tylko 73.80 zł	DO KOSZYKA
Metoda płatności: SMS Premium
Dostęp do publikacji - jednorazowy (płatność SMS'em) - 11,07 zł brutto (9,00 zł + VAT)	kup! (SMS)

Prenumerata

Szanowny Kliencie!
Zamów roczną prenumeratę w wersji PLUS a uzyskasz dostęp do archiwalnych publikacji tego czasopisma.
Nie zwlekaj - skorzystaj z tysięcy publikacji o najwyższym poziomie merytorycznym.

prenumerata papierowa roczna PLUS (z dostępem do archiwum e-publikacji) - tylko 516,00 zł
prenumerata papierowa roczna PLUS z 10% rabatem (umowa ciągła) - tylko 464,40 zł *)
prenumerata papierowa roczna - 426,00 zł
prenumerata papierowa półroczna - 213,00 zł
prenumerata papierowa kwartalna - 106,50 zł

okres prenumeraty:

*) Warunkiem uzyskania rabatu jest zawarcie umowy Prenumeraty Ciągłej (wzór formularza umowy do pobrania).
Po jego wydrukowaniu, wypełnieniu i podpisaniu prosimy o przesłanie umowy (w dwóch egzemplarzach) do Zakładu Kolportażu Wydawnictwa SIGMA-NOT.

Zaprenumeruj także inne czasopisma Wydawnictwa "Sigma-NOT" - przejdź na stronę fomularza zbiorczego »

Bibliografia

[1] Futyma K. 2016. Rozłączniki w całości wykonane z tworzyw o klasie palności V0 - nowy standard bezpieczeństwa czy może chwyt marketingowy? Gazetka 4, EFEN.
[2] Schwann M. 2017. Badanie prefabrykowanych kablowych rozdzielnic szafowych niskiego napięcia i ich wyposażenia w zakresie zagrożenia ogniowego. Wiadomości Elektrotechniczne 3: 3-12.
[3] Stanisz Ł., R. Bieda. 2009. Badanie palności tworzyw termoutwardzalnych. Elektrosystemy 10: 58-61.
[4] Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 kwietnia 2012 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. 2012.647).
[5] Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz.U.2013.1409 z pózn. zm.).
[6] PN-EN 61439-1:2011P Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe - Część 1: Postanowienia ogólne.
[7] PN-EN 61439-2:2011P Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe - Część 2: Rozdzielnice i sterownice do rozdziału energii elektrycznej.
[8] PN-EN 61439-5:2015-02P Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe - Część 5: Zestawy do dystrybucji mocy w sieciach publicznych.
[9] PN-EN 62208:2011P Puste obudowy do rozdzielnic i sterownic niskonapięciowych - Wymagania ogólne.
[10] PN-EN 60695-1-10:2017-05E Badanie zagrożenia ogniowego - Część 1-10: Wytyczne oceny zagrożenia ogniowego wyrobów elektrotechnicznych - Wytyczne ogólne.
[11] PN-EN 60695-1-11:2015-12E Badanie zagrożenia ogniowego - Część 1-10: Wytyczne oceny zagrożenia ogniowego wyrobów elektrotechnicznych - Ocena zagrożenia ogniowego.
[12] PN-EN 60695-2-10:2013-12E Badanie zagrożenia ogniowego - Część 2-10: Metody badań oparte na stosowaniu rozżarzonego/gorącego drutu - Urządzenie do badania rozżarzonym drutem i ogólny sposób wykonywania prób.
[13] PN-EN 60695-2-11:2015-02E Badanie zagrożenia ogniowego - Część 2-11: Metody badań oparte na stosowaniu rozżarzonego/gorącego drutu - Metoda badania rozżarzonym drutem palności wyrobów gotowych (GWEPT).
[14] PN-EN 60695-2-12:2011E+A1:2014-10E Badanie zagrożenia ogniowego – Część 2-12: Metody badań oparte na stosowaniu rozżarzonego/gorącego drutu – Metoda badania współczynnika palności materiałów rozżarzonym drutem (GWFI).
[15] PN-EN 60695-2-13:2011E+A1:2014-10E Badanie zagrożenia ogniowego – Część 2-13: Metody badań oparte na stosowaniu rozżarzonego/gorącego drutu – Metoda badania temperatury zapalenia materiałów rozżarzonym drutem (GWIT).
[16] PN-EN 60695-11-4:2012E Badanie zagrożenia ogniowego – Część 11-4: Płomienie probiercze – Płomień 50 W - Urządzenie i metody prób sprawdzających.
[17] PN-EN 60695-11-5:2017-08E Badanie zagrożenia ogniowego – Część 11-5: Płomienie probiercze – Metoda badania płomieniem igłowym – Urządzenie, układ do próby sprawdzającej i wytyczne.
[18] PN-EN 60695-11-10:2002P Badanie zagrożenia ogniowego – Część 11-10: Płomienie probiercze – Metody badania płomieniem probierczym 50 W przy poziomym i pionowym ustawieniu próbki (norma archiwalna).
[19] PN-EN 60695-11-10:2014-02E Badanie zagrożenia ogniowego – Część 11-10: Płomienie probiercze – Metody badania płomieniem probierczym 50 W przy poziomym i pionowym ustawieniu próbki.
[20] PN-EN 60947-1:2010P Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapięciowa – Część 1: Postanowienia ogólne.
[21] PN-EN 60947-1:2010P/A1:2011P Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapięciowa – Część 1: Postanowienia ogólne.
[22] PN-EN 60947-1:2010P/A2:2014-12P Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapięciowa – Część 1: Postanowienia ogólne.
[23] PN-EN 60947-3:2009P+A1:2012P Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapięciowa – Część 3: Rozłączniki, odłączniki, rozłączniki izolacyjne i zestawy łączników z bezpiecznikami topikowymi.
[24] PN-EN 60947-3:2009P/A2:2015-11P Aparatura rozdzielcza i sterownicza niskonapięciowa – Część 3: Rozłączniki, odłączniki, rozłączniki izolacyjne i zestawy łączników z bezpiecznikami topikowymi.
[25] IEC 60707:1999 Flammability of solid non-metallic materials when exposed to flame sources – List of test methods (norma archiwalna).
[26] PN-EN 60707:2002P Palność materiałów niemetalicznych stałych narażonych na działanie źródeł ognia – Wykaz metod badań (norma archiwalna).
[27] PN-E-05163:2002P Rozdzielnice i sterownice niskonapięciowe osłonięte. Wytyczne badania w warunkach wyładowania łukowego, powstałego w wyniku zwarcia wewnętrznego.
[28] PN-E-04414:1986P Materiały elektroizolacyjne stałe – Metody badania dla określenia palności w obecności źródła zapłonu (norma archiwalna).
[29] UL 94 Standard for Tests for Flammability of Plastic Materials for Parts in Devices and Appliances.
[30] http://www.fibox.pl/1163/Kategoriefikacja%20palno%C5%9Bci_POL1.html (data odczytu 13-12-2017).
[31] http://www.energa-operator.pl/centrum_informacji/standardy_techniczne. xml (data odczytu 13-12-2017).
[32] Materiały pomocnicze do ćwiczeń laboratoryjnych. Ćwiczenie nr 1A. Badanie właściwości cieplnych tworzyw sztucznych. http://www.pg.gda.pl/~kkrzyszt/cw1_ matpom.pdf (data odczytu 13-12-2017).
[33] https://www.youtube.com/watch?v=AhRl68OgLQ0 (data odczytu 13-12-2017).
[34] http://tech-quality.com/index.php/brand/17-products/fire-testing-product/35-fire -testing (data odczytu 13-12-2017).

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Analiza prawna i ekonomiczna efektywności eksploatacji mikroinstalacji fotowoltaicznej - DOI:10.15199/74.2018.8.2

Anna Zielińska Andrzej Bień

Technologie wytwarzania energii elektrycznej z energii słonecznej znane są od dziesięcioleci, swoich zwolenników i sceptyków miały od zawsze. Ważny jest jednak fakt, że w ostatnich latach zainteresowanie odnawialnymi źródłami energii, w tym fotowoltaiki wyraźnie wzrosło. Wpływ na to bezwzględnie mają: malejące ceny instalacji fotowoltaicznych, a rosnące ceny energii z sieci, zwiększenie efektywności konwersji energii słonecznej, uwarunkowania prawne oraz fakt, że Polski sektor energetyczny oparty jest głównie na węglu, co wiąże się z emisją szkodliwych gazów (głównie CO2) [7]. Rozwój technologii fotowoltaicznych jest więc ważny w wielu aspektach, jednak inwestorzy sektora gospodarstw prywatnych najbardziej skupiają się na ekonomicznych i finansowych wskaźnikach inwestycji. Upatrując w nich formę oszczędności w domowym budżecie. Proces przyłączania mikroinstalacji do sieci Jak podaje Urząd Regulacji Energetyki, największy przyrost mocy zainstalowanej z instalacji wykorzystujących promieniowanie słoneczne, w porównaniu z latami ubiegłymi odnotowano w 2015 r., w porównaniu z 2014 r. zanotowano ponad siedmiokrotny przyrost liczby instalacji fotowoltaicznych. Z najnowszych danych URE (tab.) na koniec I kwartału 2018 r., moc zainstalowana w elektrowniach słonecznych wynosiła ok. 110,56 MW. Tak szybki rozwój fotowoltaiki nastąpił dzięki rozporządzeniom prawnym, które to zgodnie z Ustawą z 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii [10], miały wprowadzić taryfy gwarantowane dla właścicieli najmniejszych systemów oraz ułatwienia prawne związane z przyłączeniem instalacji do sieci elektroenergetycznej. Zgodnie z Prawem budowlanym pozwolenie na budowę oraz zgłoszenie nie jest wymagane w przypadku wykonywania robót budowlanych polegających na instalowaniu urządzeń na obiektach budowlanych. Prawo energetyczne informuje również, że mikroinstalacje przyłącza się do sieci elektroenergetycznej jedynie na podstawie zgłoszenia, co więce więcej »

Gabriel Sokolnicki - 140. rocznicę urodzin

Jerzy Hickiewicz Piotr Rataj Przemysław Sadłowski

Gabriel Michał Romuald Sokolnicki urodził się 7 lutego 1877 r. w Kaszewach Kościelnych w powiecie kutnowskim (wówczas Królestwo Polskie). W ubiegłym 2017 r. minęła jego 140. rocznica urodzin. Jego ojcem był ziemianin Zenon Sokolnicki, a matką Natalia ze Stępowskich. Był starszym bratem historyka i dyplomaty Michała (1880-1967). Rodzina Sokolnickich kultywowała wielkie tradycje patriotyczne.Bratem pradziadka Gabriela był Michał Sokolnicki (1760-1816), inżynier wojskowy, generał Księstwa Warszawskiego. Gabriel Sokolnicki ożenił się w 1904 r. z Marią Stattler (1881-1969), z którą miał troje dzieci: Zofię, Annę i Stefana. Młody Gabriel naukę podstawową odebrał w domu. W 1888 r. wstąpił do Wyższej Szkoły Rzemieślniczej w Łodzi, działającej na prawach szkoły realnej, którą ukończył w roku 1894. Studia wyższe odbył w latach 1895-1900 na Politechnice w Darmstadcie (Großherzogliche Technische Hochschule zu Darmstadt) na Wydziale Elektrotechnicznym. Od 15 sierpnia do 15 października 1896 r. odbył praktykę w fabryce Lilpop, Rau&Loewenstein w Warszawie. W trakcie studiów rozpoczął działalność w Związku Młodzieży Polskiej ZET i był organizatorem ZET-u w Darmstadcie. W 1899 r. wziął udział w zjeździe Zjednoczenia Towarzystw Młodzieży Polskiej Zagranicą w Zurychu. Był wówczas sympatykiem Narodowej Demokracji. W 1900 r. zdobył dyplom inżyniera elektryka na podstawie pracy "Ueber die Methoden zur Untersuchung von Wechselstromtransformatoren und Wechselstrommotoren" ("O metodzie badania transformatorów i motorów prądu zmiennego"). Praca w Warszawie, przenosiny do Lwowa, asystentura Po powrocie ze studiów zamieszkał na krótko w Warszawie, gdzie kontynuował swoją działalność w ZET, w 1901 r. został także członkiem Ligi Narodowej. W Warszawie (w latach 1900-1901) był zatrudniony jako inżynier w biurze konsultacyjnym. W maju 1901 r. wygłosił na posiedzeniu Sekcji Technicznej Warszawskiego Oddziału Towarzystwa Popierania Przemysłu i Handlu odczy więcej »

Geoelektromagnetyzm skał - DOI:10.15199/74.2018.8.3

Stefan Gierlotka

Magnetyzm znany był ludziom od dawna. Zwrócili oni uwagę na dziwne kamienie przyciągające żelazo. Były to, jak się później okazało, rudy magnetytu. Przed czterema czy pięcioma tysiącami lat w Chinach dzięki magnetytowi sporządzono pierwszy kompas. W Europie prymitywnymi kompasami zaczęli posługiwać się Wenecjanie w XII w. W niespełna sto lat później żeglarze zwrócili uwagę na fakt, że namagnesowana igła nie wskazuje dokładnie kierunku północnego bieguna geograficznego. W 1492 r. Columbus podczas swej podróży przez Ocean Atlantycki stwierdził, że odchylenia te są niejednakowe dla różnych punktów globu ziemskiego. Wielu żeglarzy w miarę posuwania się na północ obserwowało coraz większą różnicę między wskazaniami igły kompasu a kierunkiem bieguna północnego. Pole geomagnetyczne Ziemi Jeśli igłę magnetyczną zawiesić na osi poziomej, ustawi się ona pod pewnym kątem do horyzontu, zwanym inklinacją. Im dalej będziemy się przesuwać na północ, tym inklinacja będzie większa. Miejsce, w którym igła ustawi się prostopadle do powierzchni ziemi, nazwano biegunem magnetycznym. Pole magnetyczne Ziemi wytwarzane jest przez prąd wirowy płynący w jej płynnym jądrze. Teoria ta, oparta na dynamie magnetohydrodynamicznym, działa na zasadzie prądnicy przekształcającej energię kinetyczną ruchomych części w pole magnetyczne i elektryczne. W prądnicy ruchomymi częściami są wirujące zwoje drutu, zaś w przypadku planety jest to przewodzący, płynny ośrodek. Taką funkcję w jądrze ziemi spełniają przestrzenie roztopionego żelaza. Struktura wewnętrzna Ziemi składa się z trzech elementów: skorupy, płaszcza i jądra. Skorupa jest cienką twardą powłoką zewnętrzną, na której żyjemy. Grubość skorupy ziemskiej sięga do głębokości 10 km pod oceanami i ok. 30 km pod kontynentami. Pod skorupą znajduje się płaszcz Ziemi o grubości ok. 2900 km. Skały płaszcza różnią się od skał skorupy większą gęstością. Pod wpływem znacznych ciśnień minerały zmieniają swą strukturę więcej »

Hybrydowy elektryczny samolot Zunum Aero zrewolucjonizował podróże regionalne

Knapp M., Said W.: Zunum Aero’s Hybrid Electric Airplane Aims To Rejuvenate Regional Travel. The startup is building short-haul aircraft for Boeing and JetBlue that combine gas turbines. IEEE Specrtum 2018 May. Opracował - Witold Bobrowski. Hybrydowy elektryczny samolot Zunum Aero ma zrewolucjonizować podróże regionalne. Produkowane są krótkofalowe samoloty dla Boeinga i JetBlue, które wykorzystują zarówno turbiny gazowe i akumulatory. Transport lotniczy jest na dość wysokim poziomie. Jednak paradoksalnie - łatwiej latać przez pół świata niż podróżować do pobliskiego miasta. W rezultacie wielu ludzi unika podróży lotniczych na krótkie dystanse. Rozważmy proces - z początkowego punktu najpierw musimy podróżować samochodem lub koleją do często odległego lotniska w metropolii. Następnie czeka się w kolejce, aby przejść przez bramki zabezpieczające, wszystko to zabiera dużo czasu. Później powtarza się większość czynności, ale w odwrotnym kierunku. W ten sposób spędza się ok. 70% czasu podróży na lądzie. Nic dziwnego, że w Stanach Zjednoczonych zaledwie 10% lotów w obie strony odbywa się na trasie pomiędzy 800 a 1600 kilometrów (500 do 1000 mil), natomiast mniej niż 0,5% podróży na trasie poniżej 800 km odbywa się drogą powietrzną. Wyeliminowanie opóźnień i niedogodności byłoby łatwiejsze, gdyby krótkie podróże lotnicze były tańsze niż transport lądowy. Nie wynika to jednak w dużej mierze z faktu, że starty i lądowania samolotów z małymi silnikami odrzutowymi spalają dużo kosztownego paliwa. Natomiast jazda na długich dystansach, zwłaszcza w przypadku pojazdów z większymi silnikami, również sprawia, że zużycie jest bardzo duże. Te korzyści skali i zasięgu sprawiły, że nawet regionalni operatorzy oferują dłuższe loty większymi samolotami. Dzisiaj regionalne samoloty mają średnio 80 miejsc, przy 20 miejscach na początku lat 80. XX w. W tamtych czasach operatorzy linii lotniczych w Stanach Zjednoczonych w wi więcej »

I Ogólnopolska Konferencja Energetyków "Energo Rodeo"

Andrzej Kubowicz

Organizatorzy: firmy Belos-PLP i ZIAD Bielsko- Biała, przy wsparciu Polskiego Komitetu Bezpieczeństwa w Elektryce SEP, zorganizowały w Bielsku-Białej w dniach 6-8 czerwca I Ogólnopolską Konferencję Energetyków "Energo Rodeo". Ta cykliczna w zamierzeniu organizatorów impreza ma za zadanie zachęcać do bezpiecznych, nowoczesnych, efektywnych sprawnościowo zachowań na inwestorskim rynku energetycznym w Polsce przez integrację środowiska. Podczas części teoretycznej, która odbyła się 6 czerwca uczestnicy wysłuchali wykładów autorytetów branży energetycznej, poruszających tematy związane z: potencjalnym kierunkiem rozwoju inwestycji, przygotowania pro więcej »

Konferencje naukowo-techniczne Oddziału Poznańskiego SEP podczas targów EXPOPOWER 2018

Ryszard Niewiedział

Oddział Poznański Stowarzyszenia Elektryków Polskich im. prof. Józefa Węglarza był tradycyjnie głównym organizatorem dwóch konferencji naukowo-technicznych podczas Międzynarodowych Targów Energetyki EXPOPOWER 2018 w Poznaniu: "Technika świetlna 2018" (24 kwietnia 2018 r.), "Stacje elektroenergetyczne 2018" (25 kwietnia 2018 r.). Obie konferencje odbywały się pod patronatem medialnym Wiadomości Elektrotechnicznych, SPEKTRUM - Biuletynu Organizacyjnego i Naukowo-Technicznego SEP oraz INPE - Miesięcznika Stowarzyszenia Elektryków Polskich.Technika świetlna 2018 W dniu 24 kwietnia 2018 r. odbyła się IX Konferencja Naukowo- Techniczna z cyklu "Bezpieczeństwo i energooszczędność w oświetleniu" Technika świetlna 2018 pod patronatem Polskiego Komitetu Oświetleniowego SEP oraz Związku Producentów Sprzętu Oświetleniowego POL-Lighting. Głównym organizatorem był Oddział Poznański Stowarzyszenia Elektryków Polskich, natomiast współorganizatorami konferencji byli Wydział Elektryczny Politechniki Poznańskiej, Wielkopolska Okręgowa Izba Inżynierów Budownictwa i Międzynarodowe Targi Poznańskie. Radzie Programowej IX Konferencji przewodniczył dr hab. inż. Krzysztof Wandachowicz z Politechniki Poznańskiej. Ponadto w skład Rady Programow więcej »

Nośność połączeń zakładkowych w energetycznych stalowych słupach kratowych w świetle najnowszych badań - DOI:10.15199/74.2018.8.1

Sławomir Labocha Piotr Tomczyk

Jako konstrukcje wsporcze napowietrznych linii elektroenergetycznych stosowane są słupy o różnej konstrukcji, schematach i budowie, a także różnych rozwiązaniach materiałowych. W praktyce można spotkać się ze słupami: drewnianymi, betonowymi, stalowymi oraz kompozytowymi. W przypadku konstrukcji wsporczych napowietrznych linii elektroenergetycznych średniego i wysokiego napięcia dominują słupy stalowe. Wśród nich najliczniejszą grupę stanowią słupy kratowe (rys. 1), zbudowane z pojedynczych elementów składowych, z reguły kątowników walcowanych na gorąco. Cechą znamienną tego typu konstrukcji jest bardzo duża liczba połączeń na śruby. Z uwagi na stosowane przekroje poprzeczne elementów połączenia szczególnie przy elementach wykratowania, z reguły są kształtowane jako mimośrodowe, łączone jednym ramieniem kątownika (rys. 2). Na rys. 2 pokazano również połączenia śrubowe prętów głównych słupa, tzw. krawężników, które łączone są oboma ramionami. W niniejszym artykule dokonano przeglądu wymogów normowych i omówiono wyniki badań laboratoryjnych połączeń kątowników jednym ramieniem. Prace badawcze prowadzone były w ramach realizacji zadań do projektu nr RPMA.01.02.00-14-5672/16 "Innowacyjne słupy linii elektroenergetycznych 110 kV". Normowe wymagania dla połączeń śrubowych słupów energetycznych W projektowaniu połączeń na śruby rozróżnia się: połączenia zakładkowe, przenoszące obciążenia prostopadle do trzpieni łączników oraz doczołowe, w których łączniki są obciążone równolegle do trzpieni. Oba typy połączeń mogą być wykonywane jako niesprężone lub sprężone. Schematy przekazywania sił dla obu odmian połączeń zakładkowych pokazano na rys. 3. W połączeniach elementów konstrukcji kratowych słupów elektroenergetycznych zasadniczo stosuje się połączenia niesprężane (rys. 3a). W tego typu połączeniach łączniki przenoszą obciążenia przez ścinanie i docisk do ścianki otworu. W przypadku połączeń ciernych obciążenia przenoszone są wskutek więcej »

Współpraca między prosumentem i operatorem systemu dytrybucyjnego - optymalizacja przepływu energii - DOI:10.15199/74.2018.8.5

Adam Gubański Dominika Kaczorowska

Bezpośrednim skutkiem polityki energetycznej Polski będzie znaczny wzrost liczby rozproszonych źródeł energii w systemie elektroenergetycznym. Szacuje się, że do 2030 r. produkcja energii w instalacjach fotowoltaicznych osiągnie wartość 25 GWh/rok. Biorąc pod uwagę stochastyczny charakter zmian mocy źródeł odnawialnych, takich jak generatory fotowoltaiczne, pojawia się kwestia bilansowania mocy w systemie elektroenergetycznym. Zastosowanie zasobników energii o odpowiednio dobranych parametrach i sposobach sterowania może skutecznie rozwiązywać ten problem już na poziomie mikrosieci. Mikrosieć w nowoczesnym systemie elektroenergetycznym ma stanowić autonomiczną, inteligentną jednostkę. Należy zatem opracować efektywne i bezpieczne systemy sterowania przepływem energii. Obecnie trwają intensywne badania w tym kierunku, o czym świadczą liczne publikacje naukowe [1-3, 5] i raporty organizacji działających w obszarze energii odnawialnej oraz integracji systemów [4]. W artykule przedstawiono koncepcję sterowania zasobnikiem energii elektrycznej, której celem jest efektywne wykorzystanie zasobów mikrosieci. Mikrosieć Mikrosieć niskiego napięcia jest autonomicznym systemem energetycznym niskiego napięcia, w którym pracują generatory, zasobniki oraz odbiorniki energii elektrycznej. Urządzenia te są wyposażone w sterowniki. Najczęściej są to przekształtniki energoelektroniczne pozwalające na sterowanie przepływem energii. Sieci takie mogą pracować synchronicznie z ogólnodostępną siecią rozdzielczą lub jako niezależne wyspy. Odpowiednia strategia magazynowania energii w zasobnikach pozwala w pełni wykorzystać energię produkowaną przez odnawialne źródła energii. Ze względu na sposób sterowania rozróżnia się mikrosieci wyposażone w sterownik centralny lub mikrosieci wykorzystujące sterowanie rozproszone. W przypadku sterowania rozproszonego dąży się do zapewnienia maksymalnej autonomii działania mikroźródeł oraz zasobników. Na rys. 1 pr więcej »

WYDAWNICTWA

Już wkrótce ukaże się.Stabilność systemu elektroenergetycznego Jan Machowski, Zbigniew Lubośny: Stabilność systemu elektroenergetycznego. Wydawnictwo PWN, Warszawa 2018.Autorzy postarali się w przystępny sposób wyjaśnić zjawiska zachodzące w systemie elektroenergetycznym pod wpływem zakłóceń oraz przedstawili opis modeli i metod badania stabilności systemu w praktyce. Książka adresowana jest do studentów, doktorantów uczelni technicznych na kierunkach elektrotechnika i energetyka, słuchaczy studiów podyplomowych, operatorów sieci przesyłowych, projektantów i planistów sieci przesyłowych oraz specjalistów interesujących się pracą systemu elektroenergetycznego. Autorzy w poszczególnych rozdziałach książki prezentują następujące zagadn więcej »

XXXVIII Walny Zjazd Delegatów SEP w Poznaniu "Elektryka, Edukacja, Przemysł"

Krzysztof Woliński

W dniach od 21 do 24 czerwca 2018 r. w Poznaniu obradował Walny Zjazd Delegatów Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Obrady odbyły się na terenie Międzynarodowych Targów Poznańskich. Poznań po raz piąty gościł polskich elektryków na Walnym Zjeździe. Partnerem Strategicznym XXXVIII Walnego Zjazdu Delegatów SEP była ENEA SA. WZD jest najważniejszym wydarzeniem w życiu Stowarzyszenia i odbywa się cyklicznie co cztery lata. Podstawowym celem Zjazdu jest podsumowanie działalności SEP w mijającej kadencji, wybór nowych władz i organów Stowarzyszenia oraz nakreślenie kierunków działania na kolejne kadencje. W Zjeździe wzięło udział 210 delegatów, 20 członków honorowych oraz 4 członków wspierających.W przeddzień Zjazdu uczestnicy złożyli kwiaty pod pomnikiem Poległych Elektryków i Energetyków, znajdującym się przed siedzibą ENEA Operator. Wieczorem w Katedrze Poznańskiej na Ostrowie Tumskim w intencji elektryków została odprawiona msza św. przez abp Stanisława Gądeckiego, metropolitę poznańskiego, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. Dzień zakończył się spotkaniem ustępujących władz statutowych i prezesów Oddziałów SEP oraz kolacją dla delegatów WZD w salach Hotelu IKAR. Pierwszy dzień Zjazdu otworzył ustępujący prezes SEP - dr inż. Piotr Szymczak. Wprowadzony został uroczyście sztandar SEP i odegrano hymn państwowy. Obrady Zjazdu prowadził kol. Sławomir Cieślik (O. Bydgoski). W prezydium Zjazdu zasiedli kol.kol.: Aleksandra Rakowska (O. Poznański), Stefan Mazurkiewicz (O. Szczeciński), Zuzanna Szumichora (O. Gdański), Jan Pytlarz (O. Wrocławski). Uczestnicy Zjazdu uczcili chwilą ciszy zmarłych członków SEP. Podczas obrad Zjazdu pracował więcej »

WIADOMOŚCI ELEKTROTECHNICZNE

Badanie palności tworzyw sztucznych stosowanych w aparatach elektrycznych na przykładzie rozłączników bezpiecznikowych listwowych izolacyjnych niskiego napięcia (ang. Flammability testing of plastics used in electrical apparatus on the example of low voltage switches-disconnectors-fuses)

Prenumerata

INNE PUBLIKACJE W TYM ZESZYCIE

Badanie palności tworzyw sztucznych stosowanych w aparatach elektrycznych na przykładzie rozłączników bezpiecznikowych listwowych izolacyjnych niskiego napięcia
(ang. Flammability testing of plastics used in electrical apparatus on the example of low voltage switches-disconnectors-fuses)