Przedstawiono wyniki badań aktywności katalizatora manganowego Mn02 w reakcji odwodornienia 1,1,2,2-tetrachloroetanu. Jako czynniki utleniające stosowano S 0 2 i I2. Stwierdzono zmniejszenie aktywności katalizatora manganowego spowodowane tworzeniem się siarczanu manganowego. Zdezaktywowany kontakt manganowy nie regenerował się pod wpływem S 0 2 i 0 2. Obecność jodu w strefie reakcyjnej nie powodowała istotnych zmian przebiegu reakcji utleniającego odwodornienia tetrachloroetanu. Katalizatorami procesu utleniającego odwodornienia związków chemicznych są najczęściej tlenki metali. Reakcja z ich udziałem przebiega według mechanizmu utleniająco-redukującego Marsa i Van Krevelena1): К—O + R—►produkty reakcji + K, (7) K + 0 2- ^ K - 0 , (2) gdzie: К—O - utleniona postać katalizatora, К - zredukowana postać katalizatora. Czynnikami utleniającymi mogą być - obok tlenu - chlorowce, siarka i związki siarki. W wypadku stosowania S 0 2 jako czynnika utleniającego jednym z produktów procesu jest siarkowodór, który z dwutlenkiem siarki obecnym w strefie reakcyjnej wytwarza siarkę: S02 + 2H2S— >2H20 + 3S. (3) Powstająca siarka odgrywa rolę czynnika utleniającego. Opróc więcej »

Przedstawiono wymagania w zakresie bezpieczeństwa produkcji pestycydów, ich transportowania i magazynowania w Polsce. Omówiono stosowanie przepisów w praktyce przemysłowej. Wytwarzanie pestycydów i ich form użytkowych stwarza wiele zagrożeń dla ludzi i środowiska. Mogą to być typowe zagrożenia występujące w,procesach technologicznych lekkiej syntezy organicznej, takich jak: reakcje przebiegające z dużą szybkością, grożące wybuchem w razie utraty kontroli nad nimi, reakcje zachodzące pod zwiększonym ciśnieniem lub niektóre operacje prowadzone pod zmniejszonym ciśnieniem, reakcje z udziałem substratów lub produktów podatnych na wybuchowy rozkład. Zarówno w procesach syntezy pestycydów, jak i ich formulacji występują zagrożenia pożarem i wybuchem. Przyczyną pożaru może być zapłon łatwo palnych rozpuszczalników (przede wszystkim ich par) spowodowany kontaktem ze źródłem zapłonu, np. otwartym płomieniem, iskrą mechaniczną lub z wyładowania elektrostatycznego, a także silnie nagrzaną powierzchnią. Wybuchy substancji palnych (ciekłych lub w postaci pyłu) mogą następować wówczas, gdy pary rozpuszczalnika lub pył utworzą z powietrzem mieszaninę, w której stężenie składnika palnego będzie się znajdowało w przedziale pomiędzy dolną i górną granicą wybuchowości. Warunkiem zaistnienia wybuchu jest kontakt ze źródłem zapłonu o odpowiedniej energii. Ostatnią grupą zagrożeń towarzyszących produkcji pestycydów, ich transportowaniu oraz stosowaniu są zagrożenia toksyczne. Można je podzielić na dwa rodzaje: - zagrożenia wywołane przez toksyczne substraty i półprodukty nie występujące w produkcie; - zagrożenia stwarzane przez toksyczny produkt w postaci substancji aktywnej i, zwykle w mniejszym stopniu, przez jego formę użytkową. Zróżnicowanie zagrożeń wymaga od producentów i użytkowników podejmowania wielu przedsięwzięć minimalizujących ich efekty. W większości krajów, także w Polsce, stosowanie środków prewencyjnych wynika z przepisów więcej »

Przedstawiono historię Zakładu Doświadczalnego Silikonów IChP w Nowej Sarzynie. Omówiono główne zadania Zakładu, kierunki jego działalności oraz ważniejsze osiągnięcia. Zakład Doświadczalny Silikonów (ZDS) w Nowej Sarzynie, który w 1987 r. obchodził dwudziestolecie działalności, jest terenową jednostką doświadczalno-wdrożeniową Instytutu Chemii Przemysłowej (IChP) w Warszawie. Zajmuje 2,4 ha powierzchni wydzierżawionej od Zakładów Chemicznych "Organika-Sarzyna" . Zakład w Nowej Sarzynie jest dla Instytutu swego rodzaju poligonem służącym do sprawdzania w skali półtechnicznej opracowanych technologii, przede wszystkim dotyczących polimerów krzemoorganicznych zwanych silikonami. Historia Zakładu W Polsce pierwsze badania nad syntezą silikonów podjęto w 1953 r. w Instytucie Tworzyw Sztucznych (ITS) w Warszawie. Niestrudzonymi pionierami tych prac byli m.in. Paweł Rościszewski, Lech Zakrzewski, Jerzy Fejgin, Maria Tomaszewicz. Dzięki również ich wysiłkom w 1961 r. w Zakładach Chemicznych w Nowej Sarzynie uruchomiono pierwszą instalację do produkcji monomerów silikonowych w skali ćwierćtechnicznej. Powstał wówczas Oddział Silikonów organizacyjnie podporządkowany kierownikowi Zakładowego Laboratorium Badawczego. W ramach prac badawczych w skali ćwierć- i półtechnicznej prowadzono próby otrzymywania monomerów metylo- i fenylosilikonowych w bezpośredniej reakcji krzemu z chlorkiem metylu i chlorobenzenem. Technologie zostały przekaz więcej »

Przedstawiono właściwości i sposób otrzymywania włóknistego wodorotlenku glinowego. Wskazano na szereg możliwych zastosowań tego produktu. Wodorotlenki glinowe w formie zoli i żeli mają szerokie zastosowanie w przemyśle. Zazwyczaj stanowią one bezpostaciowe lub drobnokrystaliczne cząstki o kształcie sferoidów lub płytek. Gdy wielkość cząstek nie przekracza 100 nm, wówczas tworzą się roztwory koloidalne. Roztwory takie tworzą również włókniste wodorotlenki glinowe, których cząstki mają średnicę ok. 50 nm i długość kilkuset, a nawet kilku tysięcy nm. Taki kształt cząstek powoduje, że włókniste wodorotlenki glinowe wykazują wiele interesujących właściwości. N Rys. 1. Włóknisty wodorotlenek glinowy o cząstkach izolowanych Włóknisty wodorotlenek glinowy otrzymuje się przez ogrzewanie - w temp. 120-?-240oC i pod zwiększonym ciśnieniem - roztworów zasadowych soli glinu lub częściowo odwodnionych wodorotlenków glinowych w obecności kwasów1 W warunkach hydrotermalnych, w wyniku polimeryzacji, z zasadowych soli glinu powstają włókna o strukturze bemitu. W zależności od rodzaju surowców i parametrów syntezy otrzymuje się p więcej »

Opracowano sposób kondycjonowania saletry amonowej nawozowej umożliwiający uzyskanie granulatu zachowującego sypkość w okresie od wyprodukowania do zastosowania. W 1967 r. uruchomiono w Zakładach Azotowych "Puławy" wytwórnię nawozowej saletry amonowej na licencji firmy Kaltenbach. Otrzymany w tej wytwórni produkt nie spełniał wymagań dotyczących jakości. Granule saletry amonowej rozsypywały się na skutek małej wytrzymałości mechanicznej, co powodowało powstawanie dużej ilości podziarna. Podczas magazynowania następowało szybkie zbrylenie produktu, co utrudniało jego dystrybucję i stosowanie. Prawie połowa saletry wyprodukowanej od marca 1969 r. do lutego 1970 r. nie odpowiadała wymaganiom norm krajowych, nie był więc możliwy jej eksport. Z tego powodu w ZA "Puławy" i Instytucie Nawozów Sztucznych podjęto prace, które miały na celu polepszenie wytrzymałości i sypkości tego wyrobu. W latach 1970-:-1973, w wyniku wielu prób prowadzonych w INS w skali laboratoryjnej i w instalacji przemysłowej w ZA "Puławy", dobrano dodatki do stopu saletry polepszające jego jakość. Ustalono ich ilość oraz sposób wprowadzania. Zastosowanie tych dodatków oraz dobranie odpowiednich parametrów określających sposób chłodzenia saletry w oziębiarkach umożliwiło uzyskanie wysokiej wytrzymałości mechanicznej produktu, zachowanie trwałości granul podczas magazynowania w ciągu roku oraz spełnienie wymagań normy. Zabiegi te nie wyeliminowały jednak całkowicie zbrylania saletry amonowej w czasie magazynowania. Zbrylanie jest procesem bardzo złożonym, nad którym prowadzi się wiele badań zarówno w celu poznania jego mechanizmu, jak i w celu znalezienia metod zapobiegawczych. Czynniki zewnętrzne wpływające na zbrylanie są znane, lecz trudne do wyeliminowania. Nie można również dokładnie przewidzieć, które z nich będą miały decydujący wpływ na saletrę podczas jej przechowywania, co utrudnia ustalenie skutecznych metod zapobiegania zbrylaniu. Mechanizm zbrylania więcej »

Jesienne Targi Lipskie’88 4 ч-10 września 1988 r. odbyły się doroczne Międzynarodowe Targi Lipskie. 6 tys. wystawców eksponowało swoje wyroby podzielone na 21 branż. Branżę chemiczną prezentowało 21 państw i Berlin Zachodni. Wśród wystawców były obecne przedstawicielstwa handlu zagranicznego krajów RWPG, Jugosławii oraz światowej sławy koncerny krajów zachodnioeuropejskich i innych kontynentów. Prezentowano towary w 600 grupach z chemii organicznej i nieorganicznej, środki pomocnicze, półprodukty, agrochemikalia, włókna sztuczne i inne. Oferowano również licencje oraz doradztwo techniczne. W ramach programu nakowo-technicznego w czasie Targów odbyły się: Międzynarodowe kolokwium pt. Pomiary i ocena jakości w przemyśle chemicznym, Międzynarodowe sympozjum na temat ultradźwiękowego badania materiałów oraz około 100 wykładów, których autorami byli wystawcy z Anglii, Austrii, Belgii, RFN, Szwajcarii, Szwecji, Związku Radzieckiego i Berlina Zachodniego. NRD 2800 kombinatów i przedsiębiorstw importowo- eksportowych gospodarzy prezentowało towary z różnych branż. Znaczny udział wśród ofert miały produkty chemiczne, które NRD eksportuje do ponad 100 krajów. W bogatym zestawie towarów eksportowych znajdują się surowce, chemikalia nieorganiczne i organiczne, oleje mineralne, produkty z przeróbki smoły węglowej, woski, nawozy sztuczne, środki ochrony roślin, tworzywa sztuczne, lakiery, kosmetyki, wyroby z zakresu chemii gospodarczej, produkty fotochemiczne. Eksport NRD obejmuje nie tylko towary, ale również licencje oraz aparaturę i instalacje chemiczne. VEB Petrolchemisches Kombinat Schwedt (PCK) oferował klientom ponad 450 wyrobów, m.in. bezołowiowe paliwa, czyste aromaty, olefiny, surowce do produkcji włókien sztucznych, parafiny, woski, chemikalia laboratoryjne, środki smarujące, środki z tzw. kosmetyki samochodowej, świece, wyroby z zakresu chemii gospodarczej, środki do konserwacji skóry. Po podjęciu p więcej »

Na podstawie literatury, zwłaszcza patentowej, z lat 1982 h- 1986 oceniono kierunki rozwoju nowej klasy pyretroidów zawierających wiązania eterowe lub tioeterowe zamiast grup estrowych. Wiele naturalnych pyretryn oraz syntetycznych pyretroidów wykazuje dużą toksyczność w stosunku do muchy domowej i innych gatunków szkodliwych owadów1 ^ 3). W poprzednich przeglądach4,5) w charakterystyce insektycydów pyretroidowych podkreślono, że preparaty te mają w porównaniu z insektycydami karbaminianowymi i fosforoorganicznymi wiele zalet, takich jak: znaczna aktywność biologiczna, duża fotostabilność i mała toksyczność w stosunku do ssaków. Znane i stosowane w praktyce syntetyczne pyretroidy mają strukturę estrów1,2) (permetryna, cypermetryna, dekametryna, fenwalerat), a nieustanny rozwój tych związków sprowadza się przede wszystkim do strukturalnego modyfikowania ich części kwasowych i alkoholowych4,5). Na początku lat osiemdziesiątych wykazano, że wprowadzenie do cząsteczki pyretroidu funkcji alkoksymowej: ^N /C K Cw miejsce grupy estrowej daje w niektórych wypadkach również wysoce aktywne substancje6^ 8), пр. I. W ostatnich latach ważnym odkryciem było stwierdzenie bardzo dużej aktywności owadobójczej szeregu związków typu pyretroidów, w których tradycyjną grupę estrową zastąpiono typowym wiązaniem eterowym C—O—C 9^ 11}. Handlowego znaczenia nabrał preparat MTI-500(II), znany pod nazwą Trebon, opracowany przez japońską firmę Mitsui Toatsu c 2H5o CH3 -C-C H2- 0 CH3 ( I I ) ( I ) Trebon odznacza się wyjątkowo dużą skutecznością w zwalczaniu wielu szkodliwych owadów z rzędu Lepidoptera, Hemiptera, Diptera, Coleoptera i Orthoptera, w tym także gatunków odpornych na inne rodzaje insektycydów. Jednocześnie charakteryzuje się małą toksycznością w stosunku do ryb, ssaków i roślin. Badania prowadzone w duńskiej firmie Cheminova wykazały, że jeszcze korzystniejsze właściwości biologiczne mają niektóre pochodne py więcej »

Wyznaczono rozpuszczalność kwasu askorbinowego i gęstość jego roztworów nasyconych w zakresie temp. 308 4- 353 К i stężenia etanolu 0 ч- 40% mas. Stwierdzono, że wodno-etanolowe roztwory kwasu askorbinowego są skłonne do tworzenia trwałych roztworów przesyconych o dużych wartościach maksymalnych przechłodzeń - od 14,5 К do 39 К w zależności od składów roztworów i szybkości ich chłodzenia. być wykorzystane do sterowania procesu w warunkach przemysłowych. Stężenie kwasu askorbinowego w badanym układzie zmieniano w zakresie 30 ч-50% mas., a stężenie etanolu od 0 do 40% mas. Roztwory sporządzano - bezpośrednio przed wprowadzeniem ich do krystalizatora - z krystalicznej witaminy С zawierającej 99,37% mas. kwasu L( + )-askorbinowego (produkt KZF "Polfa" w Krakowie), 96-proc. etanolu cz. (produkt POCh w Gliwicach) i wody podwójnie destylowanej. Otrzymywana w warunkach przemysłowych tzw. techniczna witamina С zawiera 96 4- 98% mas. kwasu L( + )-askorbinowego. Oczyszcza się ją najczęściej przez wielostopniową krystalizację z wody1*. Ostatnio próbuje się stosować inne sposoby krystalizacji w celu uproszczenia całego procesu, zwiększenia jego wydajności i polepszenia jakości produktów odbieranych z kolejnych stopni omawianej operacji. Na podstawie nielicznych i wycinkowych informacji z literatury2 ^7) należy wnioskować, że takie rezultaty można uzyskać po rozpuszczeniu technicznej witaminy С w mieszaninie wody z jednym z alkoholi alifatycznych, wstępnym oczyszczeniu powstałego roztworu za pomocą węgla aktywnego i przeprowadzeniu kontrolowanej krystalizacji kwasu askorbinowego z tego roztworu. Ze względów praktycznych mogą być brane pod uwagę trzy alkohole: metanol, etanol i izopropanol. Otrzymywanie z tych układów, z zadowalającą wydajnością, krystalicznej witaminy С o pożądanej czystości chemicznej8) wymaga poznania fizykochemicznych podstaw procesu jej krystalizacji. Dostępne w liter więcej »

Przedstawiono wyniki badań aktywności katalitycznej zeolitu NaX z lepiszczem w redukcji SÓ2 siarkowodorem w temp. 293-=-713 K. Określono wpływ siarki elementarnej oraz stężenia H2S w substratach na przebieg reakcji Clausa. Ustalono optymalne warunki prowadzenia reakcji z udziałem zeolitu NaX. Usuwanie dwutlenku siarki z przemysłowych gazów odlotowych stwarza wiele trudności, głównie z powodu ogromnych ilości gazów emitowanych z dużą szybkością, a także małej w nich zawartości S 0 2 ( 1 1 1 9 g/m3, czyli 0,38-^0,66% obj.)1}. W artykule przeglądowym2) wskazano na korzyści wynikające z zastosowania zeolitów do usuwania lotnych związków siarki z przemysłowych gazów odlotowych. W pracach3 ^6) omówiono wyniki badań nad utlenianiem siarkowodoru tlenem cząsteczkowym na zeolitach typu fojazytu, określono także optymalne warunki prowadzenia reakcji w skali laboratoryjnej. W procesach przemysłowych często się stosuje katalizatory zawierające lepiszcze. Dodatek środka wiążącego umożliwia dowolne formowanie ziaren kontaktu i wytwarzanie dodatkowego systemu makroporów ułatwiającego transport masy 7), a także powoduje zwiększenie mechanicznej wytrzymałości kontaktu. Poza tym kationy zawarte w lepiszczu mogą brać udział w reakcji i modyfikować aktywność oraz selektywność kontaktu. Z tego powodu do badań wybrano zeolit NaX z lepiszczem. W niniejszej pracy przedstawiono rezultaty prac nad reakcją Clausa (H2S z S 0 2) przebiegającą z udziałem NaX w temp. 293 ч- 713 К. Część doświadczalna Redukcję dwutlenku siarki siarkowodorem prowadzono na zeolicie NaX z lepiszczem (Linde Lot No 1365002) w aparaturze przepływowej opisanej w pracy2). W doświadczeniach używano bezwodnego katalizatora w postaci granulowanej (0,5- i -1,0 mm), w próbkach o masie równej 1,2 g. Przed reakcją katalizator aktywowano przez 4 h w temp. 773 К w atmosferze azotu oczyszczonego z domieszek tlenu na metalicznej miedzi. W trakcie głównego cyklu badań utrzymy więcej »

Przedstawiono wyniki badań rozpuszczalności w wodzie mieszanin benzenu, etylobenzenu i wyższych polialkilobenzenów występujących w przemysłowym procesie wytwarzania etylobenzenu. Badania prowadzono w zakresie temp. 20 ч- 80°C, wykonując analizę chromatograficzną próbek wyekstrahowanych z fazy wodnej za pomocą я-heksanu. Przemysłowym procesom syntezy organicznej często towarzyszy ekstrakcja wodna prowadzona w celu oddzielenia katalizatorów lub nie przereagowanych substratów od produktów reakcji. Kontaktowanie substancji organicznych z wodą może również następować w aparatach wykorzystywanych podczas rektyfikacji, takich jak: bezprzeponowe skraplacze par lub urządzenia do wytwarzania próżni. W wyniku tych operacji otrzymuje się ścieki zawierające rozpuszczone substancje organiczne. Są to zwykle układy o ograniczonej rozpuszczalności wzajemnej. Ścieki takie muszą być poddane obróbce w celu zmniejszenia zawartości substancji organicznych do poziomu wyznaczonego wymogami ochrony środowiska. Dlatego znajomość rozpuszczalności związków organicznych w wodzie jest konieczna do projektowania urządzeń oczyszczających i ich właściwej eksploatacji. Potrzeby takie istnieją między innymi w technologii wytwarzania etylobenzenu metodą alkilacji w obecności chlorku glinowego jako katalizatora1*. W węzłach technologicznych tego procesu występują ścieki z rozpuszczonymi surowcami bądź produktami alkilacji benzenu etylenem, takimi jak: benzen, etylobenzen, di więcej »

Ścieki pochodzące z elekrolizy NaCl prowadzonej metodą rtęciową, zawierające głównie NaCl i NaOH oraz 1,23 mg Hg/dm3, oczyszczano z jonów rtęciowych za pomocą 3 typów kationitów tiolowych. Kationity te, o szkielecie polistyrenowo-diwinylobenzenowym i strukturze makroporowatej, zawierały następujące grupy funkcyjne: 1 -SH i -S 0 3H (4:1), 2 -SH, 3 -CH2SH. Badania prowadzono metodą wsadową oraz kolumnową przy różnych prędkościach przepływu ścieków przez złoża jonitowe. Użycie kationitów tiolowych spowodowało zmniejszenie stężenia rtęci w ściekach do poziomu 0,00-^0,08 mg Hg/dm3. W badanym procesie szczególnie przydatnymi okazały się kationity 7 i 2, gdyż wykazywały dobre właściwości kinetyczne i pracowały w sposób odwracalny. Poza tym można je było łatwo wielokrotnie regenerować za pomocą stężonego kwasu solnego. Szczególną pozycję wśród chemicznych zanieczyszczeń zagrażających środowisku naturalnemu zajmuje rtęć i jej związki. Wynika to ze zdolności przemieszczania się tego metalu w środowisku oraz możliwości jego akumulacji w organizmach żywych. Związki rtęci atakują układ nerwowy organizmu. Z tego względu zalicza się je do najbardziej niebezpiecznych substancji. Szkodliwe działanie rtęci polega na inhibicji syntezy białka w komórkch. Proces ten wiąże się obecnością w białkach grup tiolowych, które wykazują duże powinowactwo z rtęcią. Rtęć - zarówno metaliczna, jak i w postaci związków - jest szeroko stosowana w przemyśle. Wykorzystuje się ją m.in. w przemyśle chemicznym (elektroliza NaCl metodą rtęciową, produkcja aldehydu octowego, niektórych pestycydów i tworzyw sztucznych), celulozowo-papierniczym, farmaceutycznym i elektronicznym. Z tych gałęzi przemysłu pochodzi większość ścieków zawierających związki rtęci. W ściekach rtęć występuje najczęściej w postaci rozpuszczalnych związków, m.in. jako niezdysocjowane cząsteczki, jony Hg2 + i Hg2 + oraz jony kompleksowe. Wszystkie związki rtęci zawarte w wodach utrudniają proces i więcej »

Na podstawie danych zawartych w literaturze opisano procesy utleniania powierzchni węgli aktywnych w fazie ciekłej roztworami utleniaczy o różnej zdolności utleniającej. Omówiono przebieg tych procesów oraz zestawiono wyniki oznaczeń kwasowości powierzchni w zależności od rodzaju utleniacza i sposobu prowadzenia reakcji utleniania. Przedstawiono również wnioski wynikające z badań m.in. metodą spektroskopii IR struktur tlenkowych powstających na powierzchni węglowej wskutek utleniania jej w fazie ciekłej. Węgle aktywne o powierzchni utlenionej - dzięki takim właściwościom, jak: duża selektywność oraz zdolność jonowymienna, duża odporność chemiczna, a w pewnych zakresach temperatury także termiczna, odporność na działanie promieniowania у - są coraz częściej stosowane w praktyce. Wykorzystuje się je m.in. do oczyszczania przemysłowych roztworów soli, chromatograficznego rozdzielania jonów metali, zatężania mikrodomieszek, otrzymywania substancji o wysokiej czystości, zatężania i rozdzielania izotopów promieniotwórczych. Chemiczne utlenianie powierzchni węgli aktywnych w fazie ciekłej, głównie w roztworach wodnych, jest przedmiotem licznych opracowań1 ^29). Temat ten rozpatruje się z dwóch punktów widzenia. Z jednej strony procesy utleniania służą do chemicznej modyfikacji powierzchni materiałów węglowych i mają na celu wytworzenie powierzchniowych grup funkcyjnych o charakterze kwasowym. Utleniony węgiel aktywny uzyskuje w takim wypadku właściwości kationowymienne (kationitu). Rodzaj grup funkcyjnych i ich moc kwasowa zależą od rodzaju utleniacza i warunków prowadzenia procesu utleniania. Z drugiej strony utlenianie powierzchni materiałów węglowych towarzyszy procesom adsorpcyjnym, katalitycznym i elektrochemicznym prowadzonym w fazie ciekłej lub w obecności wilgoci w atmosferze utleniającej (powietrze, tlen, tlenki azotu i siarki itp.). Mówi się wtedy o procesach autooksydacji lub "starzenia" materiału węglowego. Reakcjom więcej »

Scharakteryzowano opracowywane obecnie technologie wytwarzania glikolu etylenowego z tlenku węgla i wodoru. Opisano schemat instalacji badawczej do hydroformylowania formaldehydu wobec kompleksu rodowego Rh(C0)2(C5H70 2). Przedstawiono wpływ różnych parametrów na konwersję i selektywność w tym procesie. Krajowy przemysł chemiczny nie zaspokaja zapotrzebowania wielu gałęzi gospodarki na artykuły wytwarzane z etylenu i propylenu. W celu zapewnienia stałego zapotrzebowania zakładów petrochemicznych i wytwórni tworzyw syntetycznych w te surowce konieczne jest jak najszybsze wybudowanie nowoczesnej instalacji pirolizy benzyn o wydajności ok. 250 tys. t etylenu na rok. Inwestycja taka umożliwiłaby likwidację dwóch przestarzałych, wyeksploatowanych, małych ciągów produkcyjnych tego typu, pracujących w Płocku i Kędzierzynie-Koźlu. W obecnej sytuacji gospodarczej kraju niewielkie są szanse na wydatkowanie (przed rokiem 2000) ok. 250 mld zł na wybudowanie nowej linii pogłębionego przerobu ropy (o mocy 6 min t/г.), wytwórni olefin i wielu obiektów towarzyszących. Konieczny byłby także zwiększony import ropy zawierającej ok. 18% wag. benzyn przydatnych w procesie pirolizy olefinowej. W związku z tym niezbędne stają się alternatywne programy rozwojowe, uwzględniające przetwarzanie surowców krajowych. Podobne tendencje obserwuje się na przykład Tabela 1. Charakterystyka metod wytwarzania glikolu etylenowego i aldehydu glikolowego z tlenku węgla oraz wodoru Technologie synetezy Katalizator Firma Bezpośrednia synteza: rodowy Union Carbide 2CO + 3H2— >HOCH2CH2OH Pośrednia synteza: kobaltowy Ajinomoto HCHO + H2 + CO—> HOCH2CHO i rodowy Chevron HCHO + н 2о + CO— ► HOCH2COOH HF lub BF3/HF Chevron 2ROH + 2CO + l/202— > palladowy % S — ► с с lub ARCO / \ RO OR miedziowy o 4 yo chromian % # C -C + 4H2 * UBE RO OR miedzi —+ HOCH2CH2OH 4- 2ROH 2CH3OH + 2NO + l/202& więcej »

Wzrost zapotrzebowania na a-olefiny Chem. Eng. News. 1988, 66, nr 22, 9 Zapotrzebowanie na a-olefiny (olefiny liniowe o różnej długości łańcucha z jednym wiązaniem podwójnym w cząsteczce) jako surowiec do wytwarzania detergentów oraz jako komonomery do produkcji polietylenu szybko wzrasta. Według prognozy amerykańskiej firmy konsultingowej Colin A. Houston & Associates światowe zużycie a-olefin zwiększy się z 800 tys. t w 1986 r. do prawie 1,7 min t w 2000 r. W tej sytuacji wszyscy główni producenci tych olefin (zarówno w USA, jak i w Europie Zachodniej) rozszerzają zdolności wytwórcze, a wiele innych firm podejmuje ich produkcję od nowa. Firma Ethyl przystępuje do budowy (w Feluy, w Belgii nowej fabryki a-olefin, o zdolności produkcyjnej 140 tys. t/г., która wejdzie do eksploatacji na początku lat dziewięćdziesiątych. Uruchomienie nowego zakładu do produkcji a-olefin przewiduje także japońska firma Idemitsu (na początku 1989 г.), a firma Shell - poprzez likwidację wąskich gardeł - planuje zwiększenie do 1989 r. zdolności produkcyjnych w zakresie tych olefin o ponad 40%. Budowę zakładów planują także Czechosłowacja (100 tys. t/r.) i ZSRR (75 tys. t/r.). O zastosowaniu a-olefin decyduje długość łańcuchów ich cząsteczek. Olefiny o krótkim łańcuchu, tj. С6ч-С8, służą przeważnie jako komonomery do produkcji liniowego polietylenu o małej gęstości. Ich zużycie do tego celu Q 7 PRZEMYSŁ CHEMICZNY 68/2(1989) zwiększa się średnio o 25% rocznie (np. heksen- 1 jest obecnie na światowym rynku produktem deficytowym). W 1986 r. zużycie a-olefin jako komonomerów do produkcji polietylenu wynosiło ponad 40% całkowitego ich zużycia, a w 1995 r. udział ten się zwiększy do 55%. Cięższe a-olefiny, C14-=-C18, są surowcami do wytwarzania detergentów (sulfonianów), dodatków do olejów smarowych i wielu innych produktów, a a-olefiny o średniej długości łańcucha (zwłaszcza decen-1) zyskują ostatnio na znacz więcej »

Badano proces spiekania katalizatorów Ni/Al20 3, N i/Si02 i Ni/szkło. W badaniach wykorzystano metodę pomiaru przewodnictwa elektrycznego. Spiekanie prowadzono w atmosferze argonu w temp. 673 К i 773 K. Wyznaczono wartość wykładnika określającego rząd procesu spiekania badanych próbek oraz podano prawdopodobny mechanizm jego przebiegu. W warunkach przemysłowego wykorzystania naniesionych katalizatorów metalicznych konieczne jest jak najdłuższe zachowanie pierwotnych właściwości ich powierzchni (metalicznej). Zmiany tych właściwości są często spowodowane procesem spiekania krystalitów metalu. Następstwem tego procesu jest zmniejszanie się powierzchni aktywnej katalizatora, prowadzące w krańcowym wypadku do utraty wymaganej jego aktywności. W literaturze1,2) można znaleźć przykłady badań procesu spiekania krystalitów metalicznych. Autorzy wspomnianych prac posługiwali się technikami rentgenograficznymi1* lub mikroskopem elektronowym2*. Stosowano także obie te techniki jednocześnie3*. Mimo ogromnych zalet mają one jednak zasadniczą wadę; próbki należy przygotowywać specjalnymi metodami, a badanie właściwości tych próbek przeprowadzać poza środowiskiem reakcji. W poprzednich artykułach przedstawiano możliwość zastosowania pomiaru przewodnictwa elektrycznego do badania zmian właściwości fizycznych powierzchni katalizatorów pozostających w środowisku reakcji4,5*. Przewodnictwo elektryczne sproszkowanej próbki katalizatora jest wypadkową wielu czynników, które jest trudno ściśle określić. Jeśli się założy stabilność złoża katalizatora oraz dobierze warunki wykonania pomiarów w taki sposób, by zniwelować opory styków między poszczególnymi jego ziarnami, to przy dostatecznie dużym stężeniu naniesionej fazy metalicznej mierzone przewodnictwo elektryczne będzie w głównej mierze zależne od rozmiarów katalizatorów5*. Najmniejszym stężeniem metalu, które gwarantuje, że opór próbki podczas spiekania zależy tylko od zmian rozmiarów kry więcej »